Poniedziałek, 28 sierpień 2023
Poniedziałkowa „Rz” odnotowuje relacje z organizowanego przez siebie panelu ekonomistów pod znamiennym hasłem: „Państwo błądzi z mieszkaniami”. Polityka mieszkaniowa powinna wspierać podaż nieruchomości, zamiast pobudzać popyt na nie- wskazują ekonomiści. Prowadzona niemal nieprzerwanie od 2007 r. polityka wspierania dostępności kredytu na pierwsze mieszkanie przyczynia się do wzrostu cen nieruchomości. I zmniejsza dostępność mieszkań dla tych, którzy nie korzystają z tych programów. Aż 80 proc. spośród 35 ankietowanych przez „Rz” ekonomistów, uczestników panelu eksperckiego zorganizowanego przez redakcję, uważa, że polityka mieszkaniowa państwa powinna koncentrować się na spieraniu podaży mieszkań, a nie stymulowaniu popytu. Ekonomiści są jednak podzieleni co do tego, czy wobec tych mankamentów polityki stymulowania popytu na nieruchomości optymalną formą wspierania polityki mieszkaniowej byłby rozwój budownictwa społecznego (mieszkań do długoterminowego najmu). Jak podkreślono, obawy budzi „bardzo niska jakość zarządzania w sektorze publicznym”- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. Uzupełnienie stanowi równie jednoznaczny komentarz na stronie drugiej głównego wydania: „Polityki mieszkaniowej nie będzie”.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
„Prawo co dnia” informuje z kolei: „Stary plan miejscowy można uchylić”. Uchwała gminy o zagospodarowaniu terenu bez studium jest nieważna. Uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przy braku studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy dla danego obszaru jest niezgodne z prawem i stanowi podstawę do uznania planu miejscowego za nieważny- uznał WSA w Poznaniu. Wyrok ten może wpłynąć na stwierdzenie nieważności bardzo starych, ale wciąż obowiązujących planów miejscowych, które zostały przyjęte bez uprzedniego uchwalenia studium. Jak wskazuje radca prawny cytowany w tekście, ekspert Komitetu ds. Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej, takie plany często zawierają istotne ograniczenia zagospodarowania terenu, nie przystając do bieżących potrzeb. Ale z różnych względów gminy nie zastępują ich nowymi. Przypomniano przy okazji, że 23 września 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która zobowiązuje wszystkie gminy na terenie Polski do uchwalenia planów ogólnych do końca 2025 r. W tych nowych planach prawa miejscowego zostaną wyznaczone m.in. strefy wielofunkcyjne z zabudową mieszkaniową, strefy produkcji rolniczej czy zieleni i rekreacji. Nowe tereny pod zabudowę mieszkaniową będzie można wyznaczać dopiero, gdy rezerwy terenów wyznaczonych w obowiązujących planach miejscowych oraz luki w zabudowie nie będą wystarczające do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Więcej o sprawie- na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
„Rz” w części ekonomicznej obszernie wraca do zasygnalizowanej wcześniej debaty, zamieszczając tekst pod hasłem: „Polityka mieszkaniowa wymaga przebudowy”. Preferencyjne kredyty dla nabywców pierwszego mieszkania nie są optymalną formą wspierania przez państwo dostępności mieszkań- uważa czterech na pięciu ankietowanych ekonomistów. Zainteresowanie uruchomionym na początku lipca programem „Bezpieczny kredyt 2 proc.”, który ułatwia zakup pierwszego mieszkania z wykorzystaniem taniej pożyczki, przerosło najśmielsze prognozy rządu. Do połowy sierpnia wniosek o kredyt z dopłatą złożyło ponad 32 tys. osób, a 2,7 tys. osób podpisało już umowy. Bezpośrednią popularnością programu jest to, że wskutek zacieśnienia polityki pieniężnej i wzrostu cen nieruchomości dostępność mieszkań na kredyt na rynkowych warunkach dramatycznie zmalała w ostatnich latach. Ale potencjalni beneficjenci programu mają też powody, aby nie spieszyć się, co prowadzi do kumulacji wniosków w pierwszych miesiącach po starcie programu. Głównym powodem obaw jest to, że wobec sztywnej na krótką metę podaży mieszkań dostępność lokali kwalifikujących się do programu szybko zmaleje, a ich ceny wzrosną. Oba te zjawiska na rynku nieruchomości już widać. Z tezą, że funkcjonujące w Polsce niemal stale od 2007 r. rządowe programy wspierające dostępność mieszkań („Rodzina na Swoim”, „Mieszkanie dla Młodych”, a teraz „Pierwsze mieszkanie”, którego częścią jest „Bezpieczny kredyt”) przyczyniają się istotnie do wzrostu cen nieruchomości, zgodziła się większość panelistów, którzy wzięli udział w sondzie „Rz”. Takie negatywne skutki uboczne wszelkiego rodzaju dopłat do kredytów hipotecznych to jeden z argumentów na rzecz przebudowy polityki mieszkaniowej. Zastrzeżenia części ekonomistów budzi to, że takie programy nie zwiększają dostępności mieszkań dla osób najbardziej potrzebujących, które często nie mają zdolności kredytowej. Przeciwnie, podbijając ceny na całym rynku mogą zmniejszyć dostępność lokali. Wyniki sondażu „Rz” wskazują natomiast, że politykę mieszkaniową ukierunkowaną na zwiększanie podaży lokali trudno zaprojektować. Jednym z rozwiązań jest rozwój budownictwa społecznego, rozumiany jako zwiększenie zasobu mieszkań przeznaczonych do długoterminowego najmu. Tu głosy ekonomistów w kwestii wspierania tego sektora dzielą się niemal po połowie. Wśród przeciwników przeważa pogląd, że na dłużą metę programy budownictwa społecznego mogą „petryfikować nierówności majątkowe”. Poza tym wymagają one odpowiedniego zarządzania, aby mieszkania trafiały do osób, które rzeczywiście ich potrzebują, i aby uniknąć nadużyć systemu- czytamy na 15 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
Kolejny dodatek „Rz”– „Podatki i księgowość” przypomina: „Krajowy System e- Faktur zbliża się wielkimi krokami”. Wejście w życie KSeF zaplanowano na 1 lipca 2024 r. Mali i średni przedsiębiorcy zwolnieni z VAT mają więcej czasu. Dla nich ten obowiązek został przesunięty na 1 stycznia 2025 r. W praktyce nowe przepisy związane z obowiązkiem korzystania z e- Faktur mogą oznaczać dużą rewolucję, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorców w zakresie dokumentowania przychodów i wydatków. Samo wdrożenie KSeF nie ogranicza się do zastosowania odpowiedniej „nakładki” na program służący do księgowania. Niesie on bowiem za sobą liczne koordynacyjne i pragmatyczne konsekwencje. Na co należy się przygotować? O tym bardziej szczegółowo- na pierwszej i trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
„Podatki i księgowość” informują również: „Pierwsze mieszkanie bez PCC”. Od przyszłego roku w przypadku zakupu szóstego i każdego następnego lokalu mieszkalnego podatek od czynności cywilnoprawnych wyniesie 6 proc. Ustawa z 26 maja 2023 r. wprowadza kilka istotnych zmian dotyczących PCC. Jedną z nich jest zniesienie tego podatku wynoszącego 2 proc. w przypadku zakupu pierwszego mieszkania na rynku wtórnym. Zmiana ta wejdzie w życie 31 sierpnia br., co dla zainteresowanych może oznaczać w praktyce oszczędności rzędu nawet kilkunastu tysięcy złotych. Zniesienie odnosi się także do mieszkań nabytych w ramach programu bezpieczny kredyt. Nowa ulga przewidująca zniesienie PCC niekorzystnie odbije się na budżetach miast i gmin, które zasila. Nie jest to zresztą jedyna zmiana wprowadzona przez rząd w tym roku (m.in. poszerzono katalog przedmiotów zwolnionych z podatku od spadków i darowizn). Swoistym remedium dla samorządów wydaje się być w tym zakresie podwyższenie PCC od szóstej i każdej kolejnej nieruchomości. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
„Życie Regionów” w „Rz” podkreśla natomiast: „Samorządy u progu rewolucji”. Zmiany w przepisach planistycznych, choć jeszcze nie weszły w życie, już mocno wpływają na działania lokalnych władz. Skutki zmian odczują również inwestorzy oraz zwykli mieszkańcy, którzy będą chcieli wybudować dom np. na terenie nieobjętym planem miejscowym. Nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Sejm przyjął pod koniec maja br. Pod koniec lipca dokument został podpisany przez prezydenta. Zakłada on m.in. wprowadzenie zupełnie nowego narzędzia planistycznego- planu ogólnego. Zmienia też zasady wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Wprowadza również rozstrzygnięcia regulujące zasady współpracy samorządów z firmami zainteresowanymi inwestycjami na ich terenie (zintegrowany plan inwestycyjny, umowa planistyczna). Nowy plan ogólny ma zastąpić studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego obowiązujące w gminach. Z końcem 2025 r. dokumenty te stracą ważność. Koniec 2025 r. to również data graniczna dla innej ważnej zmiany- zasad wydawania tzw. wuzetek. Nowe decyzje o warunkach zabudowy będą musiały już być zgodne z planami ogólnymi. Uzyskać je będzie można tylko w określonych okolicznościach. Raz wydana decyzja zachowa ważność przez pięć lat. Obecnie wydawane wuzetki są ważne bezterminowo. Niestety, ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie okresu przejściowego, w trakcie którego inwestorzy mogliby podejmować realne działania na podstawie wydanych wuzetek, albo byłyby one stopniowo wygaszane. Termin uchwalenia planów ogólnych do końca 2025 r. gminy uznają natomiast za nierealny. I sprzeczny z wnioskami analizy NIK, która wskazała, że w Polsce sporządzenie planu miejscowego trwa średnio od trzech do czterech lat. Samorządowcy i eksperci są więc zgodni, że w przypadku gmin, które mają małe pokrycie planami miejscowymi, brak przyjętego na czas dokumentu może spowodować spowolnienie, a nawet paraliż inwestycyjny. Równolegle bowiem stracą one możliwość wydawania decyzji o warunkach zabudowy na dotychczasowych zasadach. W tekście przypomniano, że plany ogólne w wyznaczonym terminie powinno przyjąć 2477 gmin w Polsce. Tymczasem jedynie 31,7 proc. powierzchni kraju pokrywają plany miejscowe, według danych GUS z 2021 r. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: „Rzeczpospolita”– 28.08.2023.).
„Dziennik Gazeta Prawna” w poniedziałkowym wydaniu informuje natomiast: „Ulga przysługuje, nawet gdy kredytowany lokal otrzymano w darowiźnie”. Podatniczka, która wraz z narzeczonym zaciągnęła kredyt na mieszkanie, ale sama stała się współwłaścicielką tego lokum dopiero po śmierci partnera, ma prawo do ulgi w PIT z tytułu spłaty tego kredytu – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Kobieta wspólnie z narzeczonym zaciągnęła kredyt na zakup mieszkania, ale właścicielem lokalu został tylko narzeczony. Potem mężczyzna zmarł, a spadkobiercami stali się jego rodzice. Kobieta dalej spłacała kredyt. W pewnym momencie ojciec zmarłego przekazał jej w darowiźnie swoje 50 proc. udziałów w mieszkaniu. Kobieta zapłaciła podatek od spadków i darowizn, a następnie obie właścicielki mieszkania (była narzeczona oraz matka zmarłego) sprzedały lokal. Kobieta przeznaczyła pieniądze ze sprzedaży swojego udziału w mieszkaniu na spłatę dwóch kredytów hipotecznych – tego, który zaciągnęła wspólnie z narzeczonym, i drugiego – zaciągniętego na zakup innego lokum. Chciała się upewnić, czy spłatę kredytu, który zaciągnęła wspólnie z narzeczonym, może zaliczyć na poczet wydatków na własne cele mieszkaniowe. To zwalniałoby ją z podatku od dochodu ze sprzedaży mieszkania. Fiskus uznał jednak, że nie ma prawa do ulgi. Nie zgodził się z tym WSA w Gdańsku, który uznał, że wydatki poniesione na spłatę kredytu zaciągniętego przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia są wydatkami na cele mieszkaniowe . Więcej- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: „Dziennik Gazeta Prawna”– 28.08.2023.).
„DGP” zauważa też: „Miliard złotych dla gmin na wymianę oświetlenia”. Od dziś samorządy mogą się ubiegać o dofinansowanie na wymianę oświetlenia dróg na energooszczędne z programu „Rozświetlamy Polskę” w ramach 9. edycji rządowego Programu Inwestycji Strategicznych, którego operatorem jest Bank Gospodarstwa Krajowego. Do rozdysponowania jest ok. 1 mld zł, a nabór potrwa do 18 września br. Program został skierowany do gmin: miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich oraz związków międzygminnych. Poziom dofinansowania dla samorządu wyniesie 80 proc. wartości inwestycji, gmina będzie musiała zapewnić 20 proc. wkładu własnego. Maksymalne wsparcie dla jednej gminy będzie mogło sięgnąć 4 mln zł. Więcej- na dziewiątej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: „Dziennik Gazeta Prawna”– 28.08.2023.).
Piątkowy „Poradnik Dziennika Gazety Prawnej” w całości poświęcono z kolei jednej kwestii: „Krajowy System e- Faktur. Wszystko, co trzeba wiedzieć o nowym obowiązku”. W tekście wprowadzającym odnotowano: „Nadchodzi rewolucja w zakresie fakturowania”. Zgodnie z ustawą z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw od 1 lipca 2024 r. wszystkie faktury dla podmiotów gospodarczych (B2B) będą wystawiane i odbierane w formie elektronicznej w określonej strukturze XSD za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur. I choć system funkcjonuje w formule fakultatywnej już od 1 stycznia 2022 r., to mimo wprowadzonych zachęt niewiele firm zdecydowało się na korzystanie z niego dobrowolnie. Po wprowadzeniu obligatoryjnego KSeF obecne zwykłe faktury elektroniczne i papierowe w relacjach z innymi podatnikami zostaną zastąpione fakturami ustrukturyzowanymi wystawianymi i odbieranymi w centralnym systemie KSeF. Co istotne, również faktury dla kontrahentów zagranicznych będą wystawiane w KSeF. Warto podkreślić, że z jednej strony dostosowanie firmy do wystawiania i odbioru faktur w KSeF to duże wyzwanie, wymagające nie tylko wdrożenia modyfikacji w systemach IT, lecz także wprowadzenia odpowiednich zmian w procesach biznesowych w zakresie wystawiania, odbioru, obiegu faktur, jak również w umowach i regulaminach. Wiele dotychczasowych procesów będzie wymagało zmiany. Więcej szczegółów- na kolejnych stronach „Poradnika…”.
(Źródło: „Dziennik Gazeta Prawna”– 25.08.2023.).
„Kurier Szczeciński” odnotowuje: „Pomóż w rewitalizacji. Miasto czeka na projekty”. Podmioty, które planują realizację działań na obszarze rewitalizacji, mogą już zgłaszać swoje propozycje. Ogłoszony przez miasto nabór potrwa do 25 września. Osoby, które jeszcze nie wiedzą jak to zrobić, mają pytania lub chcą wiedzieć więcej na temat tworzonego w Szczecinie Gminnego Programu Rewitalizacji, zapraszamy na spotkania, w których udział wezmą przedstawiciele konsorcjum odpowiedzialnego za przygotowanie tego dokumentu dla Szczecina – przypomina z Centrum Informacji Miasta. Spotkania zaplanowano na godz. 17 we wtorek i środę (5 i 6 września). Miejsce to ŚRODEK Śródmiejski Punkt Sąsiedzki, ul. Błogosławionej Królowej Jadwigi 43/U1. Wtorkowe spotkanie przeznaczone jest dla spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych oraz zarządców nieruchomości, środowe – dla wszystkich zainteresowanych realizacją przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Program Rewitalizacji Gminy Miasto Szczecin do 2034 roku, nad którym trwają prace, będzie podstawowym dokumentem programowania działań rewitalizacyjnych na obszarze rewitalizacji wyznaczonym uchwałą Rady Miasta Szczecin z dnia 22 listopada 2022 r. W GPR zostaną zawarte przedsięwzięcia rewitalizacyjne, za pomocą których miasto będzie pobudzać rozwój na obszarze rewitalizacji- czytamy na 16 stronie „Kuriera”.
(Źródło: „Kurier Szczeciński”– 28.08.2023.).