Poniedziałek, 5 grudzień 2022
¨Domowym oprawcom będzie trudniej¨
¨Notariusze nie dostali nowych zadań¨
¨Skarbówka chce mieć wszystkie faktury¨
¨Kto chodzi po górach, zrozumie inflację¨
¨Nadwyżka, czy zaklinanie rzeczywistości budżetowej?¨
¨Powiew chłodu z magazynów¨
¨VAT od węgla kłopotem dla gmin¨.
¨Obowiązkowe e-faktury najpierw w Polsce, potem w całej UE¨
¨Coraz lepsza ochrona ofiar przemocy domowej¨
¨Nie będzie nakazów zapłaty ani zaostrzonej odpowiedzialności¨
¨Baseny bez tańszego gazu, VAT znowu kością niezgody¨
Więcej poniżej.
Poniedziałkowa ¨Rzeczpospolita¨ odnotowuje: ¨Więcej na powietrze¨. Sztandarowy program rządu czeka nowe otwarcie. Procedury mają być prostsze. Program ¨Czyste powietrze¨ w swojej dotychczasowej postaci okazał się mało skuteczny. Jak dowiaduje się ¨Rz¨ rząd planuje jego restart. Zwiększone zostanie nie tylko finansowanie na wymianę pieców węglowych, ale też docieplenie kilku milionów budynków jednorodzinnych. Na nowe otwarcie nie powinniśmy czekać zbyt długo. Konferencja, na której resort klimatu i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przedstawią zmiany ma odbyć się 14 grudnia. Podniesiony zostanie próg dochodowy uprawniający do skorzystania z programu- ze 100 tys. na 135 tys. zł rocznie. Zwiększone zostaną maksymalne kwoty dotacji- w związku z inflacją. Dla zamożniejszych pojawi się też ¨usprawniona¨ ścieżka kredytowa z częściową spłatą kapitału. Dotąd nie działało to dobrze: zawarto jedynie 3,2 tys. umów. Program w nowej odsłonie ma oferować znacząco większe wsparcie na zwiększenie efektywności energetycznej budynku i zmniejszenie zużycia energii na cele ogrzewania domu do wartości nie większej niż 80 kWh/mkw lub o minimum 40 proc. Jednocześnie wraz z wojewódzkimi NFOŚiGW pracuje nad uproszczeniem procesu rozliczeń- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨Rz¨ wraca do sprawy w kolejnym tekście:
<<¨Czyste powietrze>> czeka nowe rozdanie w walce ze smogiem¨. Po wielomiesięcznej dyskusji i alarmujących publikacjach, m.in. w ¨Rz¨, rząd przemyślał cztery lata działania programu walki ze smogiem i zwiększa nacisk na docieplenie budynków. W związku z wysoką inflacją dopłaty na docieplenie budynków, wymianę stolarki okiennej, drzwiowej czy źródeł ciepła mają być waloryzowane, a wsparcie zwiększone. Nacisk zostanie położony na ocieplenie ok. 3 mln budynków jednorodzinnych. Proces ten pozwoli zmniejszyć popyt ogrzewnictwa indywidualnego na węgiel- z dostępnością którego są problemy. Nowa odsłona programu ruszyłaby w styczniu przyszłego roku. Jak widać, po czterech latach funkcjonowania rządowego programu ¨Czyste powietrze¨, skierowanego do osób chcących uzyskać dotacje na wymianę starego pieca i termomodernizację domu, rząd planuje poważne zmiany w programie. Powód jest prosty: zbyt niskie zainteresowanie programem względem wielkości jego budżetu (wynosi on 103 mld zł, a jego realizację zaplanowano do 2029 r.). Dotychczas, w ciągu czterech lat funkcjonowania programu, zakontraktowano w ramach wydatków niecałą jedną dziesiątą tego budżetu. Więcej szczegółów- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
¨Prawo co dnia¨ zamieszcza z kolei tekst: ¨Ile kosztuje brak nowe ustawy wiatrakowej¨. Bez skrócenia do 500 m dystansu od zabudowań do wiatraka i innych inwestycji w tanią energię będą kosmiczne rachunki za prąd i problemy z węglem. Między dyskusjami o kolejnych tarczach i dodatkach energetycznych trwa spór o to, czy dom może stać 500 czy 700 m od wiatraka. W tym samym czasu w sejmowej zamrażarce od lipca leży projekt ustawy o wiatrakach, który negocjowany był 1,5 roku. Nowelizacja ustawy tzw. 10H to kamień milowy polskiego KPO. Jeżeli nie zostanie osiągnięty, do Polski nie trafi ani złotówka z unijnego Funduszu Odbudowy. Nie będzie więc inwestycji np. w tanie źródła energii. To oznacza, że Kowalski i jego rachunki nadal będą uzależnione od węgla, jego dostępności i ceny. Gdyby nie obowiązujące przepisy, obecnie w Polsce 19 proc. energii produkowałyby wiatraki. Więcej szacunków i wyliczeń- na 10 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 05.12.2022.).
¨Prawo co dnia¨ informuje też: ¨Domowym oprawcom będzie trudniej¨. Obowiązujące od dwóch lat szybkie postępowanie o zobowiązanie sprawcy przemocy domowej do opuszczenia mieszkania i zakazanie zbliżania się do niego będą rozszerzone. Zawiera to nowela kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności działu ¨Sprawy z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie¨, którą niemal jednomyślnie uchwalił właśnie Sejm. Takie zakazy może wydawać policja (Żandarmeria Wojskowa) i obowiązują one przez 14 dni, ale na wniosek osoby dotkniętej przemocą sąd cywilny może go przedłużyć. Nowela poszerza te narzędzia o kolejne: zakaz zbliżania się do osoby, kontaktowania się przez telefon i środki komunikacji elektronicznej, zakaz wstępu do miejsca pracy osoby dotkniętej przemocą, szkoły, placówki oświatowej lub też artystycznej lub obiektu sportowego. Więcej- także na 10 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 05.12.2022.).
¨Prawo co dnia¨ informuje również: ¨Notariusze nie dostali nowych zadań¨. Rejenci nie odciążą sądów w dokonywaniu niektórych wpisów w księgach wieczystych oraz wydawaniu nakazów zapłaty. Sprawnie procedowany ostatnio projekt Ministerstwa Sprawiedliwości Sejm niespodziewanie odrzucił w trzecim czytaniu. Projekt krytykowano przede wszystkim za zwiększenie nadzoru nad notariuszami i ograniczenie praw ich samorządu, w szczególności za przyznanie MS możliwości zawieszenia notariusza np. w razie prowadzenia przeciw niemu postępowania o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Szczegóły- na 11 stronie głównego wydania.
¨Prawo co dnia¨ zauważa też: ¨Skarbówka chce mieć wszystkie faktury¨. Przedsiębiorcy będą raportować transakcje w Krajowym Systemie e- Faktur. Nie tylko płacący VAT, ale także ci, którzy są zwolnieni z podatku. Ponad 2,5 mld faktur rocznie trafi do centralnej bazy. Tak wynika z projektu nowelizacji wprowadzającej od 1 stycznia 2024 r. obowiązkowy Krajowy System e- Faktur. Kto będzie musiał wprowadzać faktury do KSeF? Wszyscy podatnicy mający siedzibę w Polsce- pisze Ministerstwo Finansów, które przygotowało projekt. Obligatoryjne e- fakturowanie obejmie transakcje podlegające VAT w Polsce. Zarówno dokonywane między przedsiębiorcami, jak i sprzedaż konsumencką oraz na rzecz organów publicznych- czytamy na 13 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 05.12.2022.).
W kolejnym dodatku ¨Rz¨– ¨Prognozy gospodarcze¨ znajdziemy tekst pod hasłem: ¨Kto chodzi po górach, zrozumie inflację¨. Od marca 2023 r. wzrost cen zacznie wyraźnie hamować. Ale to, czy inflacja będzie zmierzała prosto do celu NBP, choćby powoli, nie jest pewne. Gospodarczym wydarzeniem ostatnich dni bez wątpienia był wstępny szacunek inflacji w listopadzie. Jak się okazało wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI) wzrósł o 17,4 proc. rok do roku, po zwyżce o 17,9 proc. miesiąc wcześniej. Jak dalej czytamy, listopadowego wyniku nie można bagatelizować, wpisuje się bowiem w scenariusz tzw. dezinflacji, której zwiastuny już od kilku miesięcy widać na całym świecie. Biorąc pod uwagę bliską perspektywę wygaszenia części tarcz antyinflacyjnych od nowego roku ekonomiści oczekują, że osiągnie szczyt właśnie w lutym 2023 r.- ok. 20 proc. W zdecydowanej większości uważają, że ponowne przyspieszenie wzrostu cen nie spowoduje żadnej reakcji Rady Polityki Pieniężnej, bo nie zostanie odczytane jako ponowne nasilenie presji inflacyjnej. Więcej szczegółów- na pierwszej i drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 05.12.2022.).
¨Życie Regionów¨ w ¨Rz¨ odnotowuje również: ¨Nadwyżka, czy zaklinanie rzeczywistości budżetowej?¨. Spór o stan samorządowych kas trwa. Resort finansów mówi, że jest dobry, władze lokalne- że fatalny. Ministerstwo Finansów przekonuje, że sytuacja finansowa samorządów jest stabilna. Dowodem tego ma być niemal 15 mld zł nadwyżki w budżetach samorządów na koniec III kw. 2022 r. Na swoich rachunkach zgromadziły one prawie 67 mld zł. Z danych resortu finansów wynika, że dochody samorządów ogółem na koniec III kw. wyniosły łącznie 250,8 mld zł. To 74,6 proc. rocznego planu. Ministerstwo Finansów przekonuje też, że dzięki systemowi równych rat samorządy otrzymały po dziewięciu miesiącach o 0,5 mld zł więcej z PIT, niż wskazuje na to poprzedni sposób przekazywania im pieniędzy z tego tytułu, i że to dla nich gwarancja dochodów oraz ułatwienie planowania i realizowania budżetów. Samorządowcy nie podzielają tego optymizmu, przypominając o zmianie systemu dochodowego, wprowadzonej bez konsultacji w ramach Polskiego Ładu, w konsekwencji samorządy straciły dochody z PIT i CIT. Mają w związku z tym niskie bardzo niskie wzrosty dochodów, horrendalnie rosnące koszty, a to wszystko przy 18- proc. inflacji. Pieniądze wracają wprawdzie w postaci Polskiego Ładu i wsparcia inwestycji miejskich, ale tylko takich, które wskaże ministerstwo. I we wskazanym czasie, bo finansowanie determinuje termin wykonania. Pieniądze przekazywane przez rząd w ratach nie rekompensują przy tym samorządom straconego PIT- u. Prezydent Sopotu zwraca uwagę, że w tym roku samorządu ¨dostały¨ niespełna 14 mld zł, z czego tylko niecałe 8 mld zł rzeczywiście trafi do nich na załatanie dziury po wpływach z PIT. Prawie 6 mld zł z tej puli dostaną najmniejsze gminy. Jak wskazuje, to nie są pieniądze dodatkowe tylko te, które normalnie samorządowcy otrzymaliby w przyszłym roku. Jak dalej czytamy, osłabianie dochodów samorządowych powoduje konieczność dostosowywania wydatków, tak by ostateczny wynik budżetu nie pogarszał się w zbyt dużym stopniu, na co nie pozwalają przepisy ustawy o finansach publicznych. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 05.12.2022.).
¨Dziennik Gazeta Prawna¨ informuje natomiast: ¨Powiew chłodu z magazynów¨. Więcej niewykorzystanych powierzchni i mniej inwestycji to obawy nadchodzącego spowolnienia, ale branża nie narzeka na brak popytu. Na koniec III kw. poziom niewynajętej powierzchni magazynowej wyniósł ponad 4 proc. To o 1 pkt proc. więcej niż w I kw., kiedy zanotowano najniższą wartość w historii. Sytuacja jest zatem podobna jak przed pandemią. Jednocześnie powstaje mniej nowych powierzchni. W końcu września budowano w kraju ok. 4 mln mkw. magazynów, podczas gdy w poprzednich kwartałach ponad 5 mln mkw. Eksperci mówią o studzeniu rynku, ale twierdzą, że popyt nie słabnie. W III kw. 2022 r. wynajęto ok. 1,5 mln mkw. Stawki czynszów w stosunku do zeszłego roku wzrosły o 20?40 proc. Dziś trudno znaleźć powierzchnie poniżej 4 euro za 1 mkw. Zdaniem ekspertów sytuacja makroekonomiczna i koszty energii w kolejnych miesiącach będą hamować popyt na usługi magazynowe. Na razie jednak spowolnienie inwestycji to efekt mniejszej dostępności materiałów budowlanych, ich cen oraz trudności związanych z finansowaniem. Przedstawiciele branży zauważają zmianę preferencji wśród najemców. Wzrastające ceny energii, wdrażanie przez przedsiębiorstwa strategii ESG czy zaostrzanie unijnej polityki dekarbonizacji powodują, że coraz częściej inwestuje się w ekologiczne rozwiązania, które pomagają łatwiej planować i optymalizować koszty. Zainteresowaniem cieszą się fotowoltaika, instalacje do odzysku ciepła i gospodarowania wodą czy ładowarki do samochodów elektrycznych- czytamy na 13 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).
¨DGP¨ zauważa w innym miejscu: ¨VAT od węgla kłopotem dla gmin¨. Samorządy nie mają pewności, czy będą mogły odliczyć VAT od preferencyjnej sprzedaży węgla mieszkańcom, jeśli korzystają z usług np. składów węgla. Brakuje jasnego stanowiska Ministerstwa Finansów. Choć jednostki samorządu terytorialnego (JST) już organizują sprzedaż węgla dla mieszkańców, wciąż mają wątpliwości, jak rozliczyć VAT od tej sprzedaży. Resort finansów co prawda 3 listopada wydał komunikat, w którym potwierdza, że gminy mają prawo do odliczenia podatku, ale problem w tym, że przyjął w nim prosty model, w którym JST kupuje węgiel od państwowych spółek i sprzedaje bezpośrednio mieszkańcom. Tymczasem w praktyce gminy korzystają z usług innych podmiotów ? spółek komunalnych i lokalnych firm prowadzących składy opału, ponieważ nie mają infrastruktury niezbędnej do dystrybucji i składowania węgla. W takiej sytuacji gmina może być uznana za pośrednika, czyli podmiot, który finansuje przedsięwzięcie ? płaci spółce Skarbu Państwa i otrzymuje zapłatę od mieszkańca ? ale fizycznie nie posiada towaru. A to może oznaczać brak prawa do odliczenia VAT. Jak sprzedaż węgla wygląda w praktyce? Najczęściej jego dystrybucją zajmują się firmy prowadzące składy węglowe i spółki komunalne. To one odbierają, przechowują i wydają opał, ale by go kupić, mieszkańcy przychodzą do urzędu gminy, płacą gwarantowaną w ustawie cenę i odbierają zaświadczenie, że spełniają warunki do preferencyjnego nabycia węgla. Z tym dokumentem udają się do przedsiębiorcy prowadzącego skład i otrzymują towar po jego okazaniu. Jak to wpływa na rozliczenie? Cytowani w tekście doradcy podatkowi wskazują na podobieństwo tej sytuacji do wieloletnich sporów dotyczących rozliczenia sprzedaży towarów przez pośredników. Fiskus wielokrotnie kwestionował prawo do od#liczenia VAT, jeśli pośrednik nie posiada towaru fizycznie. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).
¨DGP¨ informuje również: ¨Obowiązkowe e-faktury najpierw w Polsce, potem w całej UE¨. Do konsultacji trafił projekt ustawy, która wprowadzi od 2024 r. wymóg wystawiania faktur ustrukturyzowanych przez przedsiębiorców mających siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Pojawią się nowe obowiązki i… kary. Konsultacje potrwają do 23 grudnia br. O najważniejszych planowanych zmianach poinformowali w ubiegłym tygodniu na konferencji prasowej przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Oczekuje się, że KSeF miałby obsługiwać rocznie prawie 3 mld faktur ustrukturyzowanych. Byłby przy tym zintegrowany z funkcjonującą już obecnie Platformą Elektronicznego Fakturowania stosowaną w zamówieniach publicznych. W najbliższej przyszłości swój projekt ma opublikować również Komisja Europejska. Będzie on zakładał obowiązkowe elektroniczne fakturowanie w całej UE. Więcej szczegółów- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).
¨DGP¨ odnotowuje również: ¨Coraz lepsza ochrona ofiar przemocy domowej¨. Policjant, który będzie podejrzewał, że dana osoba jest sprawcą przemocy domowej, będzie mógł wydać zakaz zbliżania się do domniemanej ofiary (na odległość określoną w metrach), a także zakaz kontaktowania się z nią zarówno osobiście, jak i na odległość. To jedna z nowych sytuacji, która zostanie dodana do obecnie obowiązującego katalogu nakazów i zakazów, które mogą wydać policja albo Żandarmeria Wojskowa. Podczas ostatniego posiedzenia Sejm znaczącą większością przyjął kolejne zmiany w kodeksie postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ma zaktualizować i poszerzyć rozwiązania mające na celu ochronę ofiar przemocy domowej, które zaczęły obowiązywać dwa lata temu. Jak podkreśla resort sprawiedliwości, obowiązujące od dwóch lat rozwiązania sprawdziły się w praktyce. Pozytywna zmiana nastąpiła zwłaszcza w obszarze izolowania sprawców przemocy. Wcześniej na usunięcie takiej osoby z mieszkania ofiara czekała średnio 143 dni, teraz wiele interwencji policji kończy się wydaniem natychmiastowego nakazu opuszczenia wspólnie zajmowanego lokum- czytamy na ósmej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).
¨DGP¨ niżej informuje: ¨Nie będzie nakazów zapłaty ani zaostrzonej odpowiedzialności¨. Niespodziewanie Sejm odrzucił wzbudzający kontrowersje projekt nowelizacji prawa o notariacie. Przewidywał on co prawda rozszerzenie kompetencji rejentów o możliwość dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz wydawania nakazów zapłaty, ale z drugiej strony zaostrzał zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej. Kością niezgody były projektowane regulacje dotyczące automatycznego zawieszenia notariusza decyzją ministra sprawiedliwości, w przypadku gdy usłyszał prokuratorskie zarzuty. Więcej- także na ósmej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).
¨DGP¨ zauważa też: ¨Baseny bez tańszego gazu, VAT znowu kością niezgody¨. Obiekty sportowe nie skorzystają z tańszego gazu- inaczej niż w przypadku ustawy mrożącej ceny prądu. Samorządowcy chcieliby rozszerzenia i ujednolicenia listy podmiotów objętych działaniami osłonowymi. Na ostatnim posiedzeniu Sejm niemal jednogłośnie zagłosował za przyjęciem pilnego rządowego projektu ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Głównym celem ustawy jest zamrożenie w przyszłym roku cen gazu dla gospodarstw domowych i innych podmiotów uprawnionych na poziomie 200,17 zł netto za 1 MWh przy jednoczesnym wprowadzeniu rekompensat dla sprzedawców paliw gazowych. Tak jak w tym roku, ustawa zamraża ceny gazu dla tzw. podmiotów wrażliwych, których lista została wskazana w art. 62b ust. 1 pkt 2 prawa energetycznego. Zaliczają się do nich również placówki prowadzone przez samorządy, takie jak szpitale, szkoły czy instytucje kultury. Wciąż brakuje na niej obiektów sportowych. Z tego samego powodu baseny nie mogą liczyć na dodatek na zakup opału. W przypadku gospodarstw domowych, których głównym źródłem ciepła jest piec gazowy wpisany lub zgłoszony do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB), ustawa przewiduje refundację kwoty odpowiadającej podatkowi VAT zapłaconemu na podstawie faktury dokumentującej dostarczenie paliwa gazowego. Refundacja VAT została zlecona gminom i to one będą odpowiedzialne za jej wypłatę. Wniosek o przekazanie środków gminom do ministra właściwego ds. energii będzie składał wojewoda do 20. dnia każdego miesiąca, począwszy od lutego 2023 r., do stycznia 2024 r. Więcej szczegółów- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 05.12.2022.).