Środa, 25 sierpnia 2021

¨Dobry kontrakt zamiast służebności¨
¨Czy uchwała SN jest jeszcze potrzebna?¨
¨Frankowych kredytów systematycznie o kredy ubywa¨
¨Letnie kino i wspólne śniadania¨
¨Rekord za rekordem na rynku magazynów¨
¨Problem z surowcami odbił się na produkcji przemysłowej¨
¨UZP rozpoczął testy składania ofert w sieci¨
¨PFR i giełda za wprowadzeniem REIT- ów do polskiego systemu prawnego.¨
¨Wielkogabarytowy problem mieszkańców, spółdzielni i miasta¨

Więcej poniżej.

¨Prawo co dnia¨ w ¨Rzeczpospolitej¨ informuje: ¨Dobry kontrakt zamiast służebności¨. Jeśli firma przesyłowa ma z właścicielem działki umowę dzierżawy na posadowienie sieci, to nie może żądać służebności. To sedno postanowienia Sądu Najwyższego, ważnego dla tysięcy posiadaczy działek z siecią przesyłową. We wrześniu 2011 r. dwie spółki zawarły na 25 lat umowę dzierżawy nieruchomości pod stację dla farmy wiatrowej, z czynszem 30 tys. zł rocznie. Po dwóch latach pojawiły się spory i firma przesyłowa zaoferowała właścicielce działki ustanowienie służebności przesyłu. Ta oferty nie przyjęła i sprawa trafiła do sądu, który uznał, że są przesłanki do ustanowienia służebności i określił jednorazowe wynagrodzenie na 77 tys. zł. Ale Sąd Okręgowy w Legnicy wniosek sieci oddalił. Wskazał, że strony łączy już długoterminowa umowa dzierżawy, zawarta zresztą już po wprowadzeniu do kodeksu służebności przesyłu. Firma nie dała za wygraną i w skardze kasacyjnej wskazywała, że umowa dzierżawy nie zapewnia jej trwałego korzystania z urządzeń, a toczyła się egzekucja z tej nieruchomości, więc ewentualny nabywca mógłby wypowiedzieć umowę dzierżawy. SN nie uwzględnił skargi, wskazując, że wprowadzenie służebności przesyłu (w 2008 r.) nie wykluczyło uregulowania praw przedsiębiorcy przesyłowego do korzystania z nieruchomości na podstawie umowy z właścicielem gruntu o charakterze obligacyjnym. Przyznanie przedsiębiorcy prawa żądania ustanowienia służebności prowadziłoby do unicestwienia umowy i stanowiło nieuzasadnioną ingerencję sądu w prawo właściciela, który wyraził już w umowie zgodę na korzystanie z jego nieruchomości na warunkach wynegocjowanych, a nie narzuconych mu orzeczeniem sądowym- wskazał w uzasadnieniu SN. Więcej szczegółów- na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

Niżej ¨Prawo co dnia¨ zauważa: ¨Polacy produkują coraz więcej odpadów komunalnych¨. Wzrost ilości śmieci w przeliczeniu na mieszkańca od 2004 do 2008 r. wynosi 7 kg, a w latach 2016- 2020 aż 39 kg. Raport przygotowany przez polsko- włoską firmę Amest Otwock, która od 20 lat zajmuje się przetwarzaniem odpadów, nie pozostawia złudzeń: produkujemy coraz więcej śmieci. Z analizy danych wynika, że od przystąpienia Polski do UE, czyli od 2004 r., ilość śmieci produkowanych w przeliczeniu na mieszkańca wzrosła o prawie 34 proc.- z 256 do 342 kg. W opracowaniu podkreślono ponadto, że według danych GUS w latach 2004- 2008 przyrost produkowanych odpadów był na poziomie 2,7 proc., ale już w latach 2016- 2020 było to 12,9 proc. Autorzy raportu zwracają uwagę na ogólny trend w Polsce, odwrotny od unijnego. W latach 2005- 2019 statystyczny mieszkaniec UE zmniejszył bowiem produkcję śmieci komunalnych z 506 do 502 kg. Optymizmem nie napawają również statystyki dotyczące składowisk odpadów oraz recyklingu: w latach 2017- 2020 ich liczba zmniejszyła się z 301 do 271. Z kolei według danych GUS w ub. roku w Polsce zebrano 3 498 628,9 t odpadów komunalnych przeznaczonych do recyklingu. To niecałe 27 proc. wszystkich śmieci skierowanych do odzysku i unieszkodliwiania. Tymczasem w 2025 r. stopień przetwarzania śmieci w Polsce powinien wynosić 55 proc., a w 2030 r.- 60 proc. Więcej- także na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

¨Prawo co dnia¨ zamieszcza również obszerny tekst pod hasłem: ¨Czy uchwała SN jest jeszcze potrzebna?¨. Trudno zliczyć możliwe do postawienia pytania retoryczne na wypadek, gdyby Sąd Najwyższy miał w sprawie frankowiczów inne zdanie niż sądy powszechne- pisze Edyta Konarska, radca prawny. Jak zauważa, SN otrzymał już wszystkie stanowiska (opinie) organów, do których zwrócił się na mocy postanowienia z 11 maja 2021 r. w sprawie zagadnień prawnych dotyczących dotyczących kredytów pseudowalutowych. Na razie sędziowie zapoznają się z obszernymi opiniami, a kolejne posiedzenie w tej sprawie, jak zapowiedziała I prezes SN, może odbyć się we wrześniu. Tylko czy na wydanie tej uchwały nie jest już za późno? Czy jest jeszcze sądom orzekającym w sprawach z powództwa frankowiczów potrzebna? Wątpliwości zgłoszone przez I prezes przez cały ten czas są rozstrzygane przez sądy powszechne w wydawanych wyrokach. W zdecydowanej większości są one korzystne dla frankowiczów. Tym samym większość problemów, z którymi miała się zmierzyć cała Izba Cywilna, jest już rozwiązana- czytamy w ramach wstępu. Całość- na 14 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

¨Rz¨ informuje w innym miejscu: ¨Frankowych kredytów systematycznie o kredy  ubywa¨. Przez cztery i pół roku liczba umów o kredyt mieszkaniowy w szwajcarskiej walucie zmalała o jedną piątą. Jest ich 415 tys. o wartości 94 mld zł. Na koniec czerwca liczba czynnych umów hipotek frankowych wynosiła 415,1 tys.- wynika z danych Biura Informacji Kredytowej udostępnionych ¨Rz¨. Kredyty tego typu spłaca około 723 tys. osób. To oznacza, że przez rok liczba czynnych rachunków zmalała o prawie 27,1 tys., czyli o 6 proc. To tempo podobne jak w poprzednich latach, z wyjątkiem 2019 r., gdy ubyło ¨tylko¨ 18 tys. umów. Od końca 2016 r., czyli przez cztery i pół roku, liczba czynnych umów zmniejszyła się o 107,2 tys., czyli o 21 proc. Tempo redukcji kredytów frankowych jest stabilne, rocznych zamykanych jest ponad 20 tys. rachunków frankowych. Ubywa ich szybko, bo od lat nie są już udzielane na masową skalę. Szczyt sprzedaży przypadł na lata 2005- 2008, gdy udzielono ich za 116 mld zł (to wartość uwzględniająca moment udzielenia kredytu). Dla porównania złotowych udzielono wtedy 77 mld zł. W latach 2010 i 2011 sprzedano już tylko ponad 3 mld zł frankowych hipotek, a od 2012 r. nie są już powszechnie udzielane. Teraz hipoteki frankowe w naszym sektorze bankowym warte są blisko 94 mld zł, o 10 proc. mniej niż rok temu. Stanowią one mniej więcej 8,1 proc. kredytów brutto udzielonych przez banki sektorowi niefinansowemu (jeszcze pięć lat temu było to 15 proc.). Przez cztery i pół roku wartość frankowych hipotek zmniejszyła się o 43,4 mld zł, czyli o blisko jedną trzecią- wynika ze statystyk BIK. Szczegóły- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

¨Rz¨ zauważa też: ¨Letnie kino i wspólne śniadania¨. Żadna firma nie planuje wyłącznie zdalnej pracy. Biuro musi jednak oferować coś więcej niż dom. Pracownicy chcą w biurowcu m.in. restauracji, siłowni, sklepu i bankomatu. A pracodawcy organizują np. wspólne śniadania i pokazy filmów. Jak zachęcić do powrotu do biur? Repertuar zachęt jest bogaty. Część firm organizuje wspólne śniadania i oglądanie meczów. Inne… kursy zaplatania warkoczy dla rodziców. Niektóre wykupują pracownicze pakiety zniżek w prywatnych przedszkolach. O powroty do biur w czerwcu zapytała najemców firma doradcza Cushmann&Wakefield. W badaniu wzięło udział 132 respondentów z różnych branż. 45 proc. ankietowanych wskazało, że docelowo wdroży hybrydowy model pracy. Żadna firma nie planuje wyłącznie pracy zdalnej. Jak dalej czytamy, firmy inwestują w rozwiązania, które sprawdziły się w czasie pandemii. To np. technologicznie wyposażone sale do telekonferencji. Wygoda jest też wyznacznikiem sposobu ubierania. Cytowana w tekście ekspertka firmy doradczej Colliers wskazuje, że pomieszczenie do pracy to nie może być już typowy open space. Biuro musi się przeobrazić w atrakcyjną przestrzeń wchodzenia w interakcje społeczne w nieformalnej atmosferze. Najważniejsze jest bezpieczeństwo. Wiele firm decyduje się  na tworzenie tymczasowych stanowisk (hot desków) z systemem zdalnej rezerwacji biurek czy wdrażanie aplikacji do zarządzania biurem, które pozwalają na zautomatyzowanie niektórych procesów- czytamy na 20 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

¨Rz¨ informuje też: ¨Rekord za rekordem na rynku magazynów¨. Z danych z rynku magazynowego aż lecą iskry. Deweloperzy budują na potęgę, nie mając  najmniejszych problemów z wynajęciem powierzchni. W I połowie 2021 r. deweloperzy oddali 1,16 mln mkw. nowoczesnej powierzchni logistyczno- przemysłowej, o 100 tys. mkw. więcej rok do roku, ustanawiając nowy rekord- oszacowali analitycy firmy Colliers. Tym samym zasoby magazynów w Polsce wzrosły do prawie 22 mln mkw. Bariera ta powinna zostać przebita jeszcze w tym roku, biorąc pod uwagę, że w budowie było na koniec czerwca 3,35 mln mkw. magazynów. Deweloperzy najwięcej zbudowali na Górnym Śląsku, w Warszawie oraz Trójmieście. Najwięcej obiektów logistycznych jest obecnie w budowie na Górnym Śląsku, Polsce zachodniej oraz Poznaniu. Wiodącymi rynkami są obecnie Warszawa (trzy strefy o łącznej powierzchni 5,05 mln mkw.), Górny Śląsk (3,98 mln mkw.) i Polska Centralna (3,29 mln mkw.). Ukończenie projektów będących w trakcie budowy sprawi, że w ciągu najbliższych kwartałów aż trzy z rynków rozwijających się przekroczą granicę 1 mln mkw. zasobów całkowitej powierzchni magazynowej. Będą to: Trójmiasto, Szczecin oraz Polska Zachodnia- czytamy także na 20 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.08.2021.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ informuje natomiast: ¨Problem z surowcami odbił się na produkcji przemysłowej¨. Lipcowe dane GUS wskazują, które branże najbardziej ucierpiały na wysokich cenach materiałów, a które ciągle utrzymują się na polockdownowej fali odroczonego popytu. 144 do 146- niemal po równo rozłożył się stosunek liczby ważnych wyrobów przemysłowych, których produkcja zwiększyła się względem ub. roku, w stosunku do tych, które wytworzono mniej. W przypadku pozostałych 12 z 302 badanych produktów nie było zmiany. Tak wyglądają dane zaprezentowane wczoraj przez GUS. Sytuacja w poszczególnych branżach jest zróżnicowana. Wciąż rośnie produkcja materiałów budowlanych, która nie odczuła w zeszłym roku silnego zamrożenia. W przypadku cementu, cegieł i pustaków to odpowiednio przyrost o 12, 25 i 81 proc. I choć znacznie, bo o niemal 12 proc. spadła produkcja stali surowej, co dowodzi słabnięcia polskiego hutnictwa, to ożywienie gospodarcze sprzyja wyrobom stalowym, które jednocześnie utrzymują wciąż wysokie ceny. W danych znajdują też odzwierciedlenie wcześniejsze doniesienia o problemach z dostawami. Wiele gałęzi musi redukować produkcję ze względu na problemy z dostępem do surowców bądź ich zbyt wysoką ceną. Narzekający na drogie drewno wytwórcy mebli wyprodukowali mniej w trzech z czterech podanych przez GUS kategorii mebli. Więcej szczegółów- na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 25.08.2021.).

¨DGP¨ odnotowuje również: ¨UZP rozpoczął testy składania ofert w sieci¨. Platforma e- Zamówienia umożliwi prowadzenie przetargów w internecie nie wcześniej niż pod koniec I kw. 2022 r. Zgodnie z pierwotnym harmonogramem Platforma e- Zamówienia powinna umożliwić przeprowadzanie przetargów od kilku miesięcy. Projekt ma jednak kolejne opóźnienie. Jeden z powodów to pandemia. W ciągu ostatnich miesięcy prace nad platformą e- Zamówienia nie były skoncentrowane tylko na module ofert i wniosków. Jednym z ważnych dla użytkowników obszarów (już zakończonym i wdrożonym) było poprawienie działania Biuletynu Zamówień Publicznych pod kątem uwag i spostrzeżeń z pierwszych miesięcy jego funkcjonowania. Moduł składania i otwarcia ofert został przekazany do UZP do testów adaptacyjnych 6 sierpnia i obecnie podlega procedurze odbioru. W połowie września wybrana grupa zamawiających zostanie poproszona do programu pilotażowego, podczas którego ma sprawdzić działanie modułu składania ofert i wniosków w praktyce. Od początku 2021 r. wszystkie zamówienia publiczne muszą być udzielane w internecie. Wcześniej obowiązek ten dotyczył jedynie przetargów powyżej progów unijnych. W 2020 r. było ich ok. 28 tys., podczas gdy zamówień poniżej progów już ponad 107 tys. Pełna elektronizacja oznaczała więc gigantyczną zmianę dla całego rynku- zarówno zamawiających, jak i wykonawców. W przypadku tych ostatnich dotyczy to zwłaszcza małych przedsiębiorców, którzy muszą nauczyć się korzystania z nowych narzędzi. Jakich? To zależy od wyboru zamawiających, którzy decydują, na jakiej platformie chcą prowadzić postępowanie. Większość wybiera miniPortal BIS. To rozwiązanie tymczasowe, które stworzono w oparciu o ePUAP, aby zapewnić możliwość składania ofert za darmo. Alternatywą są komercyjne, dużo bardziej rozbudowane platformy zakupowe. Platforma e- Zamówienia ma docelowo umożliwić nie tylko kompleksowe przeprowadzenie przetargów w internecie, ale również ułatwić zamawiającym realizację innych obowiązków, jak choćby sprawozdawczości. Finalna data realizacji projektu to 15 lipca 2022 r. Więcej szczegółów- na piątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 25.08.2021.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨PFR i giełda za wprowadzeniem REIT- ów do polskiego systemu prawnego.¨. Regulacje dotyczące krajowych REIT- ów powinny zostać ukształtowane w sposób, który nie będzie miał wpływu na wzrost cen nieruchomości mieszkalnych- uważa Ministerstwo Finansów. Jego przedstawiciele uczestniczą w pracach międzyresortowego (zorganizowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii) zespołu opracowującego przepisy dotyczące podmiotów, które inwestują w najem nieruchomości. Jak dodaje MF, trwa obecnie dyskusja dotycząca szczegółów. Kwestia umożliwienia REIT- om inwestowania w mieszkania stała się przedmiotem kontrowersji podczas prac zespołu. Do tego gremium należy też Polski Fundusz Rozwoju, który popiera stworzenie nowego prawa. Zwraca m.in. uwagę, że inwestycje długoterminowe, do jakich zaliczają się nieruchomości, powinny mieć zapewnione bezpieczeństwo prawne. Dotyczy to również profesjonalnego zarządzania nieruchomościami i dobrej obsługi najmu. Także Giełda Papierów Wartościowych, której przedstawiciele również uczestniczą w pracach zespołu bardzo liczy na wprowadzenie REIT- ów na polskim rynku kapitałowym. GPW jest zdania, że będzie to element wzbogacający wachlarz instrumentów finansowych dla polskich inwestorów, zarówno instytucjonalnych, jak i indywidualnych. Swoje stanowisko w sprawie tej regulacji przedstawiło także Forum Prawo do Rozwoju. Opowiada się ono za utworzeniem wzorcowych publicznych REIT- ów na bazie: Polskiego Holdingu Nieruchomości, Polskiego Holdingu Hotelowego, Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, samorządowych lokali użytkowych, funduszu nieruchomości Polskiego Funduszu Rozwoju (Fundusz Mieszkań dla Rozwoju i Fundusz Mieszkań na Wynajem) i Agencji Rozwoju Przemysłu, Funduszu Rozwoju Spółek znajdującego się w dyspozycji ministra właściwego ds. gospodarki morskiej, a także aktywów wydzielonych ze spółek górniczych, kolejowych, Poczty Polskiej, Lasów Państwowych itp.- czytamy na piątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 25.08.2021.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Wielkogabarytowy problem mieszkańców, spółdzielni i miasta¨. Eksperci są podzieleni, swoje zdanie ma także stołeczny ratusz- chodzi o przepisy dotyczące odbioru wyrzucanych np. mebli i obowiązku przewiezienia ich we własnym zkaresie do PSZOK. Przepis stołecznej uchwały śmieciowej, zgodnie z którym selektywna zbiórka odpadów wielkogabarytowych jest prowadzona w miejscach gromadzenia odpadów komunalnych, zderzył się w praktyce z rzeczywistością budownictwa z wielkiej płyty. Chociaż obowiązuje już od dłuższego czasu, wciąż wywołuje spory. W przypadku najwyższych, 10- piętrowych budynków od zawsze funkcjonowały zsypy, miejscem gromadzenia odpadów są pomieszczenia znajdujące się na ich dnie, wewnątrz budynku. Problem w tym, że w zamyśle miały one pomieścić jeden pojemnik na wszystkie nieczystości. Już w momencie wprowadzenia obowiązku segregacji odpadów ledwo mieszczą się w nich kosze przeznaczone na standardowe frakcje. Tym bardziej nie ma tam miejsca na duży gabaryt. W efekcie najczęściej jest on wynoszony przez mieszkańców przed wejście do pomieszczenia. Warszawski ratusz odpowiada, że za wyznaczenie miejsca gromadzenia odpadów odpowiada właściciel nieruchomości. Wskazuje także na brak rozróżnienia w przepisach bloków wysokich (tych ze zsypem) i bloków niskich (bez zsypu). Ale wskazuje, że w każdym przypadku jest możliwe zorganizowanie zewnętrznej altany. Więcej szczegółów- na 10 stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 25.08.2021.).

Zobacz również