Poniedziałek, 30 listopada 2020

¨Policjant i szybki sąd na domową przemoc¨
¨Usuną oprawcę z mieszkania¨
¨Samorządy obawiają się dużego chaosu w przetargach¨
¨Samorządowcy proszą o więcej czasu na przygotowania¨
¨Mieszkańcy boją się o swoje zdrowie¨
¨Program <> 2.0: Wyższe dotacje i dłuższa realizacja przez koronawirusa¨
¨Ból głowy banków: miliardowe koszty spraw frankowych¨
¨Restrykcje przedłużone, ale złagodzone¨
¨Wyższe dopłaty do czynszów¨
¨Metoda od wody w stolicy kluczowa dla wielu gmin¨
¨Ceny mieszkań w górę, a kredyty tanie jak nigdy¨
¨Czyste powietrze energooszczędne materiały technologie i instalacje¨
¨Zmiany na plus¨

Więcej poniżej.

¨Prawo co dnia¨ w poniedziałkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Policjant i szybki sąd na domową przemoc¨. W poniedziałek 20 listopada policja i sądy cywilne dostają nowe obowiązki w zakresie szybkiego reagowania na przemoc w rodzinie. Kluczowym ich uprawnieniem będzie zarządzenie natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez osobę stwarzającą zagrożenie dla domowników. W kodeksie postępowania cywilnego dodaje się nowy dział: ¨Sprawy o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia¨, którego tytuł wskazuje przedmiot regulacji. Nowym instrumentem jest nadanie policji (i Żandarmerii Wojskowej) prawa do wydania takiego nakazu natychmiast wykonalnego- czytamy. Więcej- na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 30.11.2020.).

O wprowadzonych w życie zmianach k.p.c. informuje również ¨Dziennik Gazeta Prawna¨ w tekście: ¨Usuną oprawcę z mieszkania¨. Od dziś obowiązują regulacje, które mają pomóc w skutecznej walce ze sprawcami przemocy domowej i lepiej chronić jej ofiary. Chodzi o nowelizację kodeksu postępowania cywilnego, która obowiązuje od 30 listopada po sześciomiesięcznym vacatio legis. Jedną z najważniejszych zmian tzw. ustawy antyprzemocowej jest przyznanie funkcjonariuszom policji i Żandarmerii Wojskowej uprawnienia do wydawania wobec sprawcy nakazu opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i zakazu zbliżania się do jego bezpośredniego otoczenia. Co najważniejsze, taki nakaz lub zakaz będzie miał natychmiastową skuteczność, a stosować można je również łącznie. Funkcjonariusz ma prawo je wykorzystać zarówno w przypadku skierowania go na bezpośrednią interwencję do osoby stosującej przemoc domową, jak i w sytuacji, gdy pozyska informacje o niepokojących zdarzeniach od jej ofiary. Dodany w kodeksie wykroczeń art. 66b stanowi, że niezastosowanie się do wydanego nakazu grozi karą grzywny lub ograniczeniem wolności. Co istotne, nałożony nakaz eksmisji lub zakaz zbliżania się obowiązuje przez 14 dni. Przedłużyć go jednak może sąd, do którego z wnioskiem powinien się zwrócić pokrzywdzony. Postępowanie w tej sprawie będzie przeprowadzane w trybie przyspieszonym. Orzeczenie zostanie wydane w ciągu miesiąca od złożenia wniosku- czytamy. Więcej szczegółów- na siódmej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 30.11.2020.).

¨Życie Regionów¨ w ¨Rzeczpospolitej¨ zauważa z kolei: ¨Samorządy obawiają się dużego chaosu w przetargach¨. Wiele miast chce przesunięcia wejścia w życie nowego prawa zamówień publicznych. Są bez szans: rząd nie zamierza tego robić.  Od 1 stycznia 2021 r. szykuje się rewolucja w zamówieniach publicznych. Po bardzo długim vacatio legis zaczną obowiązywać całkowicie nowe przepisy. Mimo że było dużo czasu na przygotowanie się do zmian, wiele samorządów nie jest na nie gotowych. Potrzebują minimum pół roku. Miasta tłumaczą, że winna jest nie tylko pandemia, ale też liczne zmiany do nieobowiązującego jeszcze prawa oraz brak aktów wykonawczych. Do apelujących dołączyły Związek Powiatów Polskich oraz Związek Miast Polskich. Natomiast ani rząd, ani Urząd Zamówień Publicznych nie planują ustąpić apelujących. Według nich z przesunięciem vacatio legis byłoby więcej szkody niż pożytku. Szczegóły- na pierwszej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 30.11.2020.).

Podobnie w ¨Dzienniku Gazecie Prawnej¨ czytamy: ¨Samorządowcy proszą o więcej czasu na przygotowania¨. Sejm odrzucił poprawkę, która odraczała o pół roku wejście w życie nowych przepisów o zamówieniach publicznych. Prawdopodobnie zostanie ponownie zgłoszona w Senacie. Po prawie 15 latach obowiązywania dotychczasowej, choć wielokrotnie nowelizowanej ustawy w ubiegłym roku parlament uchwalił nowe prawo zamówień publicznych. N przygotowanie się do jej stosowania rynek miał sporo czasu, bo ponad rok. Samorządowcy zwracają jednak uwagę, że pandemia pomieszała wszystkim szyki. Nie było tradycyjnych szkoleń, konferencji. Przede wszystkim jednak rząd wciąż nie wydał aktów wykonawczych. Wciąż nie ma i do nowego roku nie będzie platformy e- Zamówienia do organizowania przetargów w internecie. Sama nowa ustawa, choć jeszcze nie weszła w życie, została znowelizowana w Sejmie. To wszystko, zdaniem samorządów, przemawia za tym, żeby przełożyć z 1 stycznia 2021 r. na 1 lipca 2021 r. datę, od której zaczną obowiązywać nowe regulacje. Wśród ekspertów zdania w kwestii przesunięcia terminu są podzielone. Część popiera postulaty samorządowców. Inni uważają z kolei, że termin wejścia w życie nowej ustawy nie powinien być przekładany. Więcej- na szóstej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 30.11.2020.).

¨Rzeczpospolita¨  w kolejnej wkładce ¨Walczymy ze smogiem¨  przypomina: ¨Mieszkańcy boją się o swoje zdrowie¨. 39 proc. dorosłych Polaków ocenia powietrze w naszym kraju jako złe lub bardzo złe. Połowa społeczeństwa dostrzega pogorszenie się jego jakości w ciągu ostatnich dwóch lat, a 33 proc. zauważyło to w swoim miejscu zamieszkania. Najbardziej narzekają mieszkańcy Polski południowej- wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Szczegóły- na czwartej stronie wkładki.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 30.11.2020.).

Niżej we wkładce ¨Rz¨ czytamy: ¨Program <<Czyste powietrze>> 2.0: Wyższe dotacje i dłuższa realizacja przez koronawirusa¨. Aby dostać wyższe wsparcie- nawet do 37 tys. zł- na wymianę kopciucha i termomodernizację domu, potrzebne jest zaświadczenie o dochodach wydane przez gminę. Pod koniec października ruszył nabór wniosków w drugiej części programu ¨Czyste powietrze¨ przygotowanego dla Polaków o niższych dochodach. Kilka tygodni wcześniej weszły w życie przepisy umożliwiające wsparcie uboższej części społeczeństwa w ramach programu ¨Czyste powietrze¨. Osoby fizyczne, czyli właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych o dochodach miesięcznych do 1400 zł/osobę (gospodarstwa wieloosobowe) lub do 1960 zł (gospodarstwa jednoosobowe), mają szansę na dotację do 60 proc. poniesionych kosztów na realizację ekoinwestycji- podaje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Więcej szczegółów- także na czwartej stronie wkładki.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 30.11.2020.).

¨Rz¨ zauważa też: ¨Ból głowy banków: miliardowe koszty spraw frankowych¨. Rosnące rezerwy sektora na hipoteki walutowe to może być dopiero początek kosztów, które banki poniosą z powodu tych spornych kredytów. Niektóre instytucje mogą zanotować straty. Analitycy BM mBanku uaktualnili swoje założenia co do strat generowanych przez pozwy frankowe. Teraz oczekują 46 mld zł strat dla sektora, z czego 30 mld zł dla analizowanych przez siebie kredytodawców. Szacują, że kapitały kredytodawców, których analizują, są teraz o ok. 56 mld zł wyższe niż wymagane przez KNF minimum. Analityk DM Citi Handlowego zakłada, że do sądów pójdzie 70 proc. klientów i 70 proc. z nich wygra, więc przyjmuje połowę maksymalnych kosztów: ok. 44 mld zł. A niedawnym raporcie analitycy Trigon DM napisali, że zakładają 40 mld zł kosztów dla sektora z tytułu spraw frankowych. Dla porównania roczny zysk netto sektora przy obecnych niemal zerowych stopach procentowych i nieobciążony rezerwami frankowymi może sięgać 10- 12 mld zł. Koszt banków z powodu frankowych spraw trudno oszacować, bo wciąż jesteśmy przed wieloma rozstrzygającymi zdarzeniami. Oczekiwany jest głównie wyrok Sądu Najwyższego, który decyduje o wykładni polskich przepisów, po rozstrzygnięciach TSUE. Kluczowym zagadnieniem wpływającym na frankowe koszty banków jest to, czy bankom należeć się będzie wynagrodzenie za korzystanie z kapitału w razie unieważnienia umowy. Banki już zaczynają pozywać klientów, żądając takich opłat. Przeciwni jej są UOKiK oraz Rzecznik Finansowy i Rzecznik Praw Obywatelskich- czytamy na 17 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 30.11.2020.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ informuje natomiast: ¨Restrykcje przedłużone, ale złagodzone¨. Rząd chce, aby sprzedaż nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa była zablokowana przez kolejne 5 lat, ale nie dotyczyła działek mniejszy niż 5 ha. Obecnie spod działania przepisów są wyłączone jedynie grunty nieprzekraczające 2 ha. Ustawa w tej sprawie została przyjęta w kwietniu 2016 r.- zakaz sprzedaży nieruchomości z państwowego zasobu miał obowiązywać 5 lat, co oznacza, że wygasłby w przyszłym roku. W związku z tym Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt nowelizacji ustawy, który w ubiegły piątek trafił do konsultacji. Przewiduje on wydłużenie okresu sprzedaży nieruchomości rolnych do 30 kwietnia 2026 r. W projekcie proponuje się też, aby wyłączenie danej nieruchomości spod sprzedaży obejmowało także udziały we współwłasności działki. Sam zakaz sprzedawania gruntów rolnych z państwowego zasobu wprowadzono w związku z upływem 1 maja 2016 r. 12- letniego okresu ochronnego na zakup ziemi rolnej przez cudzoziemców. Ustawa w tej sprawie wprowadzała też ograniczenia w obrocie prywatnymi gruntami rolnymi- czytamy na szóstej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 30.11.2020.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Wyższe dopłaty do czynszów¨. Osoby, którym po wybuchu epidemii spadły dochody, otrzymają wyższe dodatki mieszkaniowe. Będzie to jednak dotyczyć tylko wynajmujących mieszkanie. Nowe kryterium, katalog dochodów, które będą do niego liczone, oraz specjalna dopłata do czynszu to najważniejsze zmiany, jakie czekają osoby korzystające z dodatków mieszkaniowych. Ich wprowadzenie przewiduje ustawa o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa, która została uchwalona przez Senat. Wspomniane świadczenie będzie również wyłączone z egzekucji sądowej i administracyjnej, więc nie zajmie go komornik. Ponadto w ustawie znalazły się przepisy zakładające  finansowe wsparcie gmin w zwiększaniu liczby mieszkań komunalnych. Wśród nowych regulacji są przepisy, które mają zwiększyć mieszkaniowe zasoby gminy. Według raportu NIK z 2019 r. rekordowy czas oczekiwania na lokal komunalny wynosił 20 lat. Z kolei Marek Wielgo, ekspert portalu GetHome.pl, wyliczył w oparciu o dane GUS, że statystycznie na gminę przypadało mniej niż jedno nowe mieszkanie. Dlatego nowe przepisy modyfikują zasady udzielania wsparcia gminom, które będą partycypowały w kosztach budowy mieszkań czynszowych- na podstawie umowy zawartej z inwestorem prywatnym, w tym z TBS. Podwyższone zostaną dopłaty z 20 proc. do maksymalnie 35 proc. kosztów inwestycji. Ustawa z 27 listopada br. zmienia także okres, kiedy gminy otrzymają pieniądze z Funduszu Dopłat, prowadzonego przez BGK. Teraz grant refinansuje wydatki poniesione już przez gminę, a po zmianach będzie uruchamiany na pokrycie kosztów budowy. Szansą na szybkie zwiększenie zasobu gminnych mieszkań będzie również możliwość dofinansowania remontów pustostanów ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. GUS podaje, że w ub.r. gminy miały ponad 54 tys. takich lokali (blisko 6,5 proc. wszystkich mieszkań gminnych). Samorządy nie mają pieniędzy na ich przygotowanie dla przyszłych lokatorów, a jednocześnie i tak ponoszą koszty ich utrzymania. Więcej szczegółów- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 30.11.2020.).

Niżej w ¨DGP¨ czytamy: ¨Metoda od wody w stolicy kluczowa dla wielu gmin¨. Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe w Warszawie oraz właściciele nieruchomości zamieszkanych i lokali w zabudowie mieszanej dostali dodatkowe cztery miesiące na przygotowanie do wdrożenia nowej metody obliczania opłaty śmieciowej. Wysokość stawki ma być uzależniona od ilości zużytej wody i będzie obowiązywała od 1 kwietnia 2021 r., a nie, jak pierwotnie zaplanowano, od 1 grudnia tego roku. Decyzja ta zapadła na sesji rady miasta zwołanej w trybie nadzwyczajnym, w związku ze stwierdzeniem przez regionalną izbę obrachunkową nieważności części uchwał dotyczących dokumentów, na podstawie których właściciele nieruchomości mają określać zużycie wody. Uchwałę skorygowano według zaleceń RIO- będzie to wyłącznie pomiar z licznika głównego, a nie np. dane z faktury. Stołeczne rozstrzygnięcia mają znaczenie dla kilkudziesięciu gmin, które albo już stosują, albo właśnie przygotowują się do wdrożenia metody od wody. Coraz więcej samorządów sięga po nią, widząc w tym sposób na uszczelnienie systemu, czyli rozwiązanie problemu mieszkańców nieujętych w deklaracjach śmieciowych (przy metodzie od osoby). Dziurawy system poboru opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów oznacza bowiem wzrost stawek dla tych, którzy uczciwie rozliczają się z miastem. Więcej szczegółów- także na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 30.11.2020.).

¨Gazeta Wyborcza¨ w dodatku ¨Ekonomia+¨ odnotowuje: ¨Ceny mieszkań w górę, a kredyty tanie jak nigdy¨. Pandemia nie zatrzymała zainteresowania kredytami hipotecznymi, ale niektórym klientom trudniej może być się zadłużyć, ponieważ banki zaostrzyły kryteria przyznawania kredytów. Ceny mieszkań mimo pandemii idą w górę. Polacy zaczęli też doceniać domy poza miastem, co znajduje odzwierciedlenie w cenach. Z raportu AMRON- SARFiN monitorującego sytuację na rynku finansowania nieruchomości w Polsce wynika, że po wyraźnym zaostrzeniu polityki kredytowej w II kwartale bieżącego roku w III kwartale banki złagodziły kryteria udzielania kredytów hipotecznych, przy dalszym, powolnym wzroście marży kredytowej i utrzymaniu podwyższonej marży dla klientów obarczonych wyższym ryzykiem. Jednak osobom, które mają niewielki wkład własny, dostać kredyt jest trudniej niż przed pandemią. O ile w lutym banki zwykle wymagały 10 proc. wkładu własnego, o tyle wiosną podniosły wymagania o 20- 30 proc., by potem nieznacznie je obniżyć. Obecnie zwykle wymagają 20 proc. wkładu własnego, zaledwie w kilku bankach pozostał wymagany wkład własny na poziomie 10 proc. Kredyty hipoteczne są obecnie najtańsze w historii, nigdy oprocentowanie nie było tak niskie. Średnio wynosi ono 3,25 proc. przy 10- proc. wkładzie własnym oraz 2,49 przy 25- proc. wkładzie własnym. Jest też druga strona medalu. Marże są najwyższe od 2011 r. Łączne oprocentowanie zmienne (marża+ Wibor) jest niższe niż przed wybuchem pandemii. Dla kredytobiorców oznacza to niższą ratę spłaty kredytu w porównaniu z początkiem 2020 r. Pod tym względem jest teraz dobry czas na staranie się o kredyt hipoteczny. Warto przy tym porównywać oferty w różnych bankach, wnioskując o kredyt w kilku jednocześnie, radzi ¨Gazeta¨- na siódmej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Gazeta Wyborcza¨– 30.11.2020.).

W ¨Gazecie¨ znajdziemy również wkładkę ¨Czyste powietrze energooszczędne materiały technologie i instalacje¨. W tekście wprowadzającym czytamy: ¨Zmiany na plus¨. W maju wystartowała nowa odsłona programu ¨Czyste Powietrze¨, ze znacznie uproszczonymi procedurami. Na program, który będzie funkcjonował do 2029 r. rząd przeznaczy 103 mld zł. O dofinansowanie na wymianę źródeł ciepła oraz termomodernizację domu mogą ubiegać się właściciele i współwłaściciele domów jednorodzinnych lub wydzielonych mieszkań w budynkach jednorodzinnych. 15 maja 2020 r. weszła w życie nowa wersja programu- ¨Czyste Powietrze 2.0¨. Wprowadziła ona szereg modyfikacji, które uprościły biurokrację związaną z przyznawaniem dotacji i umożliwiły skorzystania ze wsparcia jeszcze większej liczbie osób. W pakiecie korzyści oferowanych w ramach nowej wersji programu znalazło się m.in. uproszczenie wniosku o dotację, możliwość jego składania w formie elektronicznej i zastąpienie większości wymaganych dokumentów oświadczeniami. Skrócono również terminy rozpatrywania wniosków z 90 do 30 dni. Do programu włączono także gminy oraz sektor bankowy, wprowadzając możliwość rozpoczęcia inwestycji na 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Kolejną korzyścią dla beneficjentów jest wydłużenie okresu realizacji przedsięwzięcia z 24 do 30 miesięcy od daty złożenia wniosku. Beneficjenci zostali też podzieleni na grupy uprawnione do dofinansowań o różnej wysokości- czytamy. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie wkładki.

(Źródło: ¨Gazeta Wyborcza¨– 30.11.2020.).