Środa, 14 czerwca 2023
¨Dwa sposoby dochodzenia roszczeń¨
¨Ekonomiści: ¨TSUE będzie surowy dla banków¨
¨Kolejne zmiany w e-fakturach¨
¨Ulga termomodernizacyjna może być dziedziczona w spadku¨
¨Ulga na termomodernizację jednak nie wygasa ze śmiercią¨
¨Niespłacane kredyty trafią do zagranicznych firm windykacyjnych¨
¨Nie wszystkie gminy sprzedadzą węgiel do końca lipca¨
¨Potrzebne większe wsparcie na likwidację barier utrudniających dostęp do urzędów¨
¨Duże zmiany w budżecie Szczecina¨
Więcej poniżej.
¨Prawo co dnia¨ w ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Dwa sposoby dochodzenia roszczeń¨. Dwutorowy tryb dochodzenia pełnego odszkodowania za szkodę na działce wskutek uchwalenia lub zmiany planu miejscowego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego jest konstytucyjny- stwierdził TK. Trybunał Konstytucyjny badał skargę konstytucyjną właścicielki dużej działki gruntu rolnego i nieużytków, przez które puszczono dwutorową linię wysokiego napięcia obniżającą jej wartość. Starosta ustalił jej odszkodowanie za przeprowadzenie linii energetycznej. Właścicielka odwołała się jednak do samego NSA, ale pełnego odszkodowania także za szkodę krajobrazową i pomniejszenie wartości działek, jakie mogłaby wykroić z sąsiadujących z pasem technologicznym linii, nie uzyskała. NSA stwierdził, że ustalane na podstawie art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami odszkodowanie ma rekompensować szkody będące w związku z czasowym zajęciem nieruchomości określonym w decyzji starosty, a nie bierze się pod uwagę skutków planu zagospodarowania przestrzennego, który, bez względu na to, kiedy zostanie zrealizowany, może ograniczać korzystanie z danej nieruchomości, więc zmniejszy jej wartość. Właścicielowi nieruchomości przysługuje roszczenie z art. 36 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który stanowi, że może domagać się od gminy odszkodowania za rzeczywistą szkodę, wykupienia nieruchomości lub jej części. Skarżąca i jej pełnomocnik zarzucili w skardze do TK, że ta podwójna ścieżka utrudnia właścicielom dochodzenie odszkodowania za szkody wynikłe z decyzji planistycznych, ale pięcioosobowy skład TK nie podzielił tej argumentacji. Orzekł, że ustanowienie dwóch dróg dochodzenia roszczeń za szkody planistyczne czy wydanie przez starostę w zgodzie z miejscowym planem zagospodarowania, ewentualnie z decyzją o lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości z powodu lokalizacji inwestycji celu publicznego jest zgodny z Konstytucją RP (zasadą ochrony własności). Więcej szczegółów- na 12 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.06.2023.).
¨Rz¨ zamieszcza w innym miejscu tekst pod hasłem: ¨Ekonomiści: ¨TSUE będzie surowy dla banków¨. Eksperci spodziewają się, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda niekorzystny dla sektora wyrok w ważnej sprawie frankowej. Już w czwartek, 15 czerwca, zapadnie niezwykle ważne dla frankowych kredytobiorców orzeczenie TSUE w sprawie wzajemnych rozliczeń po unieważnieniu umowy kredytowej zawierającej nieuczciwe postanowienia. Rzecznik generalny TSUE w opinii z lutego br. wskazał, że w świetle unijnych przepisów konsumenci mogą domagać się od banku dodatkowych świadczeń (a rozstrzygać ma o tym sąd krajowy), ale bankom takie prawo absolutnie nie przysługuje. Ponieważ opinia rzecznika nie jest wiążąca dla Trybunału, a ostateczny wyrok nie jest jeszcze do końca przesądzony, ¨Rz¨ zapytała ekonomistów rynkowych, czego ich zdaniem należy się spodziewać. W ankiecie ¨Rz¨ przedstawiła cztery teoretycznie możliwe scenariusze dotyczące sytuacji banków. Na 16 analityków, którzy odpowiedzieli na pytania, nikt nie wskazał na wariant, że TSUE w ogóle nie poruszy kwestii praw kredytodawców, a tylko jedna osoba uznała, że jej zdaniem Trybunał może orzec korzystnie dla banków. Pozostałe 15 osób uważa, iż Trybunał potraktuje banki surowo, odmawiając im praw do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Przy czym tu też można rozróżnić dwa warianty. W pierwszym wyrok TSUE w ślad za opinią rzecznika może być kategoryczny i jednoznaczny, uznając, że bank nie może w żadnym wypadku czerpać korzyści z sytuacji powstałej wskutek własnego bezprawnego działania. Na taki wariant wskazuje sześciu ankietowanych ekonomistów. W drugim scenariuszu werdykt TSUE może być nieco mniej stanowczy, pozostawiający pewne niewielkie pole do interpretacji, jak odmowa prawa do wynagrodzenia ma być stosowana, czy wskazujący np. na większą rolę sądów krajowych w tej kwestii. Na taką możliwość wskazuje dziesięciu ankietowanych przez ¨Rz¨ ekonomistów. Koszty niekorzystnego wyroku dla całego sektora są bowiem olbrzymie. KNF oszacowała je łącznie na 100 mld zł. Przy założeniu, że frankowicze po uznaniu umowy za nieważną zwracają bankom tylko pożyczoną kwotę kredytu w nominalnej wysokości, bez żadnych odsetek i żadnego innego dodatkowego wynagrodzenia. Z tej dużej kwoty można odliczyć natomiast dotychczas zawiązane rezerwy na ryzyko prawne hipotecznych kredytów walutowych, sięgające ok. 30- 40 mld zł. Niemniej pozostałe 60- 70 mld zł to wciąż potężne obciążenie dla sektora. Kluczowe jest tu określenie, czy koszty te należałoby uwzględniać w bilansach jako jednorazową stratę (co w przypadku części podmiotów oznaczałoby konieczność ich dokapitalizowania ze źródeł zewnętrznych), czy też można by je rozłożyć w czasie. Decyzję w tej sprawie będą podejmować po wyroku TSUE bankowi audytorzy. Więcej szczegółów- na 15 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.06.2023.).
Kolejny dodatek ¨Rz¨– ¨Rachunkowość¨ przypomina: ¨Kolejne zmiany w e-fakturach¨. Ministerstwo Finansów przeprowadziło szerokie konsultacje publiczne projektu ustawy wprowadzające e- fakturę jako powszechny system rozliczania. Wprowadzając zmiany, uwzględniono postulaty przedsiębiorców, księgowych i biegłych rewidentów, sektora IT oraz resortu infrastruktury. Przesunięto również wejście w życie KSeF na 1 lipca 2024 r. oraz wyłączono z KSeF faktury konsumenckie. Zmiany w ustawie przewidują wydłużenie o dodatkowe pół roku terminu na wdrożenie KSeF przez podatników zwolnionych podmiotowo z VAT- KSeF będzie dla nich obowiązkowy od 1 stycznia 2025 r. W przypadku awarii po stronie podatnika przewidziano możliwość wystawiania faktur w trybie offline poza KSeF i dostarczenia faktury do KSeF następnego dnia roboczego po jej wystawieniu. Po konsultacjach społecznych stwierdzono, że nastąpi likwidacja not korygujących w KSeF i poza KSeF. Tak jak obecnie, nota korygująca będzie wystawiana przez sprzedającego. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.06.2023.).
¨Dziennik Gazeta Prawna¨ informuje natomiast: ¨Ulga termomodernizacyjna może być dziedziczona w spadku¨. Prawo do ulgi termomodernizacyjnej, jako prawo majątkowe, podlega dziedziczeniu na podstawie art. 97 par. 1 ordynacji podatkowej ? twierdzi szef Krajowej Administracji Skarbowej. Dlatego już kolejny raz zmienił z urzędu interpretację dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, tym razem z 6 lipca , która takiego prawa odmawiała. Wcześniej szef KAS 21 listopada 2022 r. zmienił inną interpretację indywidualną w tej sprawie. ¨DGP¨ pisał o tym w tekście ¨Ulga na termomodernizację jednak nie wygasa ze śmiercią¨ (nr.241/2022). Dyrektor KIS również w interpretacji z 6 lipca 2021 r. twierdził, że ulga termomodernizacyjna jest prawem ściśle związanym z osobą zmarłego i spadkobierca nie może przejąć do niej prawa. Inaczej jednak uważa szef KAS. W najnowszej interpretacji zmieniającej wyjaśnił, że prawo do ulgi termomodernizacyjnej należy zaliczyć do przewidzianych w przepisach prawa podatkowego praw majątkowych, a więc co do zasady może ona podlegać przejęciu na podstawie art. 97 par. 1 ordynacji podatkowej. Jednak zastrzegł, że podatnik ? spadkobierca nie może zrealizować prawa do skorzystania z przysługujących spadkodawcy uprawnień do ulgi termomodernizacyjnej przez wykazanie kwoty odliczenia z tego tytułu w złożonym (własnym) zeznaniu (PIT-36 lub PIT-37) oraz w załączniku do tego zeznania (PIT/O) za rok podatkowy, w którym spadkodawca poniósł wykazywane wydatki uprawniające do tej ulgi. Według organu należy mieć tu na uwadze art. 100 par. 2 ordynacji, zgodnie z którym naczelnik urzędu skarbowego orzeka w odrębnej decyzji o odpowiedzialności lub uprawnieniach spadkobierców, gdy deklaracja złożona przez spadkodawcę jest nieprawidłowa lub deklaracji nie złożono. Decyzja ta powinna określać kwotę możliwą do odliczenia przez spadkobiercę w kolejnym roku, z uwzględnieniem okresu odliczenia. Zgodnie bowiem z art. 26h ust. 7 ustawy o PIT kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlega potrąceniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.06.2023.).
¨DGP¨ zauważa w innym miejscu: ¨Niespłacane kredyty trafią do zagranicznych firm windykacyjnych¨. Kredyty nieobsługiwane, czyli takie, z których spłatą kredytobiorca spóźnia się o ponad 90 dni, będą mogły trafić nie tylko do polskich firm windykacyjnych, lecz także do tych zagranicznych. To efekt unijnej dyrektywy 2021/2167, którą ma wdrażać ustawa o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów. Jej założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych rządu. Dziś dłużnik, który nie płaci przez więcej niż trzy miesiące, jest spisywany przez bank na straty, a jego zobowiązanie za ułamek wartości jest przeważnie sprzedawane do firm wyspecjalizowanych w odzyskiwaniu zaległych roszczeń finansowych. Z przyczyn logistycznych banki nie zbywają pojedynczego kredytu, lecz dokonują transferu całego portfela kredytowego zawierającego kilkaset, a nawet kilka tysięcy kredytów. Nowa ustawa ma pomóc bankom w jeszcze szybszym pozbywaniu się niespłacanych kredytów, m.in. przez przyznanie im możliwości sprzedaży zobowiązań za granicę. Więcej szczegółów- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.06.2023.).
¨DGP¨ informuje też: ¨Nie wszystkie gminy sprzedadzą węgiel do końca lipca¨. Już tylko do końca czerwca mieszkańcy mogą składać w gminach wnioski o zakup węgla w ramach sprzedaży końcowej. Ta nie wszędzie idzie dobrze. W dystrybucji nie pomagają promocje oferowane przez Polską Grupę Górniczą. W tej sytuacji Śląski Związek Gmin i Powiatów (ŚZGiP) zaapelował o wprowadzenie kilku zmian w ustawie z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2236 ze zm.) ? tak, aby samorządy mogły zakończyć sprzedaż w wyznaczonym terminie, czyli do 31 lipca 2023 r. (patrz: infografika). Problem nie dotyczy jednak tylko śląskich samorządów i był już zgłaszany rządzącym przez stronę samorządową. Od maja nie obowiązuje już limit 3 t preferencyjnego zakupu węgla na gospodarstwo domowe, a uprawnieni obywatele mogą w ramach sprzedaży końcowej zaopatrywać się w paliwo w dowolnej gminie. Miało to ułatwić samorządom pozbycie się niechcianego już przez mieszkańców węgla. Dla przykładu w województwie lubelskim ze sprzedażą paliwa problem miało 140 z 210 gmin, w których na początku maja zalegało jeszcze ok. 5 tys. t paliwa. Nie wszędzie jednak samorządowa sprzedaż cieszy się zainteresowaniem, ponieważ oferta sklepu Polskiej Grupy Górniczej jest korzystniejsza. Ceny ekogroszku zaczynają się od 1520 zł za tonę, orzecha od 1470 zł. Dodatkowo przy zakupie 1?5 t obowiązuje promocja na drugie takie samo zamówienie, którego cena jest obniżana o 400 zł za tonę. Więcej- na siódmej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.06.2023.).
W ¨DGP¨ czytamy również: ¨Potrzebne większe wsparcie na likwidację barier utrudniających dostęp do urzędów¨. Kwota dofinansowania, którą samorząd może otrzymać z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) na dostosowanie budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych, powinna wzrosnąć do 250 tys. zł. O jej podniesienie apeluje Związek Powiatów Polskich (ZPP), który przyjął stanowisko w ej sprawie. Wskazuje w nim, że we wrześniu 2019 r. weszła w życie ustawa z 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Jej celem jest poprawa warunków życia i funkcjonowania osób niepełnosprawnych oraz osób z obniżonym poziomem sprawności wynikającym np. ze stanu zdrowia, wieku lub innych przyczyn. Aby ustawa była wdrażana w praktyce, konieczne jest m.in. dostosowanie do ich potrzeb budynków, w których działają samorządowe instytucje. Problem w tym, że służące temu inwestycje są bardzo kosztowne. Jak podaje ZPP, zakup i wykonanie windy w budynku, który nie miał do tej pory umożliwiających to rozwiązań technicznych, to wydatek rzędu pół miliona złotych. Co więcej, z uwagi na wysoką inflację te koszty są coraz wyższe i należy się spodziewać, że w najbliższym czasie nic się w tej kwestii nie zmieni. Z tego powodu zdaniem organizacji potrzebne jest zwiększenie dofinansowania tego typu inwestycji. Dlatego ZPP wystąpił o wprowadzenie zmian do prowadzonego przez PFRON programu ¨Wyrównywanie różnic między regionami III¨. Więcej szczegółów- na ósmej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.06.2023.).
¨Kurier Szczeciński¨ odnotowuje: ¨Duże zmiany w budżecie Szczecina¨. Duże zmiany mają nastąpić w tegorocznym budżecie Szczecina. To nic dziwnego, bo korekty zwyczajowo dokonywane są kilka razy w roku. Jako pierwsi nad projektem pochylili się radni z Komisji ds. Budżetu i Rozwoju. Wielu pytań jednak nie było, bo dokument otrzymali zaledwie dzień wcześniej. ? Po pięciu miesiącach zrobiliśmy rewizję dochodów i wydatków. Przedłożony dokument zwiększa wydatki bieżące o ponad 69 mln zł przy zwiększeniu dochodów o ponad 12 mln zł ? tłumaczy Dorota Pudło-Żylinska, skarbnik miasta. W zwiększonej kwocie po stronie wydatków ponad 1 mln zł przeznaczony jest na obsługę długu, natomiast 68 mln zł to dodatkowe wydatki przede wszystkim w sferze transportu miejskiego i opieki społecznej. Na funkcjonowanie transportu zbiorowego miasto chce przeznaczyć dodatkowo ponad 36 mln zł. W sferze społecznej ponad 20,6 mln zł dodatkowo ma pozwolić na funkcjonowanie m.in. całodobowych domów pomocy społecznej, mieszkań chronionych, Centrum Opieki nad Dzieckiem oraz miejskich żłobków. Wszystkie te placówki zmagają się z rosnącymi kosztami mediów i żywności. Szczegóły- na pierwszej stronie ¨Kuriera¨.
(Źródło: ¨Kurier Szczeciński¨– 14.06.2023.).