Poniedziałek, 3 styczeń 2022

¨Deweloper nie może spychać swych długów¨
¨Fiskus zmienia stanowisko w sprawie uwłaszczenia¨
¨Dwa miliony firm może źle wybrać sposób rozliczenia¨
¨Inflacyjny wstrząs dopiero przed nami¨
¨Rząd przeznaczy do <> kolejne 20 mld zł¨
¨Będzie rosło, ale wolniej¨
¨Inflacja i stopy wysoko, wzrost PKB przyhamuje¨
¨W labiryncie Polskiego Ładu¨
¨Problem z 9- proc. składką. Zamiast przepisu są trzy rodzaje wykładni¨
¨Zmiany w opodatkowaniu dochodów osobistych¨
¨Polski Ład przewiduje od nowego roku mnóstwo nowości dla przedsiębiorców¨
¨Składka zdrowotna na nowych zasadach¨
¨Zmieniło się fakturowanie i jednolity plik kontrolny¨
¨Od dziś dom do 70 mkw. zbudujemy bez formalności¨
¨Wspólnota nie może zakazać najmu krótkoterminowego¨
¨Więcej czasu na dostosowanie mieszkań chronionych¨

Więcej poniżej.

¨Prawo co dnia¨ w poniedziałkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Deweloper nie może spychać swych długów¨. Nabywcy lokali mają prawo do przeniesienia na nich własności lokalu bez obciążeń, hipotek zabezpieczających innych kontrahentów sprzedawcy. Tak orzekł trójkowy skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego, gdyż uznał, że klienci deweloperów są słabszą stroną transakcji i ryzykują zwykle całym swym majątkiem. Działając we własnym imieniu oraz małżonki, Z. zawarł przed notariuszem ze spółką deweloperską umowę, a której zobowiązała się ona wybudować na konkretnej działce budynek wielorodzinny z kilkudziesięcioma mieszkaniami i halą garażową. Ponadto ustanowiona miała być na rzecz małżonków odrębna własność konkretnego lokalu oraz miejsca parkingowego bez jakichkolwiek obciążeń. Na podstawie tej umowy roszczenie małżonków zostało wpisane do księgi wieczystej nieruchomości. Trzy lata później deweloper ustanowił dla nich odrębną własność i założona została dla niego księga wieczysta, ale okazało się, że została do niej przeniesiona obciążająca dewelopera hipoteka przymusowa na 5,3 mln zł zabezpieczając a spłatę jego długu na rzecz biznesowych kontrahentów. Małżeństwo wystąpiło do sądu o wykreślenie tych obciążeń i referendarz uwzględnił ich wniosek. Ale gdański Sąd Okręgowy na wniosek wierzycieli dewelopera nakazał przywrócenie stanu hipoteki. Skargę nadzwyczajną od tego orzeczenia wniósł prokurator generalny, wskazując, że skutkiem tego orzeczenia wierzyciele dewelopera mogli kierować roszczenia do małżeństwa, mimo że nie byli oni dłużnikami. SN uwzględnił skargę, wskazując w uzasadnieniu postanowienia, że ochrona osób nabywających mieszkanie ma charakter priorytetowy. Nabywcy lokali mieszkalnych od dewelopera nie mają bowiem innych możliwości ochrony swego majątku (a w tym wypadku zapłacili nadto całą cenę). Na dodatek nie wchodzą oni z deweloperem w żadne stosunki biznesowe, co odróżnia ich pozycję od osób, które decydują się choćby współfinansować inwestycję deweloperską. Podejmując tego typu ryzyko muszą być one świadome, że ochrona ich wierzytelności nie może naruszać praw nabywców lokalu mieszkalnego, wynikających z zawartych umów deweloperskich. Więcej szczegółów- na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.01.2022 r.).

Niżej ¨Prawo co dnia¨ informuje: ¨Fiskus zmienia stanowisko w sprawie uwłaszczenia¨. Opłaty pobierane przez gminy z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności podlegają VAT. Minister finansów wydał interpretację dotyczącą opodatkowania prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności, w której rozstrzyga kwestię ważną dla jednostek samorządu. Chodzi o przekształcenie z mocy prawa na podstawie tzw. ustawy przekształceniowej z 20 lipca 2018 r. Stosownie do art. 7 ust. 1 tej ustawy nowy właściciel gruntu ponosi opłatę na rzecz dotychczasowego właściciela. Opłata jest wnoszona na okres 20 lat, możliwe jest jednak jednorazowe jej uregulowanie. Jak wyjaśnia MF, przyjęta w interpretacji wykładnia jest efektem wyroku TSUE z 25 lutego 2021 r. w sprawie gminy Wrocław, który dotyczy przekształcenia użytkowania wieczystego na podstawie ustawy przekształceniowej. Zgodnie z orzeczeniem przekształcenie dokonywane z mocy prawa stanowi odpłatną dostawę towarów, a tym samym podlega opodatkowaniu VAT. Jak wyjaśnia MF, konsekwencją wyroku TSUE jest również zmiana traktowania przekształceń ustanowionych przed 1 maja 2004 r., które dotychczas nie były uznawane za podlegające VAT. Zgodnie z interpretacją ogólną opłaty pobierane z tytułu przekształcenia użytkowania wieczystego nieruchomości we własność zawierają w sobie podatek VAT niezależnie od tego, czy takie użytkowanie zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r., czy po tej dacie. W celu wyeliminowania wątpliwości doprecyzowano odpowiednie przepisy prawa od 1 stycznia 2022 r. Zmiany w tym zakresie wprowadzono w ramach Polskiego Ładu. Jest to korzystny sposób rozliczania VAT dla samorządów, przesuwający moment obowiązku podatkowego dopiero na moment otrzymania płatności- tłumaczy resort. Więcej szczegółów- także na 11 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.01.2022.).

¨Prawo co dnia¨ informuje równie obszernie: ¨Dwa miliony firm może źle wybrać sposób rozliczenia¨. Do 13 tys. zł dochodu opłaca się skala, powyżej podatek liniowy. Gdy nie ma kosztów, dobry jest ryczałt. ¨Rz¨ podpowiada, jak oswoić Polski Ład. Przedsiębiorcy mają bowiem czas do 20 lutego 2022 r. na decyzję, jaką formę opodatkowania wybrać. A jest się nad czym zastanawiać. Ostatnia reforma podatkowa rządu wprowadzająca nowe stawki składki zdrowotnej podważa ich dotychczasowe wybory: opodatkowania według skali podstawowej stawkami 17 i 32 proc., 19- proc. podatkiem liniowym czy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, który zależnie od rodzaju prowadzonej działalności wynosi od 2 do 17 proc. Do każdej z tych form opodatkowania przewidującej inne zasady rozliczania danin publicznych, korzystnych w zależności od branży, ko i 9 proc. kosztów prowadzonej działalności i wysokości dochodów, dochodzą bowiem nowe stawki 4,9 i 9  proc. składki zdrowotnej od ich dochodów czy zryczałtowana składka w przypadku opodatkowania ryczałtem. O tym, jak przewidzieć nieprzewidywalne- więcej na 10 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.01.2022.).

W kolejnym dodatku ¨Prognozy gospodarcze Rzeczpospolitej¨ czytamy natomiast: ¨Inflacyjny wstrząs dopiero przed nami¨. Polska gospodarka ponownie okazała się odporna na problemy, które trapiły dużą część globu. W rozpoczętym właśnie roku poznamy koszty tego sukcesu. Największa niespodzianką minionego roku był wyskok inflacji. Zamiast 2,5 proc., jak pod koniec 2020 r. przewidywali ekonomiści, ceny dóbr i usług konsumpcyjnych zwiększyły się średnio o 5 proc. To zaskoczenie sprawiło, że prognozy na 2022 r. ekonomiści formułują z dużą pokorą.  Zespół PKO BP, który pod wieloma względami miał najcelniejsze wśród banków przewidywania na 2021 r., swój nowy raport prognostyczny zatytułował nawet ¨Po omacku¨. Podobnie jak inni progności, analitycy PKO BP przez wszystkie przypadki odmieniają słowo ¨niepewność¨. Co do jednego wątpliwości jednak nie mają: inflacja będzie- średnio rzecz biorąc- jeszcze wyższa niż w 2021 r. I dopiero w najbliższych kwartałach zobaczymy jej konsekwencje. Uczestnicy noworocznej ankiety prognostycznej ¨Rz¨ najczęściej prognozują, że wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI), główna miara inflacji w Polsce, w 2022 r. wzrośnie średniorocznie o 7,2 proc. Rozbieżności między skrajnymi prognozami są jednak ogromne, sięgają 2,5 pkt proc. Najwięksi optymiści spodziewają się inflacji na poziomie 5,8 proc., a najwięksi pesymiści- 8,3 proc. Te różnice dobrze oddają charakter inflacji: w dużej mierze będzie ona uzależniona od czynników z natury rzeczy mocno nieprzewidywalnych. Będą to notowania surowców, szczególnie energetycznych i rolnych, zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw, spowodowane antyepidemicznymi restrykcjami, a także uznaniowe decyzje rządu dotyczące mechanizmów z tzw. tarczy inflacyjnej- czytamy. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.01.2022.).

Z kolei ¨Życie regionów¨ w ¨Rz¨ informuje: ¨Rząd przeznaczy do <<rozdania>> kolejne 20 mld zł¨. Rusza druga edycja Programu Inwestycji Strategicznych. Zasady wnioskowania o dotacje będą nieco zmienione, mniej pieniędzy będą mogły dostać m.in. duże miasta. Rządowy Fundusz Program Inwestycji Strategicznych (w skrócie PIS) cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony samorządów. M.in. dlatego, że bezzwrotne dotacje mogą pokryć od 80 do nawet 95 proc. wartości lokalnych projektów. Można więc oczekiwać, że po wsparcie w ramach II edycji programu ustawi się długa kolejka. Rząd ogłosił ostatnio,, że do podziału będzie spora kwota- ok. 20 mld zł, a wnioski można składać do 15 lutego 2022 r. Jednocześnie zmieniają się nieco zasady ubiegania się o wsparcie. Dotychczas każdy samorząd mógł złożyć maksymalnie trzy wnioski o dofinansowanie- jeden na projekt wartości do 5 mln zł, jeden do wartości 30 mln zł i jeden bez ograniczeń ilościowych. W obecnym rozdaniu pojawi się limit również na trzeci wniosek- do 65 mln zł. Według Związku Miast Polskich to niezbyt dobra informacja dla dużych miast i województw- czytamy na trzeciej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.01.2022.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ zapowiada z kolei: ¨Będzie rosło, ale wolniej¨. Wyniki gospodarki w 2022 r. będą dobre, ale nie aż tak jak ubiegłoroczne- oceniają ekonomiści w ankiecie ¨DGP¨. W całym roku wzrost gospodarczy nie przekroczy 4,5 proc. Na początku możemy notować wyniki zbliżone do 6 proc., ale w drugim półroczu czeka nas wyraźne spowolnienie- wtedy gospodarka może rozwijać się w tempie nieznacznie przekraczającym 3 proc. Trochę mniej dotkliwy będzie najważniejszy obecnie problem, czyli wysoka inflacja. Na początku może jeszcze przyśpieszyć, ale w końcu 2022 r. powinna wynosić już mniej niż 6 proc. Choć tu rozrzut prognoz jest wyjątkowo duży. Ekonomiści nie mają też wątpliwości, że czekają nas kolejne podwyżki stóp procentowych. Najbliższa okazja do tego będzie już jutro. Najbardziej rozpowszechniony jest pogląd, że główna stopa NBP dojdzie do 3,5 proc., choć i są tacy analitycy, którzy uważają, że może przekroczyć 4 proc. Oznaczałoby to znaczny wzrost rat dla kredytobiorców- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨DGP¨ obszernie wraca do sprawy w kolejnym tekście: ¨Inflacja i stopy wysoko, wzrost PKB przyhamuje¨. Lektura dla zainteresowanych- na drugiej i trzeciej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2021.).

¨DGP¨ odnotowuje również: ¨W labiryncie Polskiego Ładu¨. Największa od lat reforma podatkowa jest od trzech dni faktem. Obowiązuje już wyższa kwota wolna od podatku (30 tys. zł) oraz podwyższony próg skali podatkowej (120 tys. zł). Są nowe zwolnienia z PIT oraz preferencje podatkowe- w tym wiele dla firm. Polski Ład to także zmiany w sposobie naliczania składki zdrowotnej oraz brak możliwości odejmowania jej od PIT. Stąd nowa ulga dla klasy średniej, która ma zrekompensować skutki tej reformy, lecz tylko pracownikom oraz części przedsiębiorców- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).

Niemal całe wydanie ¨żółtych stron¨ w ¨DGP¨ poświęcono natomiast obowiązującym już regulacjom podatkowym. W tekście ¨Problem z 9- proc. składką. Zamiast przepisu są trzy rodzaje wykładni¨ czytamy: Już nie tylko ZUS, lecz także dwa ministerstwa twierdzą, że za styczeń przedsiębiorcy liniowi mają zapłacić 9- proc. składkę zdrowotną, a nie w wysokości 4,9 proc.- odnotowano na pierwszej stronie głównej wkładki prawnej. Dalej w ¨DGP¨ czytamy: ¨Zmiany w opodatkowaniu dochodów osobistych¨. Polski Ład podwyższył kwotę wolną do 30 tys. zł i podniósł próg skali podatkowej z 85 528 zł do 120 tys. zł. O konsekwencjach wynikających dla podatników z nowych uregulowań- więcej na drugiej i trzeciej stronie głównej wkładki prawnej. Niżej ¨DGP¨ przypomina: ¨Polski Ład przewiduje od nowego roku mnóstwo nowości dla przedsiębiorców¨. Nowe ulgi, minimalny podatek dochodowy, zmiany dla ryczałtowców i kartowiczów, a także w kasach fiskalnych- na to przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę w związku z wejściem w życie Polskiego Ładu. Nie obowiązują jeszcze natomiast nowe limity płatności gotówkowych. Co do zasady wszedł już w życie zakaz amortyzowania budynków i lokali mieszkalnych wykorzystywanych w działalności gospodarczej (nie tylko związanej z najmem). Nie dotyczy to jednak budynków i mieszkań nabytych lub wybudowanych do końca 2021 r.- te będzie można amortyzować jeszcze przez rok (czyli do końca 2022 r.). Więcej szczegółów- także na drugiej, trzeciej i czwartej stronie głównej wkładki prawnej. Obok ¨DGP¨ przypomina: ¨Składka zdrowotna na nowych zasadach¨. Polski Ład wprowadził zakaz odliczenia składki zdrowotnej od podatku dla wszystkich podatników. Jednocześnie zmienił zasady jej obliczania. Przeanalizowano więc metody obliczenia składki w przypadku umowy o pracę i zlecenia oraz u przedsiębiorców, rozliczających się według skali, liniowego PIT lub ryczałtem. Więcej- na trzeciej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).

W innym miejscu ¨DGP¨ przypomina również: ¨Zmieniło się fakturowanie i jednolity plik kontrolny¨. Można już wystawiać faktury ustrukturyzowane za pośrednictwem Krajowego Systemu e- Faktur. Zaczęła też obowiązywać nowa struktura JPK_V7M i JPK_V7K. Zmiany te wprowadziła od 1 stycznia 2022 r. nowelizacja ustawy o VAT i niektórych innych ustaw. Na razie wystawianie faktur w ustandaryzowanym formacie XML za pośrednictwem Krajowego Systemu e- Faktur (KSeF) jest dobrowolne. Co więcej, na otrzymywanie faktur w tej formie musi zgodzić się nabywca. Jeśli nie wyrazi zgody, faktura ustrukturyzowana będzie przesyłana w postaci z nim uzgodnionej (np. w formacie pdf lub wydruku). Data przesłania dokumentu do KSeF będzie uznawana za datę wystawienia faktury. Następnie system zweryfikuje, czy jest ona zgodna z ministerialnym schematem, i w zależności od wyniku takiego badania nada jej numer identyfikacyjny. Wtedy też faktura ustandaryzowana zostanie udostępniona nabywcy- czytamy. Więcej- na piątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).

¨DGP¨ informuje równie obszernie: ¨Od dziś dom do 70 mkw. zbudujemy bez formalności¨. Zwolennicy nowych przepisów przekonują, że zmaksymalizują one możliwości zagospodarowania działek na potrzeby mieszkaniowe. Eksperci straszą, że to tylko pozorne ułatwienia, a budowa domów bez nadzoru doprowadzi do nieodwracalnych szkód. Budowę domów do 70 mkw. w uproszczonej procedurze, czyli na podstawie ułatwionego zgłoszenia, bez pozwolenia na budowę, ustanawiania kierownika budowy i prowadzenia dziennika budowy, umożliwi nowelizacja ustawy- Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która dziś wchodzi w życie. Ułatwienia dotyczą jednorodzinnych budynków mieszkalnych wolnostojących, nie więcej niż dwukondygnacyjnych, o pow. zabudowy do 70 mkw., których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany. Resort rozwoju i technologii zastrzega, że budowa takich domów będzie musiała być zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a gdy go nie ma, konieczne będzie uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Jak dalej czytamy, abstrahując od konkretnego ostatecznego kształtu przepisów, idea ułatwień w budowie małych domów na własne potrzeby ma charakter głęboko zdroworozsądkowy. Więcej szczegółów- na szóstej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Wspólnota  nie może zakazać najmu krótkoterminowego¨. Zakaz przeznaczania przez właściciela lokali mieszkalnych na cele najmu krótkoterminowego wykracza poza zakres kompetencji wspólnoty mieszkaniowej. Uznał tak Sąd Najwyższy. Wyrok ma niebagatelne znaczenie dla wielu tysięcy osób, gdyż coraz więcej kooperatyw stara się walczyć z działalnością polegającą na krótkoterminowym wynajmie mieszkań. Sprawa zaczęła się w 2016 r. Wówczas wspólnota mieszkaniowa mieszcząca się w chętnie odwiedzanym przez turystów mieście podjęła uchwałę, w której wyłączyła możliwość wykorzystywania lokali znajdujących się w budynku wspólnoty na cele pensjonatowe, jak również wynajmu krótkoterminowego. Jeden z właścicieli mieszkań postanowił zaskarżyć uchwałę do sądu, jako wykraczającą poza zakres spraw, które może regulować wspólnota. Sądy obu instancji przyznały mu rację. Wspólnota wniosła jednak skargę kasacyjną. I w tym przypadku jednak przegrała. SN wyjaśnił, że skoro celem powołania wspólnoty jest zarząd nieruchomością wspólną, nie może ona wykraczać poza ustawowe uprawnienia właścicieli lokali i przypisywać sobie kompetencji do krępowania właściciela odrębnego lokalu i określania w jaki sposób- zdaniem większości- może on wykorzystywać ten lokal. Tym samym wspólnota nie ma żadnej prawnej możliwości ograniczenia najmu krótkoterminowego prowadzonego w jej budynkach- czytamy na siódmej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).

¨DGP¨ informuje również: ¨Więcej czasu na dostosowanie mieszkań chronionych¨. Jeszcze przez dwa lata (do 31 grudnia 2023 r.) liczba osób w mieszkaniu chronionym będzie mogła wynosić maksymalnie 10. Dopiero od 2024 r. zostanie ona ograniczona do siedmiu. Tak przewiduje rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 22 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie mieszkań chronionych. Jeden ze standardów, które muszą spełnić, jest ten dotyczący liczby osób. Nie może przekraczać siedmiu, ale w okresie przejściowym mieszkanie może mieć do 10 podopiecznych. Początkowo miał on zakończyć się 31 grudnia 2021 r. Jednak jego długość zmieniło wspomniane rozporządzenie, które zakłada, że gminy i organizacje pozarządowe będą miały na osiągnięcie tego standardu dodatkowe dwa lata. Podmioty te sygnalizowały wcześniej, że stosowanie już od tego roku przepisów o zapewnieniu wsparcia dla siedmiu osób spowodowałoby ograniczenie liczby dostępnych miejsc, zwłaszcza w przypadku mieszkań dla osób niepełnosprawnych. Już teraz mieszkań jest zbyt mało w stosunku do potrzeb, a sytuacja pogorszyłaby się jeszcze bardziej, gdyby okres przejściowy nie został wydłużony- odnotowano na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.01.2022.).