Poniedziałek, 9 czerwiec 2025

Przegląd prasy
09/06/2025

„Prawo co dnia” w poniedziałkowej „Rzeczpospolitej” odnotowuje: „Nie ma VAT od anulowanych faktur”. Samorząd, który odstąpił od dochodzenia należności z najmu w pandemii, może obniżyć podstawę opodatkowania. W piątek Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał ważny wyrok dla samorządów, które zrezygnowały z części swoich dochodów, bo poszły na rękę przedsiębiorcom, którzy znaleźli się w trudniej sytuacji w związku z pandemią i odstąpiły od dochodzenia należności z najmu czy dzierżawy. Wynika z niego jasno, że gmina nie powinna w takiej sytuacji tracić podatkowo. Spór zaczął się od wniosku o interpretację podatkową. Złożyła go jedna z gmin, która chciała potwierdzenia, że umorzony przez nią czynsz za najem czy dzierżawę nie powinien podlegać VAT. Samorządowcy wyjaśnili, że na podstawie art. 15zzzf ustawy covidowej z 2 marca 2020 r. podjęli uchwałę o odstąpieniu od dochodzenia należności do przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku pandemią. Na jej podstawie gmina zaniechała należnego jej czynszu za najem lub dzierżawę od firm poszkodowanych kryzysem. Problem jednak w tym, że pierwotnie wystawiła faktury z wykazanym podatkiem należnym za najem i dzierżawę, które to należności zostały anulowane na wniosek biznesu. Samorządowcy uznali, że w tej sytuacji należy wystawić faktury korygujące in minus podstawę opodatkowania i VAT „do zera”. Jednak fiskus utrzymywał, że w sprawie nie doszło do zmiany czy rozwiązania umów. Usługa została wyświadczona, a gmina jedynie odstąpiła od dochodzenia należności z tytułu jej wykonania. W konsekwencji gmina wykonała na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej odpłatne usługi opodatkowane VAT. A w ocenie fiskusa odstąpienia od dochodzenia należności nie sposób uznać za rabat, obniżkę czy upust wynagrodzenia. Gmina nie pogodziła się z tym, że miałaby płacić podatek od kwot, których faktycznie nie otrzymała. Zaskarżyła interpretację i wygrała. Najpierw suchej nitki na podejściu fiskusa nie zostawił Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Szczecinie. Nie miał wątpliwości, że sporne odstąpienie należności należy postrzegać jako swoiste obniżenie ceny czy opust po dokonaniu sprzedaży w rozumieniu art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT. Do podobnych wniosków doszedł też NSA. Nie zgodził się, że w spornej sprawie nie doszło do zmiany umowy łączącej gminę z najemcami czy dzierżawcami. Więcej szczegółów- na 14 stronie głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 09.06.2025.).

„Rz” zauważa w innym miejscu: „Rośnie ryzyko fiskalne”. Agencje ratingowe uważają, że wynik wyborów prezydenckich grozi wolniejszą od założeń konsolidacją fiskalną. „Wynik wyborów prezydenckich w Polsce najprawdopodobniej nadal będzie stwarzał trudności dla reform gospodarczych i trwałej konsolidacji fiskalnej oraz może pogłębić konflikty instytucjonalne” – oceniła w zeszłym tygodniu agencja ratingowa Fitch. Wskazała, że prezydentura Karola Nawrockiego najprawdopodobniej nadal będzie utrudniać realizację polityki koalicji rządzącej. Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych Polski urósł w 2024 r. do 6,6 proc. PKB z 5,3 proc. w 2023 r., zarówno powyżej szacunków Ministerstwa Finansów (5,7 proc.), jak i agencji Fitch (6,2 proc.). To przesunęło w górę plany resortu na 2025 r. – planuje on tylko niewielką redukcję deficytu, do 6,3 proc. PKB, choć jeszcze w „Średniookresowym planie budżetowo- -strukturalnym na lata 2025– 2028” zakładał deficyt na poziomie 5,5 proc. Już kilka miesięcy temu w rozmowie z „Parkietem” Milan Trajkovic, zastępca dyrektora w Fitch Ratings i główny analityk między innymi ds. Polski, sceptycznie patrzył na rządowe plany redukcji deficytu i oceniał, że znaczącego postępu konsolidacji fiskalnej w Polsce można realistycznie spodziewać się w latach 2026 i 2028. – Może się on również zdarzyć w latach 2025 i 2027, ale nasza prognoza bazowa zakłada, że atmosfera polityczna może temu nie sprzyjać – komentował. Teraz temperatura sporu tylko wzrosła. Więcej- na 17 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 09.06.2025.).

Poniedziałkowy dodatek „Rz”– „Życie Regionów” informuje z kolei: „Średnie miasta będą przyciągać więcej inwestycji w logistykę”. Miasta liczące od 100 do 400 tys. mieszkańców mają coraz lepszą infrastrukturę, dostęp do wykształconej kadry, rozwijający się sektor prywatny i konkretne przewagi lokalizacyjne – wynika z raportu Accolade. Szczecin, Lublin i Bydgoszcz to liderzy miast z największymi szansami na nowe inwestycje przemysłowe. W pierwszej edycji rankingu Accolade (międzynarodowego inwestora działającego na rynku nieruchomości przemysłowych) „Średnie miasta – wielki potencjał inwestycyjny”, obejmującego polskie miasta liczące od 100 do 400 tys. mieszkańców, zostały one ocenione jako te z największym potencjałem inwestycyjnym dla rynku nieruchomości komercyjnych, jak magazyny czy centra logistyczne oraz dystrybucyjne. Duży potencjał ma pod tym względem także Rzeszów, ponadto Częstochowa, a także Gliwice. Te dwa ostatnie miasta zyskują na bliskości przemysłu motoryzacyjnego na Śląsku. Z kolei w przypadku Zielonej Góry oraz Gorzowa atutem okazuje się lokalizacja blisko granicy z Niemcami. Ranking oparto na dziewięciu kryteriach: demografii, rynku pracy, wynagrodzeniach, budownictwie mieszkaniowym, aktywności sektora prywatnego, zapleczu akademickim, infrastrukturze drogowej oraz wskaźnikach popytu i podaży powierzchni magazynowej. Spośród przeszło 30 miast wybrano 10. Szczecin otrzymał najwyższe noty za dostępność infrastruktury drogowej i magazynowej, a także za atuty lokalizacyjne, jak bliskość granicy z Niemcami oraz port morski. Pod względem wskaźnika popytu i podaży na rynku magazynowym okazał się liderem zestawienia. Natomiast Lublin wyróżnia się w rankingu jako największy ośrodek akademicki, a dodatkowym atutem okazuje się ilość oddawanych mieszkań. Wysoka aktywność sektora prywatnego oraz bardzo dobra sytuacja na rynku magazynowym premiują Bydgoszcz, która umacnia swoją pozycję logistycznego i przemysłowego hubu w północno-centralnej Polsce. Z kolei atrakcyjność Rzeszowa wzmacnia m.in. niska stopa bezrobocia i rozwijający się sektor prywatny. Oceniający miasta zwracają tu uwagę, iż Rzeszów stał się w ostatnich latach jedną z najważniejszych lokalizacji dla inwestorów na wschodzie Polski- czytamy na pierwszej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 09.06.2025.).

„Życie Regionów” zamieszcza również tekst pod hasłem: „Moda na spółdzielnie energetyczne?”. Blisko 100 lokalnych spółdzielni energetycznych w Polsce już działa. Problemem, poza biurokracją, jest brak miejsca w sieci energetycznej. Najnowsze dane na ten temat publikuje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR), a z jego danych wynika, że tylko w tym roku przybyło ich blisko 40, ostatnia zarejestrowała się na początku czerwca w Słubicach. Skąd dynamiczny przyrost takich lokalnych podmiotów? W ostatnim, kwietniowym raporcie firmy doradczej Deloitte czytamy, że samorządy w dobie wysokich rachunków szukają optymalizacji kosztów energii elektrycznej oraz efektywności energetycznej, które stają się priorytetami. Co ważne, pomysł lokalnego konsumowania zielonej energii i wewnętrznie zbilansowanych spółdzielni energetycznych służy Polskim Sieciom Elektroenergetycznym, dla których nadwyżki energii z OZE stanowią coraz większy problem w zarządzaniu systemem energetycznym. To forma działalności lokalnej zrzeszająca m.in. przedsiębiorców, mieszkańców i samorządy. Jej celem jest produkcja i samodzielne wykorzystywanie energii odnawialnej – ze słońca, wiatru czy biomasy – na potrzeby własne członków. Spółdzielnia może działać w obrębie jednej gminy lub sąsiadujących gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. Mimo tak dynamicznego przyrostu nowych spółdzielni energetycznych, jak wskazuje Izba Gospodarcza Europy Środkowej (IGES), biurokracja i brak szczegółowych przepisów blokują proces powstawania takich podmiotów na szeroką skalę. Według analiz IGES w spółdzielni energetycznej składającej się z dziesięciu członków (trzy firmy i siedem gospodarstw domowych), przy założeniu, że każda z firm posiada instalację fotowoltaiczną o mocy 100 kW, gospodarstwa domowe mogą zaoszczędzić łącznie 10 proc. rocznych wydatków na rachunkach za prąd. Jeszcze więcej oszczędności spółdzielnie mogą zaoferować firmom, które zmagają się z rosnącymi kosztami działalności operacyjnej. Oszczędności przy rocznym zużyciu energii na poziomie 1 GWh mogą wynieść ok. 60 tys. zł dzięki produkcji własnej energii w ramach spółdzielni. Więcej szczegółów- na czwartej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 09.06.2025.).

Wątek samowystarczalności spółdzielni energetycznych znajdziemy w kolejnym tekście: „W rozproszeniu siła, czyli energetyczna tarcza Rzeczypospolitej”. Jak podkreśla Joanna Furmaga z Polskiej Zielonej Sieci, organizacji, która od dekady stoi na czele ruchu społecznego Więcej niż Energia, promującego w Polsce energetykę rozproszoną i obywatelską, wspólnoty energetyczne to nie tylko kwestia klimatu, ale też realnej odporności. Dlatego 12 czerwca w Warszawie organizuje „Gdy stawką jest bezpieczeństwo! – czas na wspólnoty energetyczne i fundusze europejskie”, konferencję z udziałem przedstawicieli rządu. Wojna w Ukrainie pokazała, że system scentralizowany to system „podatny”. Podatny, gdyż wystarczą zaledwie dwa lub trzy trafienia rakietowe, by natychmiast wyłączyć z niego bardzo dużą moc. Aby zniszczyć setki lub tysiące małych elektrowni, potrzeba dziesiątek tysięcy pocisków. Z tego powodu Rosjanie koncentrują się przede wszystkim na instalacjach generujących prąd, a nie przesyłowych, które już przed wojną były w Ukrainie mocno zdecentralizowane i rozproszone- czytamy także na czwartej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 09.06.2025.).

„Dziennik Gazeta Prawna” odnotowuje natomiast: „Biedny jak emeryt w domku”. Emisje z transportu i budynków mają być obłożone nowymi opłatami. Rząd wprawdzie sprzeciwia się ETS2, ale Ministerstwo Funduszy przygotowało już plan pomocy gospodarstwom zagrożonym ubóstwem energetycznym. Receptą na wyższe rachunki za ogrzewanie mają być m.in. bony energetyczne. Ale propozycja zakłada, że dla uzyskania takiego wsparcia nie wystarczy spełnienie kryterium dochodowego. Trzeba byłoby wylegitymować się również odpowiednim wiekiem (analogicznym jak w przypadku prawa do emerytury) oraz źródłem ciepła. W praktyce pomoc dotyczy przede wszystkim starszych osób mieszkających w domach jednorodzinnych- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania.