Poniedziałek, 14 listopad 2022

¨Działania gminy trzeba porównać z czynnościami przedsiębiorcy¨
¨Nowe zasady wycinki drzew od 2023 r. zdewastują drzewostany¨
¨Konsekwencje ryzykownych prób budowy na własną rękę¨
¨Syn, który poręczył za ojca, nie płaci PIT¨
¨Kwartał niespotykanych strat dla banków¨
¨Nieodpłatna służebność dla matki bez podatku¨
¨Nieustalony przez ustawodawcę zarządca obiektu¨
¨Pytanie o wzajemność kredytów frankowych¨

Więcej poniżej.

¨Prawo co dnia¨ w poniedziałkowej ¨Rzeczpospolitej¨ zamieszcza tekst: ¨Działania gminy trzeba porównać z czynnościami przedsiębiorcy¨. Ekologicznych programów, które są prowadzone w interesie ogólnym i bez chęci zysku, nie można traktować jak zwykłej działalności gospodarczej. Rzecznik generalna TSUE wydała opinie w dwóch polskich sprawach. W obu zasugerowała, że oceniając skutki podatkowe działań samorządu, należy je porównać z zachowaniem przedsiębiorcy. Jeśli odbiegają od tego zachowania, nie można uznać, że samorząd jest podatnikiem VAT. Pierwsza oceniana sprawa dotyczy gminy prowadzącej program usuwania azbestu z nieruchomości jej mieszkańców. Zawarła umowę z wykonawcą, ma sfinansować koszt całej operacji, a następnie ubiegać się o zwrot wydatków z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W drugiej sprawie chodzi o rozliczenie gminy przeprowadzającej projekt instalacji systemów odnawialnych źródeł energii. Projekt polega na zakładaniu paneli fotowoltaicznych, powietrznych pomp ciepła i kolektorów słonecznych na nieruchomościach należących do mieszkańców. Są oni zobowiązani do uiszczania wkładu własnego na rachunek gminy. Systemy będą własnością gminy przez pięć lat. Potem przejdą na własność właścicieli nieruchomości. Zdaniem rzecznik generalnej w postępowaniu gminy można zauważyć kilka różnic. Przede wszystkim koncentruje się jedynie na zorganizowaniu i finansowaniu procesu usuwania azbestu lub montażu instalacji przez podmiot prywatny. Nie konkuruje też z innymi dostawcami. Nie działa także w celu zysku. Na pierwszym planie stoi interes ogólny (ochrona środowiska i bezpieczeństwo energetyczne). Ze względu na te okoliczności rzecznik generalna TSUE ma wątpliwości, czy gmina prowadzi działalność gospodarczą. Więcej szczegółów- na 12 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.11.2022.).

Niżej ¨Prawo co dnia¨ zauważa: ¨Nowe zasady wycinki drzew od 2023 r. zdewastują drzewostany¨. Piły pójdą w ruch bez zezwoleń. Wnioski będzie można składać online. To główne zmiany w tym obszarze w nowym roku. Od 29 stycznia 2023 r. wnioski o wycinkę drzew będzie można składać online. Trzeba będzie podać obwód pnia lub pni na wysokości 5 cm oraz 130 cm od ziemi. W przypadku krzewów, jeżeli powierzchnia, jaką zajmują, będzie mniejsza niż 25 mkw., zezwolenie nie będzie potrzebne. Niezmiennie zaś wycinka będzie dopuszczalna w terminie od 15 października do 2 lutego- z uwagi na okres lęgowy ptaków. Obowiązek występowania o pozwolenie obejmie przedsiębiorców, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, osoby fizyczne, którym urząd odmówił wcześniej zgody, właścicieli nieruchomości, właścicieli urządzeń przesyłowych. Zezwolenia będzie wymagała np. wycinka w pasie drogi publicznej, na obszarach objętych ochroną krajobrazową. Ale obowiązek nie dotyczy osób prywatnych, które chcą dokonać wycinki niezwiązanej z działalnością gospodarczą. Nieco inaczej jest w przypadku inwestycji budowlanej. Najpierw należy uzyskać pozwolenie na budowę lub rozbiórkę. Bez zezwolenia będzie można usuwać kilka gatunków drzew, nawet gdy na wysokości 5 cm od ziemi mają większy obwód pnia. Są to: kasztanowiec zwyczajny, robinia akacjowa i platan klonolistny- nawet do 65 cm obwodu-  oraz topola, wierzba, klon jesionolistny, a także klon srebrzysty- nawet do 80 cm obwodu. Ale limity te mają być zmienione o dodatkowe 20 cm. Chyba że gminy wprowadzą w ramach planów miejscowych ochronę drzewostanu- czytamy także na 12 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.11.2022.).

¨Prawo co dnia¨ zamieszcza również tekst: ¨Konsekwencje ryzykownych prób budowy na własną rękę¨. Odpowiedzialność inwestora indywidualnego za błędy wykonawcze związane ze wznoszeniem domu bez nadzoru może zakończyć się w sądzie. Obecny system prawny dopuszcza budowę na własne cele mieszkaniowe budynku jednorodzinnego do dwóch kondygnacji, bez angażowania kierownika budowy. Jeżeli zatem inwestor nie powoła kierownika, to już do zgłoszenia budowy musi dołączyć m.in. oświadczenie, że przyjmuje odpowiedzialność za kierowanie budową. Zdaniem cytowanego w tekście eksperta nadzoru inwestycyjnego, państwo tym samym abdykowało ze swej roli w kwestii budowy domów do 70 mkw., przenosząc całą odpowiedzialność na nie do końca świadomego inwestora. Jednak największym niebezpieczeństwem ustawowego ¨ułatwienia¨ będzie odpowiedzialność za bezpieczeństwo budynku podczas jego realizacji oraz użytkowania dla jego domowników. Co więcej, nawet jeśli nad prawidłowością budowy będzie czuwał projektant w ramach nadzoru autorskiego, odpowiedzialność, także ta karna, będzie ciążyła na inwestorze. A jeżeli taki dom zostanie oddany w najem, to ujawnienie istotnych wad lokalu zagrażających życiu i zdrowiu daje prawo do skorzystania przez najemcę z art. 682 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli wady najętego lokalu zagrażają zdrowiu, najemca może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia- czytamy na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.11.2022.).

¨Prawo co dnia¨ informuje również: ¨Syn, który poręczył za ojca, nie płaci PIT¨. Przeniesienie własności mieszkania w zamian za uwolnienie się od poręczenia długu innej osoby nie jest jego odpłatnym zbyciem. W czwartek NSA uwzględnił skargę kasacyjną podatnika, od którego fiskus domagał się PIT od odpłatnego zbycia nieruchomości. Chodziło o niebagatelną kwotę ponad 200 tys. zł. Podatnik mieszkanie dostał od ojca, ale długo się nim nie cieszył. Poręczył ponadmilionowy dług rodzica, więc ostatecznie dość szybko musiał przenieść własność nieruchomości w zamian za zwolnienie ze zobowiązania. Fiskus uznał, że było to odpłatne zbycie nieruchomości. Podatnik nie zgadzał się ze stanowiskiem fiskusa, ale w pierwszej instancji przegrał. WSA w Gdańsku potwierdził, że przeniesienie własności lokalu w ramach świadczenia zastępczego w celu zwolnienia z długu, jest odpłatnym zbyciem. Rację podatnikowi przyznał dopiero NSA. Jak tłumaczył, w świetle dość jednolitego orzecznictwa czynności zmierzające do zaspokojenia roszczenia poprzez spełnienie innego świadczenia, w szczególności poprzez przeniesienie własności nieruchomości nie jest odpłatnym zbyciem. A w konsekwencji nie podlega PIT. Więcej- także na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.11.2022.).

¨Rz¨ odnotowuje w innym miejscu: ¨Kwartał niespotykanych strat dla banków¨. Wakacje kredytowe zdołowały wyniki kredytodawców za III kw. W kolejnych miesiącach większość banków zapewne wróci do pokaźnych zysków, jednak pojawią się nowe wyzwania. Strata PKO BP za III kw. wyniosła 237 mln zł. Łączna strata ośmiu największych banków notowanych na giełdzie (które dotychczas podały swoje raporty finansowe za dany okres) wyniosła aż 4,5 mld zł. Główną przyczyną tego pogorszenia był rządowy program wsparcia kredytobiorców, którego koszty ponoszą banki. Łącznie, jak wylicza ¨Rz¨ dla analizowanych banków chodzi o 12,7 mld zł. W efekcie nowego podejścia mBank, który odnotował największą stratę 2,3 mld zł w III kw., zawiązał potężne rezerwy na kredyty w CHF (łącznie wzrosły one do 6,8 mld zł  z 4,4 mld zł na koniec II kw.), a wskaźnik pokrycia rezerwami całego portfela skoczył do 51 proc. Ale przynajmniej odważnie stawił czoło rzeczywistości, przyznając, że sądy w większości przypadków (95 proc.) orzekają na korzyść frankowiczów. Więcej szczegółów- na 18 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 14.11.2022.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ zauważa z kolei: ¨Nieodpłatna służebność dla matki bez podatku¨. Ustanowienie przez córkę na rzecz matki nieodpłatnej służebności mieszkania jest nieopodatkowane, nawet jeżeli zięć tylko się na to zgodził, a sam nie jest stroną umowy ? potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Spytała o to kobieta, która chce zawrzeć z córką ? przed notariuszem ? umowę nieodpłatnej służebności mieszkania. Służebność ma być ustanowiona na domu jednorodzinnym, którego wartość przekracza kwotę wolną od podatku dla nabywców z I grupy podatkowej (obecnie 10 434 zł). Nieruchomość należy do córki i jej męża, a małżonków łączy wspólność majątkowa. Mąż córki nie będzie stroną umowy, ale zaakceptuje ustanowienie służebności, co potwierdzi pisemne oświadczenie w formie notarialnej. Kobieta chciała się upewnić, że nie zapłaci podatku od spadków i darowizn, ani nie musi zawiadamiać o tej transakcji urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy. Dyrektor KIS to potwierdził. Wyjaśnił, że nie ma tu znaczenia pozostawanie przez córkę w związku małżeńskim. Więcej- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.11.2022.).

¨DGP¨ zamieszcza również obszerny tekst pod hasłem: ¨Nieustalony przez ustawodawcę zarządca obiektu¨. Kto może trafić do więzienia za brak utrzymania nieruchomości w należytym stanie? Jeden z sądów uznał, że prawodawca tego nie rozstrzygnął i zapytał TK, czy to zgodne z konstytucją. W prawie budowlanym  próżno szukać definicji ¨zarządcy obiektu budowlanego¨. Tymczasem osoba pełniąca taką funkcję ponosi ? na podstawie art. 91a p.b. ? odpowiedzialność karną za naruszenie obowiązku utrzymania obiektu w należytym stanie. Może jej za to grozić grzywna nie mniejsza niż 100 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności, a nawet kara pozbawienia wolności do roku. O naruszenie obowiązku wynikającego z art. 91 a p.b., w tym m.in. o niezapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego nieruchomości oskarżony został przez prokuratora członek zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Rozpatrujący sprawę w I instancji sąd umorzył postępowanie, gdyż uznał, że zarzucony czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego. Wskazał, że skoro ustawodawca nie zdefiniował pojęcia zarządcy obiektu budowlanego, to nie można wskazać, aby oskarżony był zarządcą, gdy był on członkiem zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Jego zdaniem bowiem tych dwóch funkcji nie można ze sobą utożsamiać. Od tego rozstrzygnięcia zażalenie wnieśli oskarżyciele posiłkowi oraz prokurator. Ten ostatni stanął na stanowisku, że oskarżony był zarządcą obiektu już z samego faktu bycia członkiem zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Obrońca oskarżonego podkreślała natomiast, że zarządcą jest podmiot, który wykonuje w stosunku do nieruchomości czynności właścicielskie, a zarząd wspólnoty mieszkaniowej nie stanowi zarządzania obiektem budowlanym w rozumieniu prawa budowlanego. Sąd okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie i wskazał, że konieczna jest kompleksowa analiza, czy członek zarządu może ponosić odpowiedzialność karną, a więc, czy spełnia kryteria podmiotu określone przepisem karnym. Więcej szczegółów- na szóstej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.11.2022.).

¨DGP¨ odnotowuje też ¨Pytanie o wzajemność kredytów frankowych¨. Do Sądu Najwyższego wpłynęło kolejne pytanie dotyczące kredytów frankowych ? poinformowała Polska Agencja Prasowa. O wykładnię przepisów poprosił SO w Krakowie, który, w ślad za zeszłorocznym pytaniem SA w Gdańsku, zastanawia się nad tym, czy umowa kredytu indeksowanego ma charakter wzajemny. W roli pozwanego występuje w sprawie bank. Powód wystąpił z roszczeniem, powołując się na występowanie w umowie kredytu niedozwolonych postanowień. Bank złożył jednak wobec kredytobiorcy oświadczenie o skorzystaniu z prawa zatrzymania świadczenia do czasu spełnienia wzajemnego świadczenia należnego od klienta. Bank powołał się na przepisy kodeksu cywilnego mówiące o świadczeniach wzajemnych. Krakowski sąd ma jednak wątpliwości, czy w przypadku umów indeksowanych do obcej waluty można mówić o wzajemności. Jego zdaniem za jej brakiem przemawia występowanie ryzyka walutowego. ¨Nie sposób uznać za ekwiwalentne świadczenia, których wartość w toku wykonywania umowy może ulec daleko idącym zmianom, zaburzając tym samym proporcje tych świadczeń, a w efekcie ich początkową ekwiwalentność¨ ? uzasadnia swoje stanowisko sąd w wystąpieniu do SN- czytamy na siódmej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 14.11.2022.).