Wtorek, 14 marzec 2023

¨Mieszkania dla młodych¨
¨Skąd pieniądze na mieszkanie?¨
¨Kredyt 2 proc. na mieszkanie coraz bliżej¨
¨Lokatorzy nie zgadzają się na podwyżki czynszu. Pozywają TBS¨
¨Chudną portfele kredytowe polskich banków¨
¨Wykup gruntów na nowych zasadach¨
¨Budowlanka łapie zadyszkę¨
¨Resort finansów zaproponował kolejne uproszczenie w VAT¨
¨Deutsche Bank ma zapłacić 5,7 mln zł kary¨
¨Właściciele gruntu nie dostaną wsparcia finansowego na usuwanie odpadów¨

Więcej poniżej.

Wtorkowa ¨Rzeczpospolita¨ w tekście ¨Mieszkania dla młodych¨ odnotowuje: Polakom zależy, by kredyty mieszkaniowe były nisko oprocentowane. Nie pogardziliby też wsparciem finansowym od państwa- wynika z sondażu IBRIS. Choć partie polityczne chętnie przedstawiają propozycje wsparcia Polaków w dostępie do mieszkań, nie ma jednak na razie pomysłu, który zostałby przyjęty z entuzjazmem. Jednak każdy z nich ma swoją, dość nieliczną, grupę zwolenników. Z sondażu IBRIS dla ¨Rz¨ wynika, że 27,7 proc. badanych uważa, iż najlepszą formą pomocy byłoby wsparcie przez państwo wkładem 100 tys. zł. Pozostałą część stanowiłby nisko oprocentowany (1,5 proc.) kredyt hipoteczny. Mieszkanie ¨bez wkładu własnego¨ to pomysł PiS. Kolejnym dobrym rozwiązaniem jest według ankietowanych propozycja Lewicy, by wybudować 300 tys. mieszkań komunalnych z dotowanym czynszem. Mieliby w nich zamieszkać młodzi. To rozwiązanie popiera 22,7 proc. respondentów. Mieszkanie z kredytem ¨0 proc.¨ dla osób do 45. roku życia- ten pomysł PO podoba się 20,4 proc. ankietowanych. Ostatni pomysł to nisko oprocentowany kredyt dotowany przez państwo dl osób do 45. roku życia. To propozycja rządu, którą popiera jednak tylko 12,1 proc. Polaków. Zdania w sprawie pomysłów mieszkaniowych nie ma 17,1 proc. ankietowanych- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨Rz¨ wraca do sprawy w kolejnym tekście: ¨Skąd pieniądze na mieszkanie?¨. Nie ma dobrych propozycji wsparcia mieszkalnictwa. Przedstawiane przez partie polityczne postulaty trafiają do wąskich grup wyborców. Hasło ¨Mieszkanie prawem a  nie towarem¨ staje się coraz popularniejsze i pojawia się na ustach polityków różnych opcji. Polacy jednak nie wiedzą, która z krążących na politycznej giełdzie propozycji jest najlepsza. Więcej szczegółów- na piątej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 14.03.2023.).

¨Prawo co dnia¨ informuje natomiast: ¨Kredyt 2 proc. na mieszkanie coraz bliżej¨. Rząd planuje wysłać we wtorek do Sejmu swoje propozycje przepisów o bezpiecznej pożyczce na pierwsze lokum. Ma to być rozwiązanie dla średnio zamożnych osób do 45. roku życia, które mają zdolność kredytową. Maksymalna planowana kwota kredytu do wzięcia w tym trybie to 500 tys. zł dla singli i 600 tys. zł dla małżeństw z dziećmi. Z kredytu nie skorzystają natomiast osoby żyjące w nieformalnych związkach. Instrument obejmuje lokale z rynku pierwotnego i wtórnego. Projekt mówi, że w okresie stosowania dopłat do rat tego kredytu (pierwsze dziesięć lat spłaty) jego efektywne oprocentowanie z perspektywy kredytobiorcy wyniesie 2 proc. plus marża banku. Lista okoliczności, które mogą spowodować, że kredyt nie zostanie udzielony lub będzie wstrzymany, jest długa. To m.in. skazanie za oszustwo kredytowe, wynajęcie mieszkania w kredycie, sprzedaż lokalu, niezamieszkanie w nim przed upływem roku od zakupu. Skorzystanie z taniego kredytu zniweczy nabycie prawa własności kolejnej nieruchomości. Banki będą mogły samodzielnie weryfikować, czy na pewno kredytobiorca trzyma się ustalonych zasad. Jeśli bank sam dowie się o najmie mieszkania finansowanego tanim kredytem, będą mogli interweniować- czytamy na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.03.2023.).

¨Prawo co dnia¨ odnotowuje również: ¨Lokatorzy nie zgadzają się na podwyżki czynszu. Pozywają TBS¨. Przed Sądem Rejonowym w Toruniu ruszył proces w sprawie uznania za bezzasadną podwyżkę czynszu ustaloną przez Toruńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. dla mieszkańców osiedla Jar. Opłaty wzrosły o ok. 37 proc. Od 1 sierpnia 2021 r. mieszkańcy bloków TBS toruńskiego osiedla Jar mieli płacić czynsz podniesiony z ok. 14 zł do 18,89 zł za mkw. Najemcy 74 mieszkań złożyli więc do Sądu Rejonowego w Toruniu pozwy przeciwko TBS. Jak mówi prezes TTBS Beata Żółtowska, są to mieszkania o czynszu umiarkowanym. Nikt przy tym nie mówił, że będą tanie. Spośród mieszkańców, którzy złożyli pozew przeciwko TTBS, kilkunastu pobiera dopłaty do czynszu, a cztery osoby dodatki mieszkaniowe. Ich czynsz wynosi w efekcie od 250 zł do 600 zł plus opłaty za media. Pozostali płacą ok. 1100 zł. Mieszkańcy pozywający TBS aż do prawomocnego wyroku mają stałą stawkę czynszu. Dopóki sprawa trwa nie można też wprowadzić podwyżki. Cytowany w tekście radca prawny reprezentujący powodów wskazuje, że według jego wyliczeń czynsze dla mieszkańców osiedla Jar powinny być niższe, Co więcej, toruński TBS wykazał ponad 5 mln zł nadwyżki. Prezes Żółtowska  mówi natomiast, że TBS, którą zarządza, jest spółką kapitałową, która musi mieć zysk, a ten przeznacza na działalność statutową. Zysk jest przeznaczany głównie na spłatę kapitału. Spółka spłaca obecnie 97 mln zł z tytułu kredytów. TBS musi także część przychodów z czynszu przeznaczać na fundusz remontowy. A remonty co roku to koszt ok. 2 mln zł. Podwyżki czynszu były głównie spowodowane wzrostem rat kredytowych. Toruński TBS musi teraz udowodnić przed sądem, że podwyżka dla mieszkańców osiedla Jar jest zasadna. Sąd bierze pod uwagę wiele kryteriów, m.in. inwestycje w daną nieruchomość, zwrot wniesionego kapitału czy zysk. Jeśli TBS przegra, będzie zobowiązany stosować starą stawkę wyłącznie dla osób wymienionych w wyroku. Może obniżyć czynsze wszystkim najemcom, ale nie musi. Gdy to mieszkańcy przegrają, będą musieli wyrównać zaległości za czynsz. Więcej szczegółów- także na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.03.2023.).

¨Rz¨ zauważa w innym miejscu: ¨Chudną portfele kredytowe polskich banków¨. Zapaść na rynku hipotek dotyka wszystkich podmiotów- wynika z analizy ¨Rz¨. Kredytowy biznes rozwijał się w minionym roku tylko dzięki pożyczkom gotówkowym i dla klientów instytucjonalnych. Skokowe podwyżki stóp procentowych w minionym roku przyniosły mocny wzrost ceny pieniądza, a przez to gwałtowny spadek popytu na bankowe kredyty i pożyczki dla klientów. Z analizy wynika, że jeśli chodzi o sprzedaż nowych kredytów mieszkaniowych, to zapaść na tym rynku uderzyła we wszystkie banki, a rok do roku można mówić o spadkach na poziomie nawet kilkudziesięciu procent. Największy dołek zaliczył Pekao, który w całym 2022 r. sprzedał hipoteki o wartości 3,5 mld zł (w IV kw. 2022 r. było to zaledwie 435 mln zł), czyli aż o 67 proc. mniej niż w całym 2021 r. Bardzo duży spadek dotyczy też choćby BNP Paribas (53 proc. r./r.) i ING BSK (52 proc. r./r.). na tym tle zmniejszenie sprzedaży o 26 proc. (do 7,1 mld zł) w przypadku Santander Bank Polska czy o 33 proc. (do 6,6 mld zł) w przypadku Banku Millenium wydaje się dosyć mało bolesne. Rok 2022 był też rekordowy nie tylko pod względem niskiej sprzedaży nowych kredytów mieszkaniowych, ale również pod względem wcześniej spłaconych kredytów. W efekcie po raz pierwszy od wielu lat skurczyła się wartość całego portfela hipotecznego w porównaniu z poprzednim rokiem. Ta tendencja nie ominęła również największych banków. Najmocniej ¨odchudził się¨ portfel kredytów mieszkaniowych w przypadku lidera rynku- PKO BP. Na koniec 2022 r. wynosił on 105,5 mld zł, czyli o 8,7 proc. mniej niż w 2021 r. Wydaje się, że obronną ręką z tej sytuacji wyszedł tylko Alior Bank, który zanotował wzrost wartości kredytów mieszkaniowych w porównaniu z 2021 r. o 2,5 proc. Jak dalej czytamy, w krótkim okresie spadek sprzedaży kredytów nie stanowi problemu dla kredytodawców. Jednak w dłuższej perspektywie załamanie na rynku, zwłaszcza hipotek, w końcu zacznie ciążyć i sektorowi finansowemu. A jak na razie trudno mówić o dobrych prognozach w tym zakresie. Więcej- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.03.2023.).

Kolejny dodatek ¨Rz¨¨Biznes. Bezpieczna Firma¨ zamieszcza temat numeru: ¨Wykup gruntów na nowych zasadach¨. Pojawi się stały mechanizm obliczania ceny, za którą użytkownik wieczysty będzie mógł nabyć na własność posiadany grunt. W związku ze zbliżającą się nowelizacją ustawy o gospodarce nieruchomościami ¨Rz¨ postanowiła dokładnie przyjrzeć się zmianom planowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a dotyczącym wykupu gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste. Resort chce tym razem umożliwić nabycie prawa własności użytkownikom wieczystym gruntów zabudowanych, wykorzystywanych na cele inne niż mieszkaniowe. Celem nowych regulacji jest wyeliminowanie obaw odnośnie do celowości oraz bezpieczeństwa długofalowego inwestowania na gruntach będących przedmiotem użytkowania wieczystego. Najważniejszą z planowanych zmian jest wprowadzenie do ustawy stałego mechanizmu obliczania ceny, za którą użytkownik wieczysty będzie mógł nabyć na własność posiadany grunt. Jednocześnie planowane jest wprowadzenie przepisów epizodycznych, na mocy których użytkownik wieczysty w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji, będzie mógł wystąpić z żądaniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej. Słowo ¨żądanie¨ nie jest tu przypadkowe, kreuje ono bowiem po stronie użytkownika wieczystego roszczenie, które co do zasady winno zostać uznane przez właściciela gruntu (tj. Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego). Po upływie ustawowego terminu wykup nieruchomości będzie możliwy, jednak na ogólnych zasadach, a zatem zawarcie umowy sprzedaży będzie wówczas uzależnione od zgody JST lub Skarbu Państwa- czytamy w ramach wstępu. Obszerna lektura dla zainteresowanych- na czwartej i piątej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.03.2023.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ odnotowuje z kolei: ¨Budowlanka łapie zadyszkę¨. Najnowsze dane GUS potwierdzają, że rynek budownictwa mieszkaniowego w Polsce hamuje. W 2022 r. oddano do użytkowania 112,3 tys. nowych budynków mieszkalnych, już tylko o 2,6 proc. więcej niż rok wcześniej. To najsłabszy wynik od 2018 r. Wtedy ich liczba rok do roku wzrosła o 0,7 proc., osiągając 79,3 tys. W ślad za tym obniżyła się dynamika wzrostu liczby nowych mieszkań oddawanych do użytkowania, nie przekraczając 2 proc. Ubiegły rok przyniósł też spadek przeciętnej powierzchni mieszkalnej nowych mieszkań i domów. Wyniosła ona 92,4 mkw. wobec 92,9 mkw. w 2021 r. To potwierdza zmianę strategii deweloperów, którzy zapowiedzieli zwiększenie liczby mniejszych mieszkań w ofercie. Powodem są wysokie ceny materiałów, robocizny i gruntów, co przekłada się na ostateczny koszt domów i mieszkań,  a co za tym idzie ? ich dostępność dla kupujących. To też efekt przenoszenia się z inwestycjami do mniejszych miast. Eksperci dodają jeszcze jeden powód: malejący udział budownictwa indywidualnego w inwestycjach. Nie dość, że oferta rynkowa nie rośnie już tak szybko, to na nowe mieszkania trzeba też coraz dłużej czekać. Z każdym rokiem, jak wynika z danych GUS, wydłuża się czas trwania inwestycji. W 2022 r. wyniósł 42,5 miesiąca, o ponad kwartał więcej niż trzy lata wcześniej. Więcej szczegółów- na ósmej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.03.2023.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Resort finansów zaproponował kolejne uproszczenie w VAT¨. Krajowa dostawa i wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów do składu VAT będą opodatkowane zerową stawką podatku. Trzeba byłoby go zapłacić dopiero z chwilą, gdy towar opuści miejsce składowania. Tak miałoby funkcjonować nowe uproszczenie, które planuje wdrożyć Ministerstwo Finansów. Resort poinformował właśnie o rozpoczęciu konsultacji ¨w sprawie wdrożenia do polskiego porządku prawnego instytucji składu VAT¨. Zainteresowani mogą przesyłać swoje uwagi wraz z uzasadnieniem do 3 kwietnia br. na adres: skladyVAT-konsultacje@mf.gov.pl. Więcej szczegółów- na trzeciej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.03.2023.).

¨DGP¨ informuje również: ¨Deutsche Bank ma zapłacić 5,7 mln zł kary¨. Taką sankcję nałożył na bank prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za jednostronne zmienianie wysokości opłat pobieranych za wystawianie zaświadczeń dotyczących kredytów hipotecznych denominowanych do walut obcych. UOKiK już w sierpniu 2020 r. zakazał ich pobierania, uznając mechanizm ich wyliczania za klauzulę abuzywną. Skutkowało to wydaniem decyzji o nałożeniu kary w wysokości ponad 4,9 mln zł. Tamto postępowanie jest nadal w toku. Deutsche Bank, zamiast zaprzestać stosowania tego mechanizmu, we wrześniu 2019 r. ? jeszcze w trakcie postępowania administracyjnego ? rozesłał do konsumentów informację o jednostronnej zmianie klauzul. Za to właśnie został teraz ukarany kolejną grzywną w wysokości 5,7 mln zł.  Nie ma znaczenia, że w niektórych przypadkach opłata została obniżona ? np. za sporządzenie na wniosek kredytobiorcy szczegółowej historii spłat trzeba było najpierw zapłacić 200 zł plus 50 zł za każde rozpoczęte 12 miesięcy, a później już ¨tylko¨ 50 zł za każdy rok. Jak podkreśla UOKiK, zgodnie z obowiązującą zasadą niewiążącego charakteru postanowień abuzywnych bank nie powinien pobierać za taki dokument żadnej opłaty i nie może w miejsce postanowień abuzywnych wprowadzać jednostronnie narzuconych nowych zapisów, w tym nowej wysokości opłat. Więcej szczegółów- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.03.2023.).

¨DGP¨ zauważa w innym miejscu: ¨Właściciele gruntu nie dostaną wsparcia finansowego na usuwanie odpadów¨. Rzecznik praw obywatelskich zwrócił się w lutym do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o wprowadzenie programu wsparcia finansowego na cele usuwania odpadów dla właścicieli nieruchomości, którym podrzucono śmieci. Zgodnie z ustawą o odpadach do usunięcia odpadów w pierwszej kolejności zobowiązany jest ten, kto je ma. W praktyce ten przykry obowiązek spada na właściciela gruntu, którego z reguły uznaje się za domniemanego posiadacza. W opinii rzecznika praw obywatelskich instytucja domniemania jest co do zasady słuszna. Bez niej realizacja polityki ochrony środowiska byłaby niemożliwa. Jednak, jak zauważa dr hab. Marcin Wiącek: ,,w konkretnych przypadkach staje się ona źródłem skutków trudnych do zaakceptowania ze względu na zasadę sprawiedliwości społecznej¨. Skarżący się do RPO właściciele nieruchomości wskazują na zjawisko podrzucania niechcianych odpadów. Aby uwolnić się od odpowiedzialności za nie, należy wskazać ich prawdziwego posiadacza. W przeciwnym wypadku koszty usunięcia odpadów ciążą na właścicielu nieruchomości, a te potrafią być znaczne. Rozwiązaniem mogłoby być wsparcie ze strony państwa, analogiczne do tego, które otrzymują samorządy za pozbywanie się śmieci. Jego źródłem jest program ,,Usuwanie porzuconych odpadów¨, działający w ramach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFGOŚiGW). Zdaniem Ministerstwa Klimatu i Środowiska udzielanie wsparcia właścicielom nieruchomości, na których znajdują się odpady, jest jednak niezasadne. Więcej- na piątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.03.2023.).

¨DGP¨ zamieszcza również anglojęzyczną wkładkę poświęconą w całości największym światowym targom nieruchomości MIPIM, które odbywają się w Cannes, w dniach 14- 17 marca. Jednym z wiodących wątków targów będzie dekarbonizacja branży nieruchomości. Hasłem przewodnim tegorocznej edycji wydarzenia we Francji będzie ¨Better Places – Greater Impact – Stronger Business¨ (¨Lepsze miejsca ? Większy Wpływ ? Silniejszy Biznes¨. W centrum uwagi znajdą się kwestie dotyczące ESG (środowiskowe, społeczne i corporate governance), z akcentem na innowacje i rozwiązania technologiczne, przyspieszające drogę do zrównoważonego rozwoju. W tym roku na MIPIM powstanie sześć nowych scen, w tym Road to Zero, czyli Droga do zera (emisyjności), skupiona na ? jak definiują organizatorzy ? pragmatycznym podejściu do dekarbonizacji branży nieruchomości. W Cannes oczekiwanych jest 23 tys. gości, o 15 procent więcej, niż rok temu. Na MIPIM powstanie wydzielona strefa Road to Zero, z przestrzenią wystawienniczą, networkingową i konferencyjną. Wśród poruszonych tematów znajdzie się dekarbonizacja infrastruktury energetycznej i inwestowanie w technologie niskoemisyjne, wdrażanie inteligentnych miejskich rozwiązań technologicznych w celu rozwoju zrównoważonych miast a także zwiększenie różnorodności biologicznej na obszarach miejskich.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨- 14.03.2023.).

Zobacz również