Poniedziałek, 3 październik 2022

¨Budownictwo społeczne do zmiany¨
¨Producenci energii zostali opodatkowani¨
¨Inflacja bez oznak hamowania¨
¨Ulga<> zostanie ograniczona¨
¨Przepis przejściowy, ale nie prawa nabyte¨
¨Ile Polaków kosztuje utrzymanie mieszkania¨
¨Sejm zniósł obligo giełdowe. Senat będzie się starał je częściowo przywrócić¨
¨Kolejny cenowy zimny prysznic¨
¨OPP dostały ponad 1 mld zł¨
¨Umorzenie kredytu bez PIT¨
¨Więcej handlu i zieleni w inwestycjach mieszkaniowych¨
¨Bank nie musi zwracać wszystkich kosztów¨
¨1000 zł dodatku dla ogrzewających się prądem¨

Więcej poniżej,

¨Prawo co dnia¨ w poniedziałkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje krótko: ¨Budownictwo społeczne do zmiany¨. Solidarna Polska chce przeforsować przepisy zwiększające nadzór nad TBS. Wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł zapowiada, że resort przygotował projekt skierowany do tych, którzy są zbyt biedni, aby otrzymać kredyt hipoteczny i zbyt bogaci na mieszkania socjalne. Uwzględnione mają w nim być matki samotnie wychowujące dzieci i rodziny wielodzietne. Mieszkania komunalne będą wynajmowane łatwiej niż na wolnym rynku. Obowiązkowe będzie składanie oświadczenia o nieposiadaniu innego lokalu, pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe oświadczenie. Przewidziano zakaz działalności deweloperskiej przez społeczne inicjatywy mieszkaniowe, czyli kiedyś TBS, a obecnie SIM. Nie będzie im wolno prowadzić działalności zarobkowej, lecz wyłącznie non profit. Zakazane będzie także korzystanie z budownictwa społecznego przez urzędników i osoby pełniące funkcje publiczne- czytamy na 12 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Rz¨ informuje obszernie w innym miejscu: ¨Producenci energii zostali opodatkowani¨. Unia Europejska zatwierdziła instrumenty ograniczenia ceny energii elektrycznej. Polska i inne kraje naciskają na wprowadzenie maksymalnego limitu ceny na importowany gaz. Ministrowie ds. energii 27 krajów członkowskich zaakceptowali w piątek wstępne porozumienie Komisji Europejskiej, której celem jest obniżenie prądu na unijnym rynku. Plan zawiera trzy podstawowe elementy. Po pierwsze, obowiązkowe zmniejszenie popytu na energię elektryczną w godzinach szczytowego zapotrzebowania. Po drugie, UE nałoży od 1 grudnia (to czas potrzebny na przygotowania legislacyjne i techniczne) limit dochodów na producentów energii niskokosztowej, czyli w praktyce ze źródeł odnawialnych, atomu i węgla brunatnego. Nie będą mogli żądać więcej niż 180 euro za MWh energii.  Wreszcie, po trzecie, UE wprowadzi specjalną opłatę solidarnościową na producentów energii z gazu czy węgla. Państwa przejmą  jedną trzecią ich zysków, jeśli były one w ostatnich miesiącach wyższe od tych w poprzednich latach. Polska w ogólnym zarysie popiera unijny plan. Ale mimo to zagłosuje przeciwko. Rząd argumentuje, że do osiągnięcia tego porozumienia Bruksela zaproponowała niewłaściwą podstawę prawną. I że głosowanie powinno opierać się na zasadzie jednomyślności, a nie większości głosów. Więcej szczegółów- na 15 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Rz¨ zauważa też: ¨Inflacja bez oznak hamowania¨. Firmy śmiało przenoszą rosnące koszty na ceny towarów i usług. Pozwala im na to solidny wciąć popyt konsumpcyjny. To sugeruje, że w warunkach ekspansywnej polityki fiskalnej ograniczyć inflację będzie trudno. Inflacja, która w ostatnich miesiącach zaczynała się stabilizować, we wrześniu ponownie mocno przyspieszyła. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 17,2 proc. rok d roku, najbardziej  od lutego 1997 r. W sierpniu wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI), główna miara inflacji w Polsce, wzrósł o 16,1 proc. rok do roku, przebijając nawet skrajne szacunki ekonomistów. We wrześniu sytuacja się powtórzyła. Tylko najwięksi pesymiści liczyli się z wynikami na poziomie 17 proc. To, że rzeczywistość okazała się gorsza potęguje wrażenie, że inflacja wymknęła się spod kontroli. Spośród głównych kategorii towarów i usług najszybciej drożały we wrześniu nośniki energii (gaz, prąd, opał). Ich ceny wzrosły 0 44,2 proc. rok do roku, po zwyżce o 40,3 proc. w sierpniu. Do przyspieszenia inflacji przyczyniły się też ceny żywności i napojów bezalkoholowych, które podskoczyły we wrześniu o 19,3 proc. rok do roku, po zwyżce o 17,5 proc. w sierpniu. Ekonomiści wciąż uważają, że w przyszłym roku, od marca, zacznie hamować ale proces ten będzie powolny. A wcześniej wzrost CPI jeszcze przyspieszy. Jak dalej czytamy szanse na to, że inflacja znajdzie się poniżej 5 proc. przed 2025 r. są niewielkie. Więcej szczegółów- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Księgowość i podatki¨– kolejny dodatek ¨Rz¨– odnotowuje: ¨Ulga<<Pałacyk+>> zostanie ograniczona¨. Jeśli podatnik planuje zakup zabytku i chciałby skorzystać z ulgi, to powinien przeprowadzić transakcję jeszcze w tym roku. Od stycznia zmienią się także zasady rozliczeń w przypadku prac remontowych, konserwacyjnych i robót budowlanych. Obserwując kształt ulgi na zabytki (znanej niekiedy jako ¨Pałacyk+¨) domyślać się można, że zamysłem ustawodawców  było stworzenie instrumentu prawnego, który ma się przyczynić do polepszenia kondycji polskich zabytków. W tym celu uruchomiono zachętę podatkową dla osób, które są gotowe zainwestować swój czas i pieniądze w zabytki nieruchome. Szczytny cel w praktycy jednak nie wystarczył, żeby skonstruować przepisy racjonalne i długoterminowe. Ulga budziła wiele kontrowersji. Wskazywano, że może być sposobem na optymalizację podatkową, szczególnie silna pokusa na zmniejszenie obciążeń wiązała się z zakupem nieruchomości, a następnie szybkim ich zbyciem na inny podmiot. W ramach naprawiania tzw. Polskiego Ładu również ulga na zbytki została istotnie zmodyfikowana, przy czym nowelizacja nie usunęła wszystkich mankamentów. Chociaż od 1 stycznia 2023 r. zniknie najbardziej jaskrawa możliwość optymalizacji, to jednak sama ulga w dalszym ciągu będzie wątpliwa. Tego typu zmiana nie sprzyja przedsiębiorcom inwestującym w zabytki- czytamy w ramach wstępu. Więcej- na czwartej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Księgowość i podatki¨ w dziale ¨Polski Ład w praktyce¨ przypomina również: ¨Przepis przejściowy, ale nie prawa nabyte¨. Odpisy amortyzacyjne od budynków i lokali mieszkalnych nabytych lub wytworzonych przed  stycznia 2022 r. będzie można ująć w kosztach tylko do końca roku. W 2023 r. nie będzie to już dopuszczalne. Rewolucyjne zmiany w zasadach opodatkowania najmu wprowadzone w tzw. Polskim Ładzie wywołały burzę. Wiele kontrowersji wśród podatników, którzy zainwestowali w nieruchomości mieszkalne na wynajem, wywołało zwłaszcza wyłączenie amortyzacji. I choć przepisy przejściowe pozwalają jeszcze na korzystanie z odpisów amortyzacyjnych, ich czas dobiega końca. A fiskus nie chce słyszeć, że pozbawienie prawa do amortyzacji to naruszenie konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych i interesów w toku. Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 września 2022 r. Więcej szczegółów- na piątej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Rz¨ w dodatku ¨Życie regionów¨ informuje natomiast: ¨Ile Polaków kosztuje utrzymanie mieszkania¨. Różnice między regionami w miesięcznych opłatach ze energię, ciepło czy wodę w domu sięgają niemal 120 zł na osobę. A drastyczna podwyżka tych kosztów zabolałaby wszystkich. Na użytkowanie mieszkania lub domu oraz nośniki energii przeciętne gospodarstwo domowe w ub.r. przeznaczało  ok. 250 zł w przeliczeniu na osobę- wynika z badania budżetów domowych przedstawionego przez GUS. Przy czym różnice w kosztach pomiędzy regionami są naprawdę duże. O ile na Podkarpaciu za czynsz, energię, ciepło, wywóz śmieci, dostawy wody itp. trzeba zapłacić ok. 175 zł na osobę, o tyle na Śląsku- aż 290 zł. Do regionów, w których jest względnie tanio, można zaliczyć jeszcze Podlaskie, Lubelskie czy Świętokrzyskie (190- 200 zł na osobę). Regiony, w których za utrzymanie mieszkania trzeba słono płacić, 270 zł i więcej, to Dolny Śląsk, Mazowsze i Pomorze Zachodnie. Istotne okazuje się regionalna zmienność cen za podstawowe usługi komunalne, które sięgają nawet 70 proc. Te dane potwierdzają, że dla wszystkich gospodarstw domowych w Polsce, niezależnie od miejsca zamieszkania, niekontrolowany wzrost cen nośników energii i usług komunalnych byłby bardzo bolesny. Już w 2021 r. łączne koszty utrzymania mieszkań  wzrosły o 7,4 proc., a nośników energii- o 7,1 proc. W sierpniu tego roku za użytkowanie mieszkań trzeba było płacić już o 27 proc. więcej, przy czym za energię- o 5,1 proc. więcej, za usługi kanalizacyjne- o 8,6 proc. więcej, za wywóz śmieci- o 8,1 proc. W przypadku innych składowych mowa już o dwucyfrowych wzrostach- czynsz na rzecz właściciela wzrósł o 16,3 proc. w ciągu roku, energia cieplna o 16,5 proc., gaz- o 36,6 proc., a opał (w tym głównie węgiel)- aż o 157 proc. Łącznie nośniki energii- aż o 40 proc. Co będzie dalej? Dobrych wiadomości nie ma. Wszystko zależy od tego, na ile uda się zamrozić ceny energii elektrycznej i gazu dla gospodarstw domowych. Rząd przygotował pakiet ochronny, ale wciąż trzeba będzie liczyć się z  dużym wzrostem cen w tej kategorii. Ekonomiści ING Banku Śląskiego szacują, że w przyszłym roku będzie to ok. 30 proc., jeśli chodzi o nośniki energii i ok. 25 proc. dla całości kosztów użytkowania mieszkań- czytamy na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 03.10.2022.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ odnotowuje: ¨Sejm zniósł obligo giełdowe. Senat będzie się starał je częściowo przywrócić¨. Przewidywania dotyczące skutków decyzji posłów są skrajnie odmienne¨. Obóz rządzący nie ustaje w poszukiwaniu recept na obniżenie cen energii. W ostatnich dniach w tym celu Sejm przegłosował zniesienie obliga giełdowego. Według naszych źródeł promotorem zniesienia obliga, czyli obowiązku sprzedaży całej wyprodukowanej energii na giełdzie, był m.in. były minister energii Krzysztof Tchórzewski. Od dawna domagała się tego również górnicza Solidarność ? jest to jeden z jej postulatów związanych z ogłoszonym 7 września pogotowiem protestacyjnym. Obóz rządzący oraz górnicza ¨S¨ wiążą z tą inicjatywą duże nadzieje. Nawet one różnią się jednak w szacunkach, o ile ? dzięki zniesieniu obliga ? spadną ceny energii. Marek Suski (PiS), szef sejmowej komisji ds. energii, twierdzi, że jeżeli mechanizm ten zadziała zgodnie z przewidywaniami, to ceny energii spadną nawet o dwie trzecie. Związkowcy przekonują, że obligo winduje ceny do poziomu dwa?trzy razy wyższego, niż wynosi koszt produkcji. W ich ocenie dzięki jego zniesieniu ceny energii spadną co najmniej o połowę. Do zwolenników inicjatywy należy także Polska Grupa Energetyczna, największy producent prądu w kraju. Jak nam odpowiada, popiera rozwiązania, które pozwolą na obniżenie cen energii hurtowej i kosztów dla odbiorców końcowych. ¨Jeśli ceny hurtowe energii spadną, pozwoli to obniżyć koszty zakupu energii przez przedsiębiorstwa na Towarowej Giełdzie Energii i w konsekwencji spowoduje, że energia sprzedawana odbiorcom końcowym będzie tańsza¨ ? wskazuje. Przeciw likwidacji obliga występuje Urząd Regulacji Energetyki. ? Większa dostępność energii na giełdzie sprzyja nie tylko transparentnemu funkcjonowaniu konkurencji, lecz także umożliwia prawidłowe działanie wielu mechanizmów wsparcia, w tym wynikającego z ustawy o OZE ? argumentuje. Zniesienie tego obowiązku ma też wielu przeciwników wśród ekspertów. ? To duży krok wstecz dla całego rynku energii elektrycznej. Cofamy się jako kraj do początku liberalizacji ? mówi ¨DGP¨ Artur Sarosiek, prezes Energy Solution. Szczegóły- na czwartej i piątej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Kolejny cenowy zimny prysznic¨. Inflacja we wrześniu przebiła oczekiwania analityków. Mimo to oceniają oni, że w perspektywie kilku miesięcy powinna zacząć się obniżać. Wrześniowe dane o inflacji kolejny raz okazały się negatywnym zaskoczeniem. Według wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego ceny towarów i usług kupowanych przez konsumentów były o 17,2 proc. wyższe niż rok wcześniej. W sierpniu wzrost wynosił jeszcze 16,1 proc. Ostatnio tak wysoką inflację mieliśmy w marcu 1997 r. Ankietowani przez ¨DGP¨ analitycy oceniają, że już w końcówce roku inflacja może być nieco niższa. Wyraźniejszych spadków każą się spodziewać w przyszłym roku, choć panuje pod tym względem duża niepewność. Niektórzy są zdania, że jeszcze I kw. 2023 r. może stać pod znakiem przyśpieszenia wzrostu cen. Wiele będzie zależało od decyzji rządu w sprawie przedłużania dotychczasowych mechanizmów, które mają przeciwdziałać drożyźnie, a także od szczegółów nowych rozwiązań oraz od tego, w jaki sposób znajdą one odzwierciedlenie w statystykach GUS. Chodzi o uwzględnianie planowanych limitów zużycia energii elektrycznej uprawniających do niższych cen. Rosnąca inflacja zmuszała RPP do podwyżek stóp procentowych. Analitycy spodziewają się, że w najbliższą środę będziemy świadkami 12. z rzędu zwiększenia kosztu pieniądza. Główna stopa Narodowego Banku Polskiego osiągnie 7 proc. Na takim poziomie była poprzednio pod koniec 2002 r. Choć niektórzy obserwatorzy banku centralnego są zdania, że RPP może zdecydować się na kolejne podwyżki i finalnie stopa referencyjna osiągnie 8 proc., to przeważa pogląd, że w październiku cykl zacieśniania polityki pieniężnej zostanie zakończony. A pod koniec przyszłego roku możliwe są pierwsze obniżki- czytamy na dziewiątej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

¨DGP¨ informuje też: ¨OPP dostały ponad 1 mld zł¨. poprzednio pod koniec 2002 r. W tym roku do organizacji pożytku publicznego trafiło 1 114 mln zł ? podało Ministerstwo Finansów w informacji dotyczącej 1 proc. należnego podatku dochodowego przekazanego w rozliczeniu za 2020 r. To o 141,3 mln zł więcej niż w ubiegłym roku. Obdarowanych zostało 8945 organizacji, o 251 więcej niż w 2021 r. Na przekazanie 1 proc. podatku zdecydowało się w tym roku 15,9 mln osób (rok wcześniej 15,3 mln). Średnio każda z nich zasiliła konto wybranej OPP kwotą ponad 70 zł (rok wcześniej było to 63 zł). Więcej szczegółów- na trzeciej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

¨DGP¨ informuje również: ¨Umorzenie kredytu bez PIT¨. Cała kwota umorzonego kredytu frankowego jest zwolniona z PIT, nawet gdy przystąpili do niego również rodzice kredytobiorcy ? potwierdził dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej.  W sprawie zaniechania poboru podatku przy umarzaniu niektórych kredytów zaniechanych na cele mieszkaniowe obowiązuje rozporządzenie z 11 marca 2022 r. Zgodnie z nim zaniechanie poboru podatku w 2022 r. dotyczy tych umów kredytowych, które zostały zawarte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej (nawet gdy podatnik zaciągnął więcej niż jeden kredyt). Z pytaniem wystąpiło małżeństwo. Ich córka wraz z mężem w 2008 r. zaciągnęli kredyt we frankach na zakup mieszkania. Nie mieli jednak wystarczającej zdolności kredytowej, dlatego pytający, jako rodzice, przystąpili do kredytu. Zgodnie z umową wszyscy czworo są współkredytobiorcami. Kredyt został w całości przeznaczony na jedną inwestycję: zakup nieruchomości będącej własnością córki i zięcia ? tj. na ich własny cel mieszkaniowy. W 2022 r. bank umorzył częściowo kredyt. Wnioskodawcy chcieli się upewnić, czy również część umorzonego kredytu przypadającego na nich jest zwolniona z PIT na podstawie rozporządzenia z 11 marca 2022 r. Więcej- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

¨DGP¨ zauważa też: ¨Więcej handlu i zieleni w inwestycjach mieszkaniowych¨. Zwiększenie dostępności gruntów przeznaczonych na inwestycje mieszkaniowe oraz wprowadzenie nowych ułatwień dla inwestorów. Takie są główne założenia komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych, który w pewnym stopniu wprowadza również zmiany w zakresie realizacji inwestycji mieszkaniowych. Dlaczego akurat teraz? Projektodawcy wyjaśniają, że zmiany są konieczne głównie ze względu na niemalejący popyt na nowe mieszkania, a także konieczność zapewnienia godnego miejsca zamieszkania uchodźcom z Ukrainy. Rezultatem zmian ma być zwiększenie dostępności mieszkań oraz ustabilizowanie cen. Jedną z istotniejszych zmian ma być zwiększenie udziału powierzchni przeznaczonej pod handel i usługi, realizowanej w ramach inwestycji mieszkaniowej. Aby zwiększyć popularność tego typu przedsięwzięć, w projekcie nowelizacji zaproponowano, by zwiększyć procent dozwolonej powierzchni handlowej w inwestycjach mieszkaniowych. Obecnie jest to 20 proc., po zmianach wskaźnik ma wynieść 40 proc. Zwiększą się także możliwości wykorzystywania gruntów i budynków, które w przeszłości nie były przeznaczone na cele mieszkaniowe. W nowelizacji zaproponowano, by inwestorzy mogli je przekształcać nawet wówczas, gdy obowiązujące studium nie daje takiej możliwości. Jednocześnie, aby nie dopuścić do patologicznych działań ustawa ma nałożyć na deweloperów obowiązek zapewnienia terenów rekreacyjnych. Tak zwany teren biologicznie czynny ma wynosić co najmniej 25 proc. powierzchni inwestycji mieszkaniowej. Więcej- na szóstej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

¨DGP¨ zauważa również: ¨Bank nie musi zwracać wszystkich kosztów¨. Obniżka kosztu kredytu hipotecznego w przypadku jego wcześniejszej spłaty nie powinna obejmować kosztów, których wysokość jest niezależna od okresu obowiązywania umowy ? takie stanowisko wyraził rzecznik generalny TSUE w wydanej w czwartek opinii. Tym samym zagadnieniem w odniesieniu do kredytów konsumenckich TSUE zajął się już w 2019 r. w sprawie  Lexitor. Wówczas, odpowiadając na pytanie polskiego sądu, sędziowie stwierdzili, że wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego oznacza dla kredytobiorcy prawo do obniżki wszystkich kosztów, które zostały nałożone na konsumenta. Po decyzji trybunału banki musiały się zacząć liczyć z obowiązkiem zwrotu m.in. części prowizji za udzielenie kredytu konsumenckiego. Więcej- na siódmej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).

W ¨DGP¨ czytamy też: ¨1000 zł dodatku dla ogrzewających się prądem¨. Użytkownicy pomp ciepła oraz innych źródeł ogrzewania zasilanych energią elektryczną otrzymają świadczenie na częściowe pokrycie kosztów z tym związanych. Wnioski o jego przyznanie będzie można składać od 1 grudnia br. Tak przewiduje ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, która została przyjęta przez Sejm. Wprowadza ona trzecie ? po dodatku węglowym i dodatku dla gospodarstw domowych ? świadczenie dla rodzin, które mierzą się z wysokimi kosztami ogrzewania domów i mieszkań. Nowy dodatek będzie przysługiwał osobom, których główne źródło ciepła jest zasilane prądem (z wyjątkiem posiadaczy mikroinstalacji fotowoltaicznych) i wpisane lub zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Świadczenie będzie wynosić 1000 zł, ale w przypadku gospodarstw domowych, u których zużycie energii elektrycznej w 2021 r. było wyższe niż 5 MWh, wsparcie zostanie podwyższone o 500 zł. Wnioski o dodatki elektryczne będą przyjmowane przez gminy od 1 grudnia br. do 1 lutego 2023 r. Natomiast wypłata pieniędzy nastąpi najpóźniej do 31 marca przyszłego roku. Więcej szczegółów- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 03.10.2022.).