Wtorek, 23 maja 2023

¨Głębsza recesja w przemyśle¨
¨Eksport łagodzi recesję w polskim przemyśle¨
¨Mieszkania nie stanieją. Brakuje ziemi¨
¨Przestańmy oskarżać deweloperów¨
¨Decyzja o pozwoleniu na budowę musi uwzględniać podziały gruntów¨
¨Darowizna od parafii wymaga zgody radnych¨
¨Jeśli wiosna, to zimna¨
¨W kwietniu wiosny w przemyśle nie było¨
¨Okrągły stół dla właścicieli i lokatorów¨
¨Gminy rolnicze mogą dostać po kieszeni. Stracą miliony złotych¨
¨Na 328 mieszkań w regionie szczecińskim WFOŚiGW przekazał 7,66 mln zł z programu <>¨

Więcej poniżej.

Wtorkowa ¨Rzeczpospolita¨ odnotowuje: ¨Głębsza recesja w przemyśle¨. Produkcja sprzedana przemysłu zmalała w kwietniu realnie (tzn. w cenach stałych) o 6,4 proc. rok do roku, najbardziej od maja 2020 r., po zniżce o 3 proc. w marcu. To wynik poniżej najbardziej pesymistycznych szacunków ekonomistów. Głównym źródłem słabości przemysłu jest zapaść konsumpcji i popytu na mieszkania w związku z wysoką inflacją, która eroduje siłę nabywczą gospodarstw domowych. W drugiej połowie roku ekonomiści spodziewają się jednak odbicia konsumpcji, a wraz z nią poprawy koniunktury w przemyśle- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨Rz¨ wraca do sprawy w kolejnym tekście: ¨Eksport łagodzi recesję w polskim przemyśle¨. Załamanie konsumpcji skutkuje głębokim spadkiem produkcji sprzedanej w przemyśle. Sytuację ratują niektóre branże zorientowane na eksport. W ocenie ekonomistów, kwietniowe wyniki produkcji przemysłowej są pierwszym ostrzeżeniem przed zbyt pochopnym podwyższaniem całorocznych prognoz wzrostu PKB w reakcji na dane z I kwartału. Szczegółowe dane GUS dotyczące sytuacji w przemyśle nie są jednak jednoznacznie pesymistyczne. Słabość sektora to częściowo efekt nawarstwienia się kilku przejściowych zaburzeń. Wysoka baza odniesienia sprzed roku skutkuje głębokim spadkiem produkcji w energetyce i górnictwie. Z kolei w przetwórstwie przemysłowym, gdzie spadek produkcji przyspieszył do 5,6 proc. rok do roku, dał o sobie znać niekorzystny układ kalendarza. Biorąc pod uwagę samo przetwórstwo, spowolnienie jest odczuwalne szczególnie wśród producentów towarów związanych z budownictwem oraz dobrami konsumpcyjnymi. W branżach zorientowanych na eksport produkcja w kwietniu wzrosła, choć tylko symbolicznie: o 0,8 proc. rok do roku po 12,8 proc. w marcu. Więcej szczegółów- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

W ¨Rz¨ czytamy również: ¨Mieszkania nie stanieją. Brakuje ziemi¨. O ok. 5 proc. w ciągu roku mogą zdrożeć nowe mieszkania. Stabilizacja cen byłaby możliwa, gdyby podaż dogoniła popyt. A na to się nie zanosi, bo brakuje gruntów, planów miejscowych, a procedury administracyjne się wydłużają. Siedem grzechów głównych, które hamują rozwój polskiego mieszkalnictwa, zidentyfikował Polski Związek Firm Deweloperskich. To: nieżyciowe prawo i uznaniowość urzędnicza, długi czas wydawania pozwoleń, lęk urzędników przed podejmowaniem decyzji, brak ziemi i brak planów zagospodarowania, rosnące koszty inwestycji, przeciągające się uzgodnienia dotyczące przyłączeń dróg i mediów, wreszcie- blokowanie budów przez sąsiadów. Wszystko to sprawia, że mieszkań powstaje mniej, niż mogłoby powstać. Jak podkreślają autorzy raportu PZFD, liczba wybudowanych mieszkań w ostatnich latach sukcesywnie rosła- od ponad 50 tys. w 2013 r. do ponad 140 tys. w ub.r. Kryzys gospodarczy, załamanie się rynku kredytów hipotecznych, niestabilność prawa i biurokracja sprawiły, że liczba nowych inwestycji dramatycznie spadła- alarmuje PZFD, powołując się na dane GUS, że w 2021 r. deweloperzy rozpoczęli budowę 166 tys. mieszkań, w 2022 r.- 115 tys. W styczniu br. rozpoczęto budowę 5,8 tys. lokali- o ponad 20 proc. mniej niż w styczniu ub.r. Prognozy nie są optymistyczne. W całym 2023 r. deweloperzy rozpoczną budowę ok. 70- 80 tys. mieszkań. Dla porównania- w ub.r. oddali do użytku 144 tys. mieszkań i domów- to 60 proc. wszystkich wybudowanych w tym czasie. Inwestorzy indywidualni wznieśli 91 tys. mieszkań i domów. Jedną z większych bolączek branży jest brak terenów pod osiedla. Działki pozostałe jeszcze do wzięcia, nie zawsze są zlokalizowane tam, gdzie Polacy chcieliby mieszkać. Na wagę złota są świetnie skomunikowane grunty w centrach miast, z rozwiniętą infrastrukturą, bez wad prawnych. Prezes PZFD uważa, że rozwiązaniem może być uwolnienie terenów zarezerwowanych pod wygaszany państwowy program ¨Mieszkanie+¨. Jak dalej czytamy, branża deweloperska podkreślała od początku, że założenia programu nie wróżą sukcesu. Jednym z jego efektów był natomiast wzrost cen gruntów, bo nagle z obrotu wyeliminowano wiele terenów, które można było przeznaczyć pod budownictwo wielorodzinne. Problemem jest także brak planów zagospodarowania przestrzennego. W całości pokrytych planami jest zaledwie 317 gmin na 2,5 tys. wszystkich- podaje PZFD. Rozwój mieszkaniówki hamuje też biurokracja. Jak mówi cytowana w raporcie PZFD Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca Constructa Plus, średni czas inwestycji deweloperskich wydłużył się już do pięciu lat. Zdaniem prezesa związku w najbliższym czasie nie ma co liczyć na obniżki cen na rynku pierwotnym. Główne powody to inflacja i brak równowagi. Więcej szczegółów- na 17 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

¨Rz¨ także krótko: Liczba aktywnych ofert mieszkań na wynajem utrzymała się pod koniec kwietnia br. na stabilnym poziomie, a średnie czynsze ofertowe nieznacznie wzrosły, o 1,4 proc.- wynika z raportu Otodom.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

W kolejnym dodatku ¨Rz¨– ¨Rzecz o prawie¨ znajdziemy natomiast tekst: ¨Przestańmy oskarżać deweloperów¨. Patodeweloperka według Wikipedii to ¨ogół działań deweloperów budowlanych, który ze względu na działania względem klienta oraz sposób projektowania obiektów pozostaje w sprzeczności ze zwyczajami uznawanymi za dobre¨. Złe działania względem klientów powinny być bezwzględnie karane i rekompensowane, natomiast za większość pozostałych zarzutów deweloper jako inwestor, uczestnik procesu projektowo- inwestycyjnego, procesu budowlanego nie odpowiada nawet moralnie. Tak jak za kondycję polskiego wymiaru sprawiedliwości nie odpowiadają strony postępowań sądowych. Uczestnikami procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy- Prawo budowlane są: 1) inwestor; 2) inspektor nadzoru inwestorskiego; 3) projektant; 4) kierownik budowy lub kierownik robót. Tymczasem uczestnictwo samorządowych organów administracji architektoniczno- budowlanej i organów nadzoru budowlanego w procesie budowlanym jest bezsprzeczne i sprawcze, inicjujące i nadzorujące ten proces, chociaż niewliczone przez ustawodawcę do uczestników procesu budowlanego. Organy te m.in. prowadzą rejestry, wydają decyzje, uzgodnienia, postanowienia, zatwierdzenia, pozwolenia, nakładają obowiązki, weryfikują dokumentację projektową, przeprowadzają kontrole, sprawują nadzór nad każdym procesem. Jak podkreśla autor tekstu, nie zapominajmy, że deweloper nie wybuduje niczego bez pozwolenia samorządowego organu administracji architektoniczno-  budowlanej- odnotowano na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

Kolejny dodatek ¨Rz¨– ¨Administracja i samorząd¨ zamieszcza tekst: ¨Decyzja o pozwoleniu na budowę musi uwzględniać podziały gruntów¨. Jednym z najważniejszych czynników trzymających w ryzach cały rynek nieruchomości jest geodezja. To ona pozwala na wytyczenie granic nieruchomości i zapewnia brak sporów właścicielskich. Zmiany geodezyjne zdarzają się rzadko, jednak dochodzi do nich- w tym na etapie projektowym lub już w trakcie trwania postępowania- w zakresie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Pojawia się wtedy pytanie, jak okoliczność tę przedstawić. Zdecydowanie najczęstszym przypadkiem jest sytuacja, gdy do zmian w ewidencji gruntów i budynków dochodzi na wniosek właściciela nieruchomości, który jednocześnie jest inwestorem. Inaczej sprawa ma się w przypadku, kiedy pozwolenie na budowę zostało już wydane. Teoretycznie, zgodnie z art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego, zawierającym listę przesłanek stanowiących istotne odstępstwo od projektu budowlanego, których zaistnienie powoduje konieczność uzyskania zamiennego pozwolenia na budowę. Wyłącznie zmiana projektu zagospodarowania działki lub terenu, która pociąga za sobą zwiększenie obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, rodzi wymóg uzyskania zamiennego pozwolenia na budowę. Jak dalej czytamy, brak uwzględnienia w decyzji zmiany numeracji i kształtu działki jest równoznaczny z jej błędnym oznaczeniem, w szczególności, gdy na wskutek podziału inwestycja ma być realizowana na części nowych działek, lub też zmienia właściciela. Więcej szczegółów dla zainteresowanych- na trzeciej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

¨Administracja i samorząd¨ przypomina też: ¨Darowizna od parafii wymaga zgody radnych¨. Nieodpłatne przejęcie nieruchomości jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd, a zatem wymaga akceptacji rady gminy w formie uchwały. Do takiego wniosku doszedł WSA w Kielcach, który rozpatrywał skargę prokuratora na uchwałę Rady Gminy w Fałkowie. Wyrażono w niej zgodę na nieodpłatne nabycie od Parafii Rzymskokatolickiej pw. Świętej Trójcy w Fałkowie w drodze darowizny nieruchomości z obciążeniem jej jednorazową, odpłatną służebnością przejazdu i przechodu oraz ustawienia kontenera na odpady stałe na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości władnących. Po przejęciu działki gmina miała poprawić stan techniczny parkingu, znajdującego się przy cmentarzu i drodze krajowej. Prokurator rejonowy w Końskich domagał się stwierdzenia nieważności uchwały w całości. W jego ocenie czynność polegająca na nieodpłatnym nabyciu nieruchomości w drodze darowizny nie wykracza poza zakres zwykłego zarządu i tym samym pozostaje w kompetencji wójta jako organu, który gospodaruje mieniem komunalnym. Rada gminy zakwestionowała stanowisko prokuratora, który jak wskazała powołuje się na odległe w czasie orzecznictwo, w sytuacji gdy obecnie odmiennie orzekł WSA w Gliwicach, w wyroku z 24 września 2021 r. Jak podkreślono, każde nabycie nieruchomości przez gminę stanowi czynność przekraczającą zwykły zarząd i jako takie nie może być samodzielnie dokonane przez wójta. Ponadto brak podstaw, by uznać że nieodpłatne nabycie nie jest sprawą majątkową w sytuacji, gdy uchwała dotyczy również odpłatnej służebności przejazdu i przechodu. Stanowisko rady gminy podzielił WSA w Kielcach. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 23.05.2023.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ odnotowuje również: ¨Jeśli wiosna, to zimna¨. Dane na temat produkcji wypadły gorzej od niewygórowanych oczekiwań. Na ożywienie w gospodarce przyjdzie jeszcze poczekać. Produkcja sprzedana przemysłu była w kwietniu o 6,4 proc. mniejsza niż rok wcześniej, wynika z danych GUS. Dotychczas analitycy oceniali, że dołek koniunktury powinien przypaść na I kw. Po pierwszych danych na temat aktywności gospodarczej w kwietniu nie są już tego tacy pewni. Mieszane wnioski płyną z danych z rynku pracy. Dynamika zatrudnienia okazała się nieco wyższa od oczekiwań rynkowych. W skali roku mieliśmy wzrost liczby etatów o 0,4 proc. Istotniejsze jednak, że ubiegły miesiąc przyniósł wzrost liczby etatów w porównaniu z marcem- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨DGP¨ kontynuuje wątek w tekście: ¨W kwietniu wiosny w przemyśle nie było¨– na drugiej i trzeciej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 23.05.2023.).

W innym miejscu ¨DGP¨ informuje: ¨Okrągły stół dla właścicieli i lokatorów¨. Wynajmujący prywatne mieszkania i najemcy chcieliby zmian w prawie, ale mają przeciwne oczekiwania. Spotkają się przy organizowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii okrągłym stole. W Polsce jest wynajmowanych ok. 1,3 mln mieszkań prywatnych. Jeśli do ich właścicieli dodamy najemców, przyjmując, że jeden lokal zajmują średnio dwie osoby, to łatwo policzyć, że chodzi o problemy ok. 4 mln Polaków. Ministerstwo Rozwoju i Technologii proponuje, by obie strony spotkały się przy okrągłym stole. Wypracowanie wspólnych propozycji zmian w prawie może jednak być trudne, jeśli nie zwyczajnie niemożliwe. Ruch Obywatelski Zjednoczeni Wynajmujący napisał w zeszłym roku petycję do premiera Morawieckiego, w której zawarł postulaty dotyczące zmiany prawa. Obecne, w ich ocenie, nie chroni symetrycznie obu strony umowy najmu. Państwo przerzuca obowiązek zapewnienia dachu nad głową i ochrony przed bezdomnością na właścicieli prywatnych mieszkań. Część najemców zdaje sobie z tego sprawę i wykorzystuje sytuację, nie płacąc miesiącami, a czasem latami za wynajmowany lokal. Zjednoczeni Wynajmujący chcieliby prawa do wypowiedzenia umowy najmu, gdy najemca nie ureguluje płatności w ciągu 14 dni, usprawnienia egzekucji komorniczej i eksmisji. Do tego chcą szybkiej ścieżki dla tego typu spraw w sądzie, a jeśli wyrok nie zapadnie w ustawowym terminie, zobowiązania Skarbu Państwa do wypłaty właścicielowi mieszkania odszkodowania za czas, w którym nie mógł on z niego korzystać. Swoje uwagi, ale przeciwne do postulatów wynajmujących zgłasza z kolei Komitet Obrony Praw Lokatorów. Chce wzmocnić m.in. prawa najemców, zwłaszcza w kontekście ukrócenia dzikich eksmisji. Resort rozwoju organizuje okrągły stół 6 czerwca 2023 r. Wynajem mieszkań prywatnych będzie jednym z trzech omawianych problemów. Kolejny to najem mieszkań w TBS i społecznych inicjatywach mieszkaniowych oraz usprawnienia funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych. ¨Tematyka spotkania grupy w sprawie prywatnego rynku najmu dotyczyć będzie postulatów wprowadzenia zmian w przepisach (?) w zakresie problemów na tle wynajmu mieszkań na rynku prywatnym w związku z nieuczciwym zachowaniem lokatorów, a także przeprowadzenia dyskusji i wypracowania przez reprezentantów dwóch stron stosunku najmu, tj. wynajmujących i lokatorów, optymalnych rozwiązań uwzględniających interesy stron¨ ? informuje resort. Więcej szczegółów- na piątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 23.05.2023.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Gminy rolnicze mogą dostać po kieszeni. Stracą miliony złotych¨. Samorządy nie wynegocjowały jeszcze z rządem rekompensaty za ustawowe ulgi i zwolnienia w podatku rolnym, a wpływy z tego tytułu już za rok mogą być jeszcze niższe przez odpis na związki zawodowe rolników. Wszystko za sprawą projektu firmowanego przez Jarosława Sachajkę z Koła Poselskiego Kukiz?15 ? Demokracja Bezpośrednia, wspartego podpisami posłów partii rządzącej. Proponowana nowelizacja ustawy o podatku rolnym oraz ustawy o związkach zawodowych rolników indywidualnych (druk nr 3188) ma umożliwić podatnikom (osobom fizycznym) dobrowolny odpis w wysokości 1,5 proc. podatku rolnego na rzecz wybranego związku zawodowego rolników indywidualnych, spełniającego określone kryteria i wpisanego na nową, tworzoną co roku przez ministra rolnictwa listę związków. Lokalni włodarze w propozycji tej widzą kolejny element uszczuplania dochodów własnych gmin. Samorządowcy podkreślają, że zmiany mogą dotknąć przede wszystkim gmin wiejskich czy miejsko-wiejskich o stosunkowo niskich budżetach, w których podatek rolny zajmuje najwyższą pozycję w strukturze podatków lokalnych. Więcej szczegółów- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 23.05.2023.).

¨Głos Szczeciński¨ poinformował: ¨Na 328 mieszkań w regionie szczecińskim WFOŚiGW przekazał 7,66 mln zł z programu <<Ciepłe mieszkanie>>¨. Łącznie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przekazał ponad 21 mln zł na docieplenie 888 mieszkań w całym województwie zachodniopomorskim. Najwięcej, bo ponad 5 mln zł dofinansowania z programu ¨Ciepłe Mieszkanie¨ otrzymali mieszkańcy gminy Police. Za te pieniądze, w różny sposób, ¨ocieplonych¨ zostanie 200 mieszkań. Celem programu jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji pyłów, oraz gazów cieplarnianych poprzez wymianę nieefektywnych źródeł ciepła (tzw. kopciuchów) i poprawę efektywności energetycznej w co najmniej 80 tys. lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych. Program ten jest skierowany do właścicieli lokali w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych, którzy mogą starać się o uzyskanie dofinansowania w swoich gminach. Budżet na realizację programu w całym kraju wynosi 1,4 mld zł. Dla województwa zachodniopomorskiego z tego budżetu przeznaczono 6,9 mln zł. Beneficjentem programu jest gmina, której dotację przyznaje fundusz obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest ona zlokalizowana. To gmina przeprowadza nabór wniosków dla beneficjentów końcowych; po przeprowadzeniu naboru i ocenie wniosków o dofinansowanie, gmina zawiera umowy o dofinansowanie z beneficjentami końcowymi (osobą fizyczną posiadającą tytuł prawny wynikający z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym)- czytamy na łamach ¨Głosu¨.

(Źródło: ¨Głos Szczeciński¨– 23.05.2023.).

¨Kurier Szczeciński¨ odnotowuje: ¨Blok popękał i nadal niszczeje¨. Minął rok od ewakuacji kilkunastu stargardzkich rodzin z popękanego budynku na osiedlu Pyrzyckim w Stargardzie. Jego lokatorzy nadal są bezdomni. A budynek przy ul. Armii Krajowej nr 8 jest w coraz gorszym stanie. Osiedle Trzy Słońca w Stargardzie ? tak deweloper nazwał inwestycję zrealizowaną 9 lat temu na os. Pyrzyckim w Stargardzie. Dziś to jedno z najbardziej ponurych i smutnych miejsc w mieście, naznaczone dramatem czternastu rodzin. W ich oknach wiszą pożółkłe firanki, na parapetach stoją wysuszone na wiór kwiaty. Przed blokiem, który rok temu w wielu miejscach popękał, ktoś stawia zapalone znicze. Umarła w lokatorach nadzieja, że sprawa z remontem szybko się zakończy, a winni ich rodzinnych tragedii doczekają się kary. Od ewakuacji lokatorów bloku nr 8 przy ul. Armii Krajowej 12 maja minął rok. Stargardzianie dalej żyją na walizkach. Mają dość czekania. Dali temu wyraz na transparentach, które zawisły na feralnym bloku w nocy z 13 na 14 maja. Sprawa naprawy budynku rozbija się o pieniądze. Deweloper, jak informują mieszkańcy, nie akceptuje przedstawionych mu kosztów naprawy budynku. Ma zaprezentować wspólnocie własny projekt usunięcia wad. Sprawą feralnego bloku na os. Pyrzyckim zajmuje się prokuratura. Postępowanie toczy się w sprawie, a nie przeciwko komuś konkretnemu. Jak informuje wspólnota, ze strony dewelopera padły deklaracje, że niebawem przystąpi do prac naprawczych. ? Remont rozpoczniemy w tym miesiącu, mamy projekt naprawy ? mówi przedstawiciel firmy etBUD, która wybudowała osiedle Trzy Słońca. Więcej szczegółów- na pierwszej i trzeciej stronie ¨Kuriera¨.

(Źródło: ¨Kurier Szczeciński¨– 23.05.2023.).