Piątek, 6 listopada 2020
¨Czy wirus zbije rachunki¨
¨Najem musi się opłacać¨
¨Odporni na drugą falę¨
¨Mieszkanie+: deweloper dostanie działkę za lokale¨
¨Pokoje studenckie stoją puste¨
¨Hałas i zapach to jeszcze nie samowola budowlana¨
¨Nie tylko e- commerce napędza branżę¨
¨Właściciele sal z nadzieją czekają na wiosnę¨
¨Kiedy rachunki za mieszkania idą w górę¨
¨Mogą płacić więcej, ale bez przesady¨
¨Kwestionuje się uchwały, a nie to, że ma być drożej¨
¨Dwa sposoby na podwyżki¨
¨Hipoteki wciąż mają wzięcie¨
¨Inwestycje w trybie covidowym już nie dla każdego¨
¨Te farby i tynki mają ponad sto lat. Zapamiętać kolory¨
¨Jak powinno wyglądać Dąbie?¨
Więcej poniżej.
Piątkowa ¨Rzeczpospolita¨ w dodatku ¨Nieruchomości Komercyjne i Mieszkaniowe¨ zastanawia się: ¨Czy wirus zbije rachunki¨. Najemcy biur skrupulatnie liczą koszty. I choć w części obiektów spadło zużycie wody i prądu, bo pracuje mniej osób, to więcej kosztuje utrzymanie czystości. W swojej analizie kosztów wynajmu powierzchni biurowych firma Knight Frank bierze pod uwagę koszty eksploatacyjne w biurowcach w Warszawie i miastach regionalnych. Biorąc pod uwagę uśredniony wynik za lata 2011- 2019, największy udział w kosztach mają media- 36,85 proc., podatki- 13,18 proc., obsługa techniczna ? 11,04 proc., ochrona i recepcja- 10,03 proc., sprzątanie powierzchni wspólnych- 4,72 proc., użytkowanie wieczyste- 5,85 proc. Z szacunków wynika, że w latach 2011- 2019 opłaty eksploatacyjne (bez refakturowania mediów) w warszawskim Centralnym Obszarze Biznesu wzrosły z 18,97 do 20,08 zł za mkw. miesięcznie, a w regionach poszły w górę średnio z 15,65 do 15,73 zł. Wysokość tegorocznych kosztów to zagadka. Od marca część obiektów jest wykorzystywane np. w 20 proc., inne bardziej. W kwietniu i maju Knight Frank odnotował w biurowcach mniejsze zużycie wody- w jednym o ok. 20 proc., w innych- aż o 50 proc. W miesiącach, których wielu najemców pracuje zdalnie, niższe będą również koszty wywozu śmieci. Z drugiej strony wzrosną jednak wydatki na środki czystości, m.in. płyny do dezynfekcji czy środki wykorzystywane w odkażaniu budynków. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
Obok w ¨Nieruchomościach?¨ czytamy: ¨Najem musi się opłacać¨. Obecne trudności na rynku mogą pomóc rozwinąć skrzydła społecznym agencjom najmu- uważa Szymon Sędek, doradca ds. nieruchomości. W parlamencie trwają prace nad pakietem mieszkaniowym. Powołuje on do życia społeczne agencje najmu (SAN). Mają one dostarczać tanie mieszkania na wynajem, a właścicielom gwarantować stały wieloletni zysk. Odnosząc się do projektu rozmówca ¨Rz¨ zauważa: Samo wprowadzenie tego typu agencji to za mało. Niezbędne są zmiany systemowe dotyczące najmu na cele mieszkaniowe. Ustawa o ochronie prawa lokatorów nie jest dobrym aktem prawnym, mimo wielokrotnych nowelizacji oraz dodania najmu okazjonalnego i instytucjonalnego. Natomiast jeżeli SAN mają funkcjonować, to niezbędne są szczegółowe przepisy. Warto sięgnąć po rozwiązania angielskie czy belgijskie. Poza tym w przepisach pakietu mieszkaniowego trudno się zorientować. Zawierają one zmiany do wielu ustaw. Dopóki nie będzie ich tekstów jednolitych, dopóty nie jest proste ustalenie, jak właściwie wygląda model takiej społecznej agencji najmu- czytamy. Więcej- także na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
¨Nieruchomości?¨ zamieszczają również tekst: ¨Odporni na drugą falę¨. Choć jesienią pandemia uderzyła mocniej, deweloperzy deklarują, że nie sieje spustoszenia. Jesienna fala pandemii przyniosła bardzo mocny spadek odwiedzin w galeriach handlowych, a generalni wykonawcy raportują o wiele więcej przypadków zakażeń i kwarantann niż wiosną, co wpływa na ciągłość prac na placach budów. Jak wygląda sytuacja u deweloperów mieszkaniowych? Dyrektor ds. sprzedaży w Dom Development obserwuje, że w czasach zwiększonej niepewności, klienci jeszcze bardziej zwracają uwagę na bezpieczeństwo realizacji inwestycji, stabilną sytuację finansową i ugruntowaną pozycję dewelopera. Zainteresowanie oferta firmy i ruch w biurach utrzymuje się na wysokim poziomie, zbliżonym do tego sprzed pandemii. Dyrektor ds. sprzedaży w Atalu przyznaje z kolei, że spadek wizyt w biurach jest zauważalny, ale nie tak, jak wiosną. Październik był kolejnym miesiącem, w którym Atal odnotował wzrost sprzedaży mieszkań. Dyrektor sprzedaży mieszkań w Echo Investment zaznacza, że tym razem klienci i deweloperzy są lepiej przygotowani do działania w innych warunkach. Jego zdaniem rynek mieszkaniowy charakteryzuje duża odporność, zatem firma nie odnotowuje spadków sprzedaży, a co najwyżej klienci dłużej podejmują decyzje. Na placach budów deweloper wprowadził plan utrzymania ciągłości, który polega na zapewnieniu bezpieczeństwa wszystkim pracownikom, ograniczeniu spotkań na rzecz zdalnej komunikacji oraz zapewnieniu wsparcia każdej funkcji na budowie, w razie konieczności czasowego wyłączenia określonych osób lub zespołów- czytamy na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
Niżej ¨Nieruchomości?¨ przypominają: ¨Mieszkanie+: deweloper dostanie działkę za lokale¨. Inwestorzy będą mogli budować na gruntach komunalnych w zamian za pulę mieszkań, którą przekażą gminom. W tym tygodniu Rada Ministrów przyjęła projekt wchodzący w skład rynkowej części pakietu mieszkaniowego. Chodzi o ustawę o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości. Wprawdzie już dziś samorządy mogą przeznaczać swoje nieruchomości na cele inwestycyjne. Ale robią to niechętnie. Brakuje też szczegółowych rozwiązań. Rząd chce, by dzięki tym przepisom zwiększyła się podaż gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. Przy okazji, by przybyło tańszych mieszkań. Z roku na rok rośnie bowiem liczba oddawanych mieszkań, ale tych przez deweloperów. W 2015 r. zostało wybudowanych 147,2 tys., a w 2019 r. prawie 200 tys. mieszkań. Jednocześnie dalszy wzrost rynkowej podaży mieszkań ogranicza brak gruntów budowlanych. Nowe przepisy przewidują, że najpierw rady gmin będą decydowały, czy chcą przeznaczyć swoje działki na sprzedaż w zamian za pulę mieszkań od inwestora. Jeśli na to się zdecydują, określą swoje podstawowe wymagania. Samorządy będą zbywać grunty w przetargach. Mieszkania komunalne wybudowane przez deweloperów będą mogły być objęte dopłatami do czynszu. Więcej szczegółów- także na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
W ¨Nieruchomościach…¨ czytamy również: ¨Pokoje studenckie stoją puste¨. O 120 proc. wzrosła w ciągu roku liczba ofert pokoi na wynajem. A ogłoszeń mieszkań- o 33 proc. O 23 proc. spadła zaś podaż oferowanych na najem domów. Z danych portalu Nieruchomosci- online.pl wynika, że ogłoszeń nieruchomości (pokoje, mieszkania, domy) we wrześniu w porównaniu z wrześniem ub.r. było więcej o 23 proc. Liczba ofert pokoi na wynajem wzrosła w tym czasie aż o 120 proc.. W III kw. tego roku takich ogłoszeń było o 49 proc. więcej niż w II kw. W ciągu roku podaż mieszkań wzrosła o 33 proc., a wciągu kwartału- o 8,8 proc. Topnieje zaś oferta domów na wynajem . We wrześniu tego typu ogłoszeń było mniej o 23 proc. Tymczasem zainteresowanie ofertami najmu (mierzone na podstawie liczby kontaktów) we wrześniu było większe niż rok temu o 29,2 proc. Sytuacja epidemiologiczna zdecydowanie wpływa na rynek najmu nieruchomości, co jest widoczne w statystykach portalu. W ubiegłym roku wśród najemców dominowali studenci. W tym roku akademickim, mimo że w III kwartale poszukiwali nieruchomości, ostatecznie nie podpisali umów najmu. Cytowany w tekście doradca rynku nieruchomości i prezydent Federacji Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości ocenia, że rynek najmu mieszkań znalazł się w stanie zawieszenia. Wielu studentów zostało w rodzinnych domach. Uczą się zdalnie. To duży cios dla rynku najmu, w części miast praktycznie zdominowanego przez studentów. Część właścicieli lokali, szukajac najemców decyduje się na obniżki. W zależności od mieszkania sięgają one nawet 25 proc. stawki miesięcznego czynszu. Więcej szczegółów- na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
Niżej ¨Nieruchomości…¨ zamieszczają tekst: ¨Hałas i zapach to jeszcze nie samowola budowlana¨. Właściciel restauracji reagował na skargi mieszkańców starając się zminimalizować jej uciążliwość. Nadzór budowlany słusznie umorzył postępowanie. WSA w Białymstoku uznał skargę na nielegalną zmianę sposobu użytkowania budynku za bezpodstawną. Wniosła ją wspólnota zarządzająca budynkiem, w którym mieści się sporny lokal. Jej zdaniem doszło do nielegalnej adaptacji lokalu handlowego na restaurację. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego uznał, że wspólnota nie ma racji i postępowanie umorzył. Wówczas wspólnota wniosła skargę do sądu. Ten uznał, że nadzór słusznie umorzył postępowanie. Według WSA lokal spełnia wymogi przepisów. Od samego początku funkcjonowania został on przystosowany, zgodnie z uzyskanym pozwoleniem na użytkowanie, na cele gastronomiczne. Nie ma przy tym znaczenia subiektywne przekonanie wspólnoty o wadliwości zaskarżonej decyzji- odnotowano także na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
W ¨Nieruchomościach…¨ znajdziemy również rozmowę z Pawłem Sapkiem, szefem na region CEE w Prologis. W tekście ¨Nie tylko e- commerce napędza branżę¨ czytamy: Magazyny dobrze znoszą pandemię, cieszą się wzięciem najemców i inwestorów. Głównym motorem wzrostu jest e- commerce. Rozmówca ¨Rz¨ ocenia, że e- commerce kształtuje popyt od dawna, pandemia ten trend nasiliła. Analitycy działu badań Prologis zwracają uwagę na sytuację bez precedensu: pandemia w pięć miesięcy sprawiła, że branża handlowa przyspieszyła rozwój o ponad pięć lat. Można przewidywać, że do wzrostu popytu przyczynią się przede wszystkim firmy z branży spożywczej, medycznej, produktów konsumenckich i różnorodnej sprzedaży detalicznej, a najatrakcyjniejszymi nieruchomościami będą te zlokalizowane jak najbliżej konsumentów. Więcej szczegółów- na czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
¨Nieruchomości…¨ odnotowują też: ¨Właściciele sal z nadzieją czekają na wiosnę¨. Średnio o 70 proc. spadł w I półroczu przychód z wynajmu powierzchni szkoleniowo- konferencyjnych. 47 proc. wydarzeń anulowano bez podania nowego terminu. Pandemia mocno uderzyła w obiekty konferencyjne. Sytuację analizuje serwis SaleBiznesowe.pl. Tegoroczne badanie objęło pierwsze, wyjątkowe półrocze. W ankiecie wzięły udział 172 obiekty- hotele, obiekty szkoleniowo- konferencyjne bez bazy noclegowej, pałace, dworki, zamki, pensjonaty, zajazdy i biurowce, które mają odpowiednie pomieszczenia. Dramatyczne szczegóły zestawienia- także na czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
¨Prawo co dnia¨ całą kolumnę poswięca natomiast kwestii, jak zaskarżyć podwyżki czynszu. W tekście wprowadzającym- ¨Kiedy rachunki za mieszkania idą w górę¨ czytamy: Jeżeli nowe stawki czynszu są zbyt wysokie, można je kwestionować. Nie jest to jednak takie proste. Bez znajomości zasad łatwo przegrać. Ustawa lokatorska daje prawo zaskarżania tylko tych podwyżek, po wprowadzeniu których czynsz w skali roku przekroczy 3 proc. Podwyżkę można kwestionować także w sądzie, jeżeli obejmie ona wydatki, których nie przewiduje ani umowa, ani przepisy. Czynsz płaci się w starej wysokości do uprawomocnienia się wyroku- czytamy na 14 stronie głównego wydania. Obok ¨Prawo co dnia¨ zauważa: ¨Mogą płacić więcej, ale bez przesady¨. Wspólnoty mieszkaniowe nie mogą podnosić opłat restauracjom czy delikatesom bez kalkulacji kosztów. To już reguła: wspólnoty chcą, by właściciele lokali użytkowych płacili więcej na utrzymanie nieruchomości wspólnej niż właściciele mieszkań. Ciągle więc podnoszą im zaliczki. Ale ci nie są na przegranej pozycji. Mogą sporo ugrać w sądzie. Niżej czytamy: ¨Kwestionuje się uchwały, a nie to, że ma być drożej¨. Właściciele mieszkań sami ustalają wysokość zaliczek, jakie płacą na utrzymanie nieruchomości wspólnej. Ci, którzy się z nimi nie zgadzają, mogą je podważać w sądzie. Przypomniano przy okazji, że mamy ogółem 167 tys. wspólnot mieszkaniowych, najwięcej w miastach. W budynkach należących do wspólnot mieszka 7 mln osób. Obok ¨Prawo co dnia¨ informuje: ¨Dwa sposoby na podwyżki¨. Mieszkańcy spółdzielni mają dużo bardziej korzystne niż najemcy zasady kwestionowania nowych i wyższych opłat za mieszkanie. Całość tekstów- na 14 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
¨Rz¨ także krótko: ¨Hipoteki wciąż mają wzięcie¨. Mimo niepewności związanej z pandemią rośnie popyt na kredyty mieszkaniowe. W październiku banki i SKOK- i przesłały do Biura Informacji Kredytowej zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę większą o 8,1 proc. niż rok temu. To drugi z rzędu wzrostowy miesiąc po wrześniu, gdy popyt urósł o 5,4 proc. W poprzednich były trwające od marca spadki spowodowane pandemią. W październiku zawnioskowało o hipotekę 38,44 tys. potencjalnych klientów i choć to o prawie 2 proc. mniej niż rok temu, to o tyle samo więcej niż we wrześniu i aż o 38 proc. niż w kwietniu, gdy zapanował lockdown. Średnia kwota wnioskowanego kredytu wyniosła 297,8 tys. zł, o ponad 5 proc. więcej niż rok temu. Pytanie, jak długo potrwają zwyżki. Zagrożeniem może być druga faza pandemii. Mamy też ¨mięki lockdown¨, a rośnie prawdopodobieństwo ¨twardego¨. Za miesiąc lub dwa okaże się, czy dobry październikowy popyt przełoży się na sprzedaż hipotek. Ostatnio rosła ona, odrabiając duże straty z wiosny. We wrześniu sprzedaż wyniosła 5,07 mld zł, czyli była o 11,2 proc. wyższa niż rok temu. Po dziewięciu miesiącach tego roku sprzedaż urosła o 1,6 proc., do 41,7 mld zł- odnotowano na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 06.11.2020.).
¨Dziennik Gazeta Prawna¨ w specjalnym poradniku ¨Co nowego w przepisach walki z pandemią¨ informuje z kolei: ¨Inwestycje w trybie covidowym już nie dla każdego¨. Podmioty zajmujące się przeciwdziałaniem koronawirusowi ponownie mogą liczyć na łagodniejsze przepisy budowlane. Nie są jednak one tak liberalne jak te pierwotne, które umożliwiały budowę osiedli mieszkaniowych. Od 8 marca br. przez 180 dni obowiązywały przepisy, zgodnie z którymi w przypadku inwestycji powstających w związku z przeciwdziałaniem COVID- 19 nie trzeba było stosować przepisów prawa budowlanego, gdyż wystarczyło poinformować właściwy organ administracji architektoniczno- budowlanej. Teraz, w okresie nowego nasilenia zakażeń, rząd zdecydował, by te przepisy przywrócić- jednak już w wersji pozwalającej zapobiegać ewentualnym nadużyciom- czytamy w ramach wstępu. Więcej- na ósmej stronie poradnika.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 06.11.2020.).
¨Głos Szczeciński¨ odnotowuje: ¨Te farby i tynki mają ponad sto lat. Zapamiętać kolory¨. Niektóre ze szczecińskich kamienic zachowały tynki i farby w stanie niezmienionym od przeszło 160 lat. Na bazie tych materiałów ma powstać katalog historycznej kolorystyki stosowanej na elewacjach szczecińskiej zabudowy kamienicznej od połowy XIX do lat 30. XX wieku. Projekt ¨Kolory miasta¨ ma na celu opracowanie opartego na zasadach naukowych katalogu historycznej kolorystki stosowanej na elewacjach kamienic Szczecina. Zadanie koordynuje dr Anna Kriegsein, konserwatorka zabytków i historyk sztuki z Gdańska. Realizację projektu pod nadzorem miejskiego konserwatora zabytków rozpoczęto od badań dwóch kamienic położonych na terenie Nowego Miasta, gmachów przy ul. Stoisława 11 i Kaszubskiej 34. Szczegóły- na czwartej stronie ¨Głosu¨.
(Źródło: ¨Głos Szczeciński¨– 06.11.2020.).
¨Kurier Szczeciński¨ ogłasza: ¨Jak powinno wyglądać Dąbie?¨. TBS Prawobrzeże zorganizowało konkurs architektoniczny związany z rewitalizacją najstarszej części szczecińskiego Dąbia. Spółka chce w ten sposób ¨uzyskać wskazówki, jak poprawić warunki zamieszkania i estetykę otoczenia. Zakres opracowania ma obejmować blisko 30 ha, w tym nieruchomości należące do gminy, spółki TBS Prawobrzeże, Spółdzielni Mieszkaniowej Kielnia oraz innych podmiotów. Uczestnicy konkursu mają przedstawić także wstępne rozwiązania techniczne, technologiczne oraz szacunkowy koszt realizacji. Prace oceni sąd konkursowy, w którym zasiądą przedstawiciele Stowarzyszenia Architektów Polskich. Biuro Planowania Przestrzennego, Spółdzielni Kielnia, TBS Prawobrzeże, a także architekt miasta i miejski konserwator zabytków. Jak przypomina miasto, Szczecińskie TBS i TBS Prawobrzęże w tym roku podpisały korzystne umowy kredytowe z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na wsparcie realizacji ważnych inwestycji mieszkaniowych, które przyczynią się do odnowy Szczecina, w tym na rewitalizację starego Dąbia. Bank przyznał YBS- om pożyczkę o łącznej wysokości ok. 85 mln zł, z czego 26,25 mln zł na projekty TBS Prawobrzeże- czytamy na piątej stronie ¨Kuriera¨.
(Źródło: ¨Kurier Szczeciński¨– 06.11.2020.).