Piątek, 25 styczeń 2023

Piątkowa „Rzeczpospolita” odnotowuje: „Frankowy problem przyciął bankom zyski”.W przeciwieństwie do I kw. tego roku w II kw. tylko nieliczne banki pobiły swoje rekordy zarobków. W kolejnych miesiącach może być podobnie. Lider polskiego rynku- PKO BP – zarobił w II kw. tego roku 587 mln zł- wynika z przedstawionego w czwartek raportu. Teoretycznie to solidny zarobek, w poprzednich latach „do wzięcia w ciemno”. Ale obecnie, w warunkach wysokich stóp procentowych (dzięki którym banki zarabiają krocie) taki wynik można uznać za mocno niesatysfakcjonujący. Tym bardziej, że w I kw. PKO BP pokazał aż ponad 1,4 mld zł na plusie. To oczywiście efekt problemów z kredytami w CHF, który ciągnie się za bankami już od kilku lat. Konieczne jest zawiązywanie kolejnych, wielomiliardowych rezerw na ryzyko prawne hipotecznych kredytów walutowych, a kolejne wyroki TSUE, zwykle bardzo korzystne dla frankowiczów, tylko dolewają oliwy do ognia. Sam PKO BP w II kw. zawiązał niemal 2,5 mld zł rezerw frankowych, co było bezpośrednią przyczyną jego dość słabego zysku. Podobnie było w przypadku innych banków, równie mocno obciążonych tym problemem. W pewnym sensie pocieszające jest to, że koszty ostatniego wyroku TSUE z 15 czerwca banki będą mogły rozłożyć „na raty”, co wprawdzie przez pewien czas dalej przycinać będzie zyski banków, ale nie doprowadzi części z nich do bankructwa. Dobrym sygnałem z punktu widzenia kredytodawców jest również rosnąca ilość zawieranych ugód z frankowiczami. Z analizy dotyczącej pięciu największych banków obciążonych kredytami w CHF wynika, że na koniec pierwszego półrocza liczba ugód wynosiła już ok. 69 tys., wobec 56,4 tys. na koniec marca br. i 42,2 tys. na koniec grudnia 2022 r. Więcej szczegółów- na 15 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Prawo co dnia” informuje natomiast: „Wydatków na drzewa nie trzeba amortyzować”. Posadzenie nowych roślin w miejsce starych nie zwiększa wartości przebudowywanej nieruchomości. Interpretację dla spółki przebudowującej biuro wydał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W trakcie prac usunięto stare drzewa, dokonano również nasadzeń zastępczych w obrębie działki- zgodnie z treścią pozwolenia wydanego przez prezydenta miasta. Jak rozliczyć wydatki w kosztach CIT? Czy należy doliczyć je do wartości początkowej inwestycji i je amortyzować?Czy też da się je  rozliczyć jednorazowo, w dacie poniesienia? Spółka optuje za tym drugim wariantem, z czym zgodził się fiskus, przyznając, że wydatki na nowe drzewa  nie przekładają się na wartość budowanego obiektu. Więcej- na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Prawo co dnia” zauważa też: „Straciła ulgę przez spóźnioną deklarację”. Termin na zgłoszenie fiskusowi spadku czy darowizny, żeby skorzystać z pełnego zwolnienia jest nieprzywracalny. Kobieta chciała skorzystać z nielimitowanego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, przewidzianego dla osób z tzw. zerowej grupy, czyli najbliższej rodziny. By nie płacić fiskusowi, trzeba zgłosić nabycie spadku w terminie sześciu miesięcy od powstania obowiązku. Podatniczka ten termin przekroczyła, ale próbowała ratować się wnioskiem o jego przywrócenie. WSA uznał jednak, że sporny termin ma charakter materialny i co do zasady nie podlega przywróceniu. Szczegóły- także na 13 stronie głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Rz” informuje też w innym miejscu: „Hotele mozolnie odrabiają wielkie straty po pandemii”. Ten sektor rynku najmocniej odczuł ograniczenia. Liczba gości nie wróciła do poziomów sprzed 2020 r. Ale ich przybywa. Zgodnie z danymi GUS w lipcu 2022 r. funkcjonowało w Polsce 2569 obiektów hotelowych, co stanowi wzrost o 1,9 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. Hotele w sumie oferowały 302,8 tys. miejsc noclegowych, jest to wzrost o 2 proc. Tegoroczny sezon dla sektora jest trudny. Galopujące ceny wielu towarów i usług oraz ogólny wzrost kosztów zmusiły branżę do podniesienia cen. Konsumenci z kolei ograniczają wydatki. Połączenie tych dwóch elementów jest dla branży niekorzystne. W efekcie- jak wynika z badania przeprowadzonego przez Izbę Gospodarczą Hotelarstwa Polskiego, 47 proc. hoteli w lipcu br. odnotowało obłożenie niż od tego w roku ubiegłym. Więcej szczegółów- na 21 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

Piątkowy dodatek „Rz”– „Nieruchomości Komercyjne i Mieszkaniowe” odnotowuje z kolei: „Mieszkaniówka wciąż oblegana”. Ceny nowych mieszkań wystrzeliły. Na rynku znów meldują się chętni do zarabiania na cesjach, ale to niełatwy biznes. Trzypokojowe, 79- metrowe mieszkanie na warszawskiej Woli jest oferowane za niespełna 1,3 mln zł. Sprzedający zaznacza, że jest to cesja, czyli sprzedaż prawa do budowanego lokalu. Można go kupić tylko za gotówkę. Tego typu biznesom sprzyja szybki wzrost cen mieszkań. Dwupokojowe lokale o pow. 32- 45 mkw. zdrożały w Gdańsku o 23,8 proc. w ciągu roku (w porównaniu z lipcem ub.r.). W Krakowie ceny takich mieszkań wzrosły o 23,4 proc., w Poznaniu o 18,15 proc. natomiast w Warszawie o 11,5 proc. i we Wrocławiu 0 17,5 proc. Ofertę cesji można znaleźć niemal w każdym nowym osiedlu. Ekspert portalu RynekPierwotny.pl przypomina, że cesje znalazły się na cenzurowanym. Od 16 lipca obowiązuje nowela ustawy deweloperskiej zakazująca cesji z umów rezerwacyjnych oraz znacznie ograniczająca cesje umów deweloperskich. Rynek jest więc w pewnym zawieszeniu, czekając na rozwój sytuacji. W jego ocenie sytuacja na rynku zaczyna przypominać tę z lat 2006- 2008. Ograniczona podaż nowych mieszkań przy nieustannym wzroście cen do kolejnych rekordowych poziomów, powszechne przekonanie o nieuchronności dalszych zwyżek, run na mieszkania stymulowane programem „Bezpieczny kredyt 2 proc.”, a na rynku wtórnym coraz częstsze licytacje ogłaszane przez sprzedających. Przed 15 laty przekroczenie krytycznych poziomów dynamiki cen mieszkań oraz spekulacja nimi doprowadziło do załamania rynku. Jak dalej czytamy, powtórka z historii w obecnej sytuacji wydaje się być realna. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Nieruchomości…” informują również: „Studenci rozpędzają się na rynku najmu”. Średnia stawka najmu dwupokojowego lokalu w stolicy to 4,2 tys. zł, w Krakowie niemal 3 tys. zł, w Gdańsku ponad 3,1 tys. Najdrożej jest zatem w Warszawie. Z analiz portalu Domiporta.pl wynika, że średnia stawka najmu kawalerek w stolicy w sierpniu to prawie 2,8 tys. zł, mieszkań dwupokojowych- ponad 4,2 tys. zł. W Krakowie jednopokojowe lokale są oferowane przeciętnie za 2,3 tys. zł, dwa pokoje- za grubo ponad 2,9 tys. zł. We Wrocławiu i Gdańsku to ponad 2,5 i 3,1 tys. zł, w Poznaniu- ponad 1,7 i 2,5 tys. zł, w Łodzi- ponad 1,5 i niemal 2,1 tys. zł, w Lublinie- ponad 1,7 i prawie 2,3 tys. zł, w Katowicach- niemal 1,5 i 2,2 tys. zł oraz w Rzeszowie- prawie 1,5 i 2,1 tys. zł. Ekspert Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości zauważa natomiast, że wymagania studentów bardzo się zmieniły. Największą popularnością cieszą się kawalerki i mieszkania dwupokojowe. W odstawkę idą mieszkania trzy- i czteropokojowe, w których zbiorczo zamieszkiwało po pięć- sześć osób. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

W „Nieruchomościach…” także czytamy: „Giganci PRS raportują po półroczu”. Pierwsze rezultaty z działalności w Polsce: lepsze wyniki z najmu, papierowe straty z przeszacowania portfeli mieszkań. Rynek najmu instytucjonalnego w Polsce (PRS) jest w powijakach. Od kilku lat inwestorzy dopiero budują zaczątki portfeli, i to w sensie ścisłym: zamawiają blok u deweloperów, nie mogąc kupić wynajętych zasobów. Patrząc szerzej na portfolia, raporty za I połowę 2023 r. powszechnie pokazują wzrost przychodów z najmu oraz księgowe straty z przeszacowania wartości nieruchomości. Notowana w Sztokholmie  spółka Heimstaden, właściciel mieszkań na wynajem w Europie, na koniec czerwca w swoim portfelu miała  ponad 162 tys. mieszkań, z czego 683 lokale na młodym, polskim rynku. Heimstaden zamówił mieszkania  w Warszawie i Krakowie. Najem pierwszych lokali ruszył w połowie 2022 r. Notowany w Niemczech TAG Immobilien, na polskim rynku przejął spółki deweloperskie- Vantage i Robyg. Na koniec czerwca polski portfel TAG liczył niemal 2,3 tys. lokali. Dla porównania niemiecki- 85 tys. Więcej szczegółów- na trzeciej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Nieruchomości…” przypominają niżej: „Zmiany w PCC dla kupujących mieszkania”. 31 sierpnia wchodzą w życie zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obrotu nieruchomościami mieszkalnymi. Co do zasady, sprzedaż nieruchomości podlega 2 proc. PCC. Jednak nie jest on należny, gdy sprzedaż nieruchomości podlega VAT. Jedną ze zmian, które wejdą w życie 31 sierpnia, jest zwolnienie z PCC nabycia pierwszego mieszkania przez osoby fizyczne w sytuacji, gdy zakup dotyczy lokalu używanego. Nowością jest również podwyżka podatku PCC w określonych sytuacjach. W ramach zmian wchodzą w życie przepisy dotyczące  opodatkowania nabycia szóstego i kolejnego lokalu mieszkalnego lub udziałów w tych lokalach po wyższej niż dotychczas, 6- proc. stawce. Więcej szczegółów- także na czwartej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).

„Nieruchomości…” zamieszczają również tekst pod hasłem: „Biura będą potrzebne, ale diabeł tkwi w szczegółach”. Firmy będą szukać mniejszych metraży, ale za to przenosić się do centralnych lokalizacji, nowoczesnych budynków spełniających wymogi ESG i energooszczędnych- mówi Mariusz Frąckiewicz, dyrektor Avestus Real Estate w Polsce. To deweloper skupiony na rynku biurowym. , a ten w ostatnich latach jest w strefie mocnych turbulencji. Jednak w ocenie rozmówcy „Rz” rynek biurowy obecnie wygląda „umiarkowanie pozytywnie”. W ostatnim roku można zaobserwować próby powrotu do tego, co było kiedyś normalnością, a więc obecności pracowników w biurach. O ile w sektorach produkcyjnych ludzie bardzo szybko wrócili do biur, to w sektorze usług praca zdalna wciąż jest powszechna. Z punktu widzenia dewelopera to czynnik, które każe ostrożnie prognozować i podejmować decyzje. Widać, że Warszawa osłabła pod względem popytu, a na lokalnych rynkach- jak krakowski lub wrocławski- panuje lekkie ożywienie. Z doświadczeń firmy wynika natomiast, że najgorszy okres już za nami (po ubiegłym, słabym roku). Są firmy skłonne podejmować ryzyko wzięcia większej powierzchni, niż dzisiaj potrzebują, przewidując, że docelowo ludzie wrócą do biur. Jak dalej wskazuje, biura będą potrzebne, ale diabeł tkwi w szczegółach. Avestus… komercjalizuje w tej chwili Infinity we Wrocławiu, obserwując bardzo duży nacisk na ESG. Można zaobserwować, że firmy będą szukać mniejszych metraży, ale za to przenosić się do centralnych lokalizacji. Najemcy będą też bardzo mocno przyglądać się kosztom, jakie generuje sam budynek. Odnosząc się do perspektyw rodzimego rynku PRS  mówi z kolei wprost: Dla nas PRS w Polsce nie jest jeszcze atrakcyjny. Jest za dużo czynników ryzyka, których nie można akceptować- mowa tu o kosztach finansowania czy legislacji. Oczywiście fundamentalnie wszyscy zgadzamy się, że PRS będzie się w Polsce rozwijał, biorąc pod uwagę brak mieszkań. PRS ma więc u nas przyszłość- kilku dużych graczy doszło do takiego wniosku, budując portfele po kilka tysięcy mieszkań. W pewnym momencie rynek będzie miał już skalę i poprawi się płynność. I nawet politycy pomysłami typu podatek 6 proc. od zakupu  większej liczby mieszkań w dłuższej perspektywie nie zakłócą tego rynku- czytamy na czwartej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”- 25.08.2         023.).

Kolejny dodatek „Rz”– „Biznes w czasie kryzysu” zamieszcza obszerny tekst: „Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność także dla firm”. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami wprowadza zupełnie nowy mechanizm wykupu gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste. Nowe regulacje wchodzą w życie już 31 sierpnia 2023 r. Najważniejszą (choć epizodyczną) zmianą, jaką wprowadza nowelizacja ustawy, jest „roszczenie” (żądanie), które będzie przysługiwało użytkownikowi wieczystemu. W tekście udzielono odpowiedzi na najbardziej palące pytania, takie jak: Czy użytkownik wieczysty musi wystąpić z żądaniem wykupu gruntu w określonym terminie. Czy nowelizacja przewiduje szczególną formę wystąpienia z żądaniem (formularz lub wzór) i do kogo należy kierować żądanie zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Dalej- czy ustawa przewiduje wyłączenie, uniemożliwiające wykup użytkowanej nieruchomości, a także co należy rozumieć pod pojęciem  „nieruchomości gruntowej niezabudowanej”. I wreszcie, jak ustalić datę, w której nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste. Lektura dla zainteresowanych- na pierwszej i drugiej stronie dodatku.

(Źródło: „Rzeczpospolita”– 25.08.2023.).