Poniedziałek, 6 luty 2023

¨Kredyt 2 procent na pierwsze mieszkanie¨
¨Ochrona konsumenta do ostatniej instancji¨
¨Jest odpis podatkowy, choć nie ma bilansowego¨
¨Szpecą ulice, ale miasta są bezradne¨
¨Rosną podatki lokalne i opłaty za usługi¨
¨Ograniczenia w egzekucji mogą przynieść niezamierzony efekt¨
¨Podnoszenia stóp już nie będzie¨
¨Opłaty za odpady mogą wzrosnąć¨

Więcej poniżej.

¨Prawo co dnia¨ w poniedziałkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Kredyt 2 procent na pierwsze mieszkanie¨. Nowy rządowy program skierowany jest do osób, które nie mają i nigdy nie miały własnej nieruchomości, a ponadto nie przekroczyły 45. roku życia. Projekt ustawy o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe w piątek został przekazany do konsultacji. W ramach programu ¨Pierwsze mieszkanie¨ państwo będzie wspierało przez dziesięć lat kredytobiorców, którzy się do niego zakwalifikują i kupią lokal na własne cele mieszkaniowe. Beneficjenci przez dekadę będą musieli w takim lokalu mieszkać. Treść projektu wskazuje, że szczelność zasad wykorzystania kredytu i przeciwdziałanie spekulacjom jest priorytetem resortu rozwoju. Z programu nie będą mogły skorzystać np. osoby, które odstąpią od podpisania umowy deweloperskiej w celu zawarcia kolejnej, z preferencyjną stawką 2 proc. Rząd nie kryje zresztą, że będzie szukał rozwiązań pozwalających na weryfikowanie stanu faktycznego kredytobiorców. Przede wszystkim będzie to oświadczenie pod groźbą odpowiedzialności karnej. Być może wizytacja terenowa co jakiś czas. Ekspertów zastanawia jedynie kwestia wpływu tego instrumentu na ceny nieruchomości i ich dostępność. Przy określeniu maksymalnej kwoty kredytu na 500 tys. zł dla singla i 600 tys. zł dla rodziny może okazać się, że przedmiotem kredytowania będą docelowo jedynie najmniejsze nieruchomości. Taki jest jednak zamiar projektodawcy, to oferta dla średniozamożnych, którzy będą mogli kupić mieszkanie zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. Zwracają również  uwagę na dodatkowe wsparcie beneficjentów programu w postaci zwolnienia z obowiązku zapłaty z tego tytułu podatku.  Projekt wprowadza bowiem do art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnienie z opodatkowania tym podatkiem do rat bezpiecznego kredytu 2 proc. Resort rozwoju szacuje, że w ramach programu zostanie udzielonych ogółem 155 tys. kredytów. Budżet państwa ma wyłożyć łącznie 11,3 mld zł tytułem dopłaty do kredytów na pierwsze mieszkanie do 2023 r. Więcej szczegółów- na 12 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Prawo co dnia¨ zauważa też: ¨Ochrona konsumenta do ostatniej instancji¨. Gdy umowa zawiera nieuczciwe warunki, których nie zbadały sądy, konsument ma prawo oczekiwać, że zostaną one ocenione w ramach nadzwyczajnej kontroli. W tym wypadku w ramach badania skargi kasacyjnej. To sedno najnowszego wyroku Sądu Najwyższego. W 2009 r. rodzina B. zaciągnęła u poprzednika pozwanego banku kredyt denominowany do franka na budowę domu jednorodzinnego. Na mocy zawartego dwa lata później porozumienia B. spłacali raty bezpośrednio w CHF. Mieli jednak zastrzeżenie do umowy dotyczące braku dostatecznej informacji o ryzyku kursowym. W związku z tym wystąpili o sądowe ustalenie, że ich zobowiązanie z kredytu wynosi na dzień złożenia pozwu 32 tys. zł. W istocie domagali się ustalenia, że kredyt był złotówkowy, niepodlegający denominacji do waluty obcej. Konsekwencją takiego ustalenia miało być przeliczenie wysokości zobowiązania powodów jak przy kredytach złotówkowych. W ocenie Sądu Okręgowego nie było jednak podstaw do przyjęcia, że denominacja była czynnością fikcyjną. A mimo istnienia abuzywnych postanowień w umowie powodowie nie mają interesu prawnego w ich ustaleniu przez sąd. W sprawie konsumentów skargę nadzwyczajną złożył prokurator generalny. PG wywiódł z idei solidarności partnerów społecznych określonej w art. 20 konstytucji nakaz poszukiwania mechanizmów równoważących interesy stron w sposób minimalizujący ewentualne antagonizmy, co może wymagać stanowienia właściwych regulacji osłonowych. SN uwzględnił skargę, uznając, że nie istniały przeszkody do zbadania abuzywności postanowień umowy. Ponadto wytknął SO, że wbrew dyrektywie konsumenckiej (93/13) nie określił skutków prawnych stwierdzenia abuzywnego charakteru klauzuli w umowie kredytu. Zaniechaniem tym naruszył konstytucyjną zasadę ochrony konsumentów. W konsekwencji SN zwrócił sprawę SO do ponownego rozpatrzenia- czytamy także na 12 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Prawo co dnia¨ informuje też: ¨Jest odpis podatkowy, choć nie ma bilansowego¨. Spółka nieruchomościowa może bez ograniczeń rozliczać w kosztach CIT budynki, których nie amortyzuje rachunkowo. ¨Rz¨ ma dobrą wiadomość dla spółek inwestujących w nieruchomości. Po serii negatywnych interpretacji fiskusa w sprawie ich amortyzacji pojawiła się nadzieja, że jednak będzie można rozliczać podatkowe koszty. W ostatnich kilku dniach wojewódzkie sądy administracyjne wydały w tej kwestii cztery korzystne dla firm wyroki. Chodzi o przepisy wprowadzone przez Polski Ład, które zmieniły zasady rozliczeń w spółkach nieruchomościowych. Od 1 stycznia 2022 r. mogą zaliczać do podatkowych kosztów odpisy amortyzacyjne od nieruchomości jedynie w takiej wysokości, w jakiej dokonują ich dla celów rachunkowych. Problem w tym, że nieruchomości na wynajem stanowiące dla celów bilansowych aktywa inwestycyjne wyceniane według wartości godziwej w ogóle nie podlegają amortyzacji rachunkowej. We wnioskach o interpretacje spółki twierdziły, że w takiej sytuacji ograniczenie z Polskiego Ładu nie ma zastosowania. Dotyczy bowiem tylko aktywów stanowiących środki trwałe w rozumieniu ustawy o rachunkowości, od których dokonywane są odpisy amortyzacyjne obciążające wynik finansowy. Skoro spółka w ogóle nie amortyzuje nieruchomości dla celów bilansowych, podatkowe odpisy nie powinny być ograniczane. Fiskusa to nie przekonuje. Jego zdaniem, skoro nie ma amortyzacji rachunkowej, to nie będzie też podatkowej. Jest jednak szansa, że skarbówka zmieni zdanie. Sądy uchylają bowiem niekorzystne dla podatników interpretacje. Podkreślają, że ograniczenia odnoszą się do nieruchomości uznawanych dla celów bilansowych za środki trwałe podlegające amortyzacji. A nie takich, które są traktowane jak inwestycje. Definicję spółki nieruchomościowej znajdziemy w art. 4a pkt 35 ustawy o CIT. Kryteriów jest kilka, m.in. takie, że wartość bilansowa nieruchomości przekracza 10 mln zł, a przychody z nich (np. z wynajmu, dzierżawy czy leasingu) stanowią przynajmniej 60 proc. (to warunki dla podmiotu już prowadzącego działalność). Więcej- na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Życie Regionów¨ w ¨Rz¨ zwraca natomiast uwagę: ¨Szpecą ulice, ale miasta są bezradne¨. Tylko w br. w Polsce pojawi się ok. 13 tys. automatów paczkowych. Maszyny zalewają kolejne miejscowości. Czy samorządy pójdą z nimi na wojnę? Trend na rynku e- commerce jest jednoznaczny- coraz chętniej kupujemy online z dostawą do punktu odbioru poza domem. Z raportu firmy Colliers wynika, że Polacy szczególnie pokochali automaty paczkowe- korzysta z nich aż 97 proc. badanych. Masowo stawiają je firmy logistyczne, ale również te zajmujące się handlem online. Fala blaszaków zalewa więc kraj. Statystyki pokazują, że Polska pod względem gęstości rozmieszczenia szaf do odbioru przesyłek w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców wyrosła na światowego lidera. Wygoda wygodą, ale już przyjęło się mówić o zjawisku określanym jako ¨paczkomatoza¨. Niekontrolowany rozrost takich sieci to potężne wyzwanie dla miast. Jak wskazuje wiceprezydent Warszawy Michał Olszewski, automaty stanowią coraz większy problem dla stolicy i innych polskich miast. Utraciły one kontrolę nad rozmieszczaniem tego typu obiektów po niedawnej liberalizacji prawa budowlanego. Przepisy nie wymagają obecnie od firm żadnych formalności. Tym samym wpływ mieszkańców na tę kwestię ograniczył się wyłącznie do terenów bezpośrednio zarządzanych przez samorządy. Chaos i wolna amerykanka trwają zatem w najlepsze. Rękawicę operatorom takich sieci rzucił już Poznań. Tam InPost i Allegro otrzymały nakaz zdemontowania swoich maszyn, które postawiono bez zgody konserwatora zabytków- łącznie z miasta zniknie niemal 60 blaszaków. Wiele miejscowości również myśli o tym, by postawić tamę tej fali. Stowarzyszenie Miasto Jest Nasze, zrzeszające warszawskich społeczników, postuluje, by przyjąć nowa uchwałę krajobrazową, która ureguluje kwestie lokalizacji automatów. W Krakowie nie zamierzają iść na wojnę z firmami rozwijającymi sieć odbioru paczek, zastrzegając jednak, że walor wizerunkowy tych urządzeń i fakt, że stają się one kolejnymi nośnikami reklamowymi, może być kwestią sporną. Z pewnością problem będzie narastał. Szacuje się, że dziś nad Wisłą stoi już 29 tys. takich maszyn. Tylko w 2023 r. na ulicach polskich miast- o ile zrealizowane zostaną wszystkie zapowiedziane inwestycje firm kurierskich i e- commerce- pojawi się nawet 13 tys. kolejnych. Oznacza to, że liczebność blaszanych szaf skoczy zaledwie w ciągu roku o 44 proc. Plany operatorów zakładają, że w większych miastach urządzenia paczkowe będą rozmieszczane w promieniu co 400 m. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Życie Regionów¨ odnotowuje też: ¨Rosną podatki lokalne i opłaty za usługi¨. Samorządy szukają dodatkowych dochodów wszędzie, gdzie się da, wielu podwyżek dla mieszkańców nie da się uniknąć. Wszystko przez Polski Ład i inflację. W Warszawie podatek od nieruchomości ma przynieść do tegorocznego miejskiego budżetu o ok. 100 mln zł więcej niż w 2022 r. Sprzedaż biletów komunikacji miejskiej ma przynieść także o 100 mln zł więcej, a opłaty parkingowe- o ok. 30 mln zł. Stolica nie jest wyjątkiem, wszystkie samorządy w Polsce optymalizują swoje źródła dochodów w poszukiwaniu każdej dodatkowej złotówki. W Toruniu w ramach prac nad budżetem na rok 2023 podjęte zostały decyzje o podwyżkach: stawek podatku od nieruchomości i od środków transportowych, opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania oraz za pobyt w żłobkach czy cen biletów komunikacji miejskiej. Podobnie w Bydgoszczy, gdzie założono, że podwyżka stawek podatku od nieruchomości przyniesie dodatkowe 26 mln zł (w porównaniu z 2022 r.), a poszerzenie strefy płatnego parkowania da ok. 2,3 mln zł. Część wzrostu dochodów samorządów nie dotknie bezpośrednio mieszkańców- przykładowo Warszawa szacuje, że aż 190 mln zł uda się jej uzyskać z tytułu odsetek od lokat bankowych wobec 1 mln zł w 2022 r., a Bydgoszcz liczy na 5,6 mln zł więcej z tego źródła. Ale większość podwyżek siłą rzeczy oznacza większe obciążenie domowych budżetów Polaków. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Prawo co dnia¨ zamieszcza z kolei obszerny tekst pod hasłem: ¨Ograniczenia w egzekucji mogą przynieść niezamierzony efekt¨. Zaproponowana regulacja znacząco zawęzi krąg potencjalnych nabywców gruntów rolnych, a co za tym idzie, zmniejszy liczbę udzielanych rolnikom przez banki kredytów- ostrzega Dorota Łobos- Kotowska, prof. Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, specjalizująca się w prawie rolnym. Grupa posłów PiS przedstawiła projekt- czy raczej zalążek projektu- kodeksu rolnego. Przewidziano w nim wiele definicji: rolnika, gospodarstwa rolnego.  Rozmówczyni ¨Rz¨ postrzega ten dokument raczej jako zbiór postulatów dotyczących działania organów administracji w zakresie polityki rolnej, a nie jako normy prawne, które regulują stosunki między podmiotami prawa. Odnosząc się do konkretnych definicji, to jest różnie- definicje gospodarstwa rolnego i nieruchomości rolnej wprost przeniesiono z kc- i nie wiadomo, czemu miałoby to służyć. Zaproponowane rozwiązanie przewidujące prymat przepisów kc nad innymi ustawami w przypadku ich kolizji z kc zakłada, że takie sprzeczności będą występować. A system prawa powinien być spójny. W rozmowie odnosi się też do kwestii projektowanego zwolnienia z egzekucji części gospodarstwa oraz wyłączenia możliwości nabywania gruntów rolnych przez nie- rolników, nawet w drodze licytacji komorniczej. Jak przypomina, podstawowym celem postępowania egzekucyjnego jest jednak zaspokojenie wierzyciela. Oczywiście przy zachowaniu pewnych standardów i ograniczeń zapewniających ochronę dłużnika. Obowiązujący kpc wprowadza równowagę między tymi wartościami- nie ma więc potrzeby tworzenia odrębnych przepisów w kodeksie rolnym. Zaproponowana regulacja znacząco ograniczy krąg potencjalnych nabywców gruntów rolnych, a co za tym idzie- zmniejszy liczbę udzielanych rolnikom przez banki kredytów. Bo ich naturalnym zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości rolnej. Jeśli możliwość zbycia nieruchomości będzie utrudniona, to banki będą zdecydowanie mniej chętne do udzielania takich kredytów- czytamy na 14 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.02.2023.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ prognozuje natomiast: ¨Podnoszenia stóp już nie będzie¨. Nasza Rada Polityki Pieniężnej nie pójdzie śladami amerykańskiego Fedu czy Europejskiego Banku Centralnego. Zaczynające się jutro posiedzenie RPP nie przyniesie zmian stóp procentowych- oceniają ekonomiści. Główna stopa NBP od września pozostaje na poziomie 6,75 proc. Oficjalnie RPP nadal jest w cyklu podwyżek, ale od kilku miesięcy jej przedstawiciele, na czele z prezesem NBP, mówią o przerwie w podnoszeniu kosztów kredytu. Dwa główne powody to inflacja i PKB. ¨Rada pozostanie w trybie oczekiwania na bardziej wiarygodne sygnały z gospodarki na temat tendencji w zakresie wzrostu gospodarczego i inflacji. Informacje, które pojawiały się ostatnio, były różnokierunkowe¨- podkreślają w piątkowym komentarzu analitycy Santander Bank Polska. Wskazują, że gospodarka hamuje wolniej, niż oczekiwano, ale towarzyszy temu słabość konsumpcji, związana m.in. z realnym spadkiem płac. ¨Ceny surowców i energii się cofają, co sprzyja schodzeniu ze szczytów głównych wskaźników inflacji w wielu krajach, ale jednocześnie inflacja bazowa wykazuje się na ogół znacznie większą uporczywością¨- dodają ekonomiści Santandera. Rynek finansowy zastanawia się już, kiedy RPP zacznie obniżać stopy. Kontrakty FRA (forward rate agreement, czyli ¨zakłady¨ o wysokość stóp procentowych za określony czas, np. sześć miesięcy) wskazują, że pierwsza obniżka jest możliwa jeszcze przed końcem III kw., a za rok WIBOR powinien znaleźć się w okolicach 6 proc. Stabilizację stóp procentowych już odczuwają spłacający kredyty. Od jesieni 2021 r. systematycznie dostawali zawiadomienia o wzroście rat. Teraz mogą one iść nieco w dół. Trzymiesięczny WIBOR, podstawa do obliczania oprocentowania kredytów hipotecznych, w pierwszej połowie listopada wynosił 7,6 proc., obecnie jest już poniżej 7 proc. Wolniej spada jednomiesięczny WIRON, który będzie prawdopodobnie stopą bazową dla hipotek po likwidacji WIBOR. Nowa stawka wynosi obecnie ok. 5,85 pkt proc. Jest o 0,5 pkt proc. niższa od listopadowego rekordu. Więcej szczegółów- na szóstej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 06.02.2023.).

¨DGP¨ zauważa w innym miejscu: ¨Opłaty za odpady mogą wzrosnąć¨. Przeregulowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi, nadmiarowe wymogi w stosunku do tych unijnych czy kosztowne inwestycje dla części instalacji do przetwarzania odpadów i zbyt krótkie vacatio legis- to główne zastrzeżenia przedstawicieli branży odpadowej do rozporządzenia ministra klimatu i środowiska z 28 grudnia 2022 r. w sprawie mechaniczno- biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych. A to wszystko przełoży się na wyższe koszty, które będą musieli pokryć mieszkańcy w opłatach za odpady.- Nie jesteśmy przeciwnikami profesjonalizacji gospodarki odpadami, trzeba tylko ludziom wytłumaczyć, że to będzie niestety kosztowało- podkreśla Karol Wójcik, przewodniczący rady programowej Izby Branży Komunalnej. Eksperci wskazują, że rozporządzenie największy problem widzi w bioodpadach znajdujących się w strumieniu odpadów zmieszanych i skupia się na regulowaniu procesu ich stabilizacji, chociaż w ostatnich pięciu latach w Polsce bardzo mocno rozwinęła się selektywna zbiórka bio. Nowe przepisy w niektórych miejscach są również sprzeczne z wydanymi już pozwoleniami na prowadzenie działalności w zakresie gospodarowania odpadami. Więcej szczegółów- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 06.02.2023.).