Piątek, 25 listopad 2022
¨Gminy szukają możliwości budowy i remontów lokali¨
¨Ulga mieszkaniowa nie na zaległy czynsz¨
¨Mój Prąd z większymi zachętami¨
¨Stare budynki oddają ziemię¨
¨Wypoczynek w wersji slow¨
¨Trzy dni w biurze, dwa dni w domu- taki model dominuje¨
¨Nieruchomość z rozwodem sprzedam¨
¨Stawiamy coraz mniej mieszkań i domów¨
¨Liebrecht dalej stawia na Pragę¨
¨Lider Nieruchomości, czyli konkurs z misją dla pośredników i deweloperów
¨Nie da się szybko zakończyć kontraktu, gdy stroną jest upadły¨
Więcej poniżej.
¨Prawo co dnia¨ w piątkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Gminy szukają możliwości budowy i remontów lokali¨ Samorządy rozważają współpracę z deweloperami. Obecnie mogą tylko korzystać z dopłat BGK. Rząd nie zrezygnował z ustawowego pomysłu wykupu mieszkań komunalnych przez mieszkańców. Wątpliwości prawnych jest tu dużo. O wiele lepiej wygląda pomysł kooperatywy, jaką mogłyby zakładać gminy z przedsiębiorcami specjalizującymi się w budowie mieszkań. Taką opcję rozważa największy potencjalny partner gminny w Polsce, czyli miasto stołeczne Warszawa. Do 2025 r. stolica ma do wybudowania ok. 3 tys. mieszkań. Analizuje, jak inwestować w taką infrastrukturę przy obecnych kosztach kredytów. Jedną z opcji mogłaby być kooperatywa z deweloperami. Najbardziej prawdopodobną formą byłaby formuła partnerstwa publiczno- prywatnego. Projektem zainteresowany jest Polski Związek Firm Deweloperskich. Jak zauważa, jeżeli założyć, że grunt jest gminny, finanse są banku, a deweloper występuje w roli wykonawcy, to jest genialny plan. Na koniec miasto zostaje właścicieli takich osiedli, deweloperzy mają pracę na czas kryzysu, a obywatele mają gdzie mieszkać. Taka kooperatywa przewidywałaby budowę mieszkań komunalnych, ale także pod wynajem. A jak mówią deweloperzy, lepiej budować dla gminy niż funduszu inwestycyjnego. Przy czym, jak podkreśla PZFD, banki musiałyby zgodzić się kredytować samorządy pod takie inwestycje. Pomysł władz stolicy mógłby zainspirować inne miasta, borykające się z coraz wyższymi cenami oraz mniejszą zdolnością do inwestowania. Do czasu urzeczywistnienia tego pomysłu, jedynym finansowym narzędziem wsparcia samorządów jest rządowy program bezzwrotnego finansowego wsparcia budownictwa prowadzony przez BGK. Pozwala na dofinansowanie budowy i remontu mieszkań komunalnych w 80 proc. i jest bardzo chwalony przez samorządy. Jak informuje resort rozwoju i technologii w tym roku Fundusz Dopłat dysponuje dodatkowymi wolnymi środkami na realizację programu. W 2023 r. będzie to ok. 870 mln zł. Ustawą z 7 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych umożliwiono udzielanie wsparcia ponad ten limit- czytamy na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
¨Prawo co dnia¨ informuje też: ¨Ulga mieszkaniowa nie na zaległy czynsz¨. Spłata zadłużenia czynszowego w akcie sprzedaży nie da zwolnienia. NSA wydał w czwartek kolejny wyrok dotyczący popularnej wśród podatników tzw. ulgi mieszkaniowej. Sąd nie zgodził się na objęcie nią spłaty zaległości czynszowej obciążającej zbywane lokum. Sprawa dotyczyła podatnika, który spierał się z fiskusem o zakres zwolnienia z PIT przy opodatkowanej sprzedaży mieszkania. Konkretnie chodziło o spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które nabył w spadku po siostrze w lutym 2013 r. Już w listopadzie kolejnego roku postanowił je sprzedać. Zadeklarował, że skorzysta ze specjalnej ulgi dla osób, które z opodatkowanej sprzedaży jednego lokum inwestują we własne cele mieszkaniowe. O przegranej podatnika przesądziła treść aktu notarialnego, z której wynika, że część kwoty uzyskanej tytułem ceny zostanie przelana bezpośrednio na konto spółdzielni na poczet spłaty długów obciążających lokal. Dlatego już w momencie sprzedaży podatnik zadysponował tę kwotę. Tymczasem ulga preferuje przeznaczenie uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Kiedy zatem w akcie notarialnym jest konkretna deklaracja, że pieniądze jednak nie zostaną w całości przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, to na tę część ulgi nie ma. Więcej szczegółów- na 12 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
¨Rz¨ informuje w innym miejscu: ¨Mój Prąd z większymi zachętami¨. Rząd chce zwiększyć zachęty do stawiania instalacji fotowoltaicznej na dachu. W związku z inflacją dodatek do inwestycji zostanie zwiększony. Liczba chętnych na własny prąd nadal rośnie, ale tempo wyraźnie spadło. Od 15 grudnia br. dojdzie do podwyższenia dotacji do domowej instalacji fotowoltaicznej. Zamiast obecnych 4 tys. zł będzie można otrzymać 6 tys. zł, zaś na magazyny energii nawet do 16 tys. zł. Dotychczas było to 7,5 tys. zł. Wiceminister klimatu i środowiska Anna Moskwa poinformowała o wyższych dopłatach do instalacji fotowoltaicznych i magazynów energii w ramach czwartej edycji programu Mój Prąd. Ta edycja została uruchomiona w kwietniu br. i miała trwać do 22 grudnia 2022 r. Wiemy już, że zostanie wydłużona do końca marca 2023 r. O wyższe dopłaty będą mogli ubiegać się także dotychczasowi beneficjenci. Na koniec sierpnia 2022 r. liczba wszystkich mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej wynosiła 1,16 mln, a ich moc osiągnęła ponad 8,7 GW. Skąd więc potrzeba zwiększenia dotacji? Rząd tłumaczy to wysoką inflacją i kryzysem energetycznym. Może jednak chodzić o spadające zainteresowanie własnym prądem po tym, jak od końca marca wszedł w życie mniej korzystny system rozliczeń net biling dla nowych instalacji. Więcej szczegółów- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
Dodatek piątkowej ¨Rz¨– ¨Nieruchomości Komercyjne i Mieszkaniowe¨ odnotowuje z kolei: ¨Stare budynki oddają ziemię¨. Rewitalizację terenu przy ul. Głowackiego w Olsztynie przygotowuje spółka deweloperska Inpro. W miejscu nieczynnego basenu, który jest już rozbierany, powstanie osiedle Metamorfoza. W trzech budynkach deweloper zaplanował mieszkania i lokale usługowe. Będzie też ogólnodostępny park. Rozbiórka starych zabudowań ma się zakończyć w styczniu 2023 r. Start inwestycji deweloper zapowiada na 2024- 2025 r. Zabudowanych terenów nie boi się też Develia. W miejscu starego biurowca przy ul. Ślężnej we Wrocławiu firma wybuduje mieszkania i lokale usługowe. Mają być gotowe w I półroczu 2025 r. Jak zauważa inwestor, w centrach dużych miast nie ma zbyt dużo pustych, nadających się do zabudowy działek. Nie brakuje za to zdegradowanych terenów poprzemysłowych, które można zrewitalizować nadając im nową funkcję. Trend będzie się umacniał, także na skutek braku miejscowych planów zagospodarowania. Zależnie od lokalizacji pokrywają one tylko ok. 30- 50 proc. obszarów aglomeracji. Deweloperzy będą więc coraz częściej sięgać po grunty, na których dozwolona jest zabudowa mieszkaniowa, ale najpierw trzeba wyburzyć lub przebudować istniejące tam obiekty. Zabudowany teren w Krakowie kupił również Strabag. Nieczynna galeria Plaza zniknie z powierzchni ziemi. Na działce mogą powstać np. biurowce. Prezes zarządzający serwisem tabelaofert.pl komentuje, że centra dużych miast to łakomy kąsek dla deweloperów. Rewitalizacja terenów poprzemysłowych w centralnych dzielnicach trwa od lat. Wystarczy spojrzeć na warszawską Wolę, która całkiem zmieniła oblicze, czy też na dawne koszarzy w Gdańsku- Wrzeszczu. Świetnym przykładem takich zmian są również tereny po PZO na warszawskiej Pradze- Południe (Soho) czy gdańskiej Stoczni (m.in. Doki Living). W kolejce czeka ogromny teren po dawnej Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu w Warszawie, kupiony przez firmę Okam. Zabudowanych nieruchomości deweloperzy szukają głównie w największych miastach- w Warszawie, Krakowie. Gdańsku. Działki zabudowane obiektami, które nie spełniają już pierwotnych funkcji, mają świetne adresy. W wielu przypadkach na takich gruntach może powstać dużo większa powierzchnia mieszkalno- usługowa. Cytowany w tekście dyrektor z firmy Colliers ocenia, że dla części deweloperów mających zasoby gotówki nastał dobry czas. W przetargach uczestniczy znacznie mniejsza grupa inwestorów. Colliers podaje, że tereny mieszkaniowe w centrum Warszawy są wyceniane na 420- 1,6 tys. euro za mkw./PUM (powierzchnia użytkowa mieszkań), poza centrum Warszawy to 230- 475 euro za mkw./PUM. W miastach regionalnych powyżej 500 tys. mieszkańców grunt pod mieszkania kosztuje 115- 360 euro za mkw./PUM. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
¨Nieruchomości…¨ zamieszczają również tekst pod hasłem: ¨Wypoczynek w wersji slow¨. Czas zwykłych obiektów wakacyjnych mija. Liczy się dobrostan gości, unikatowe doświadczenia. Nadciąga slow turism. Jak dalej czytamy, na rynku jest jeszcze miejsce na nowe wakacyjne apartamentowce ¨w nieoczywistych miejscach¨- mniej popularnych miejscowościach nad morzem i w górach, ale też bardziej zacisznych zakątkach znanych kurortów lub na ich przedmieściach. Poza adresem niezwykle ważne jest to, co obiekt zaoferuje. Rysujący się trend ¨slow turismu¨ to po prostu ¨spowolniona¨ turystyka, a więc m.in. kontakt z naturą i kompletowanie unikalnych doświadczeń. Na holistyczny wypoczynek stawia też nowy gracz- We Well. W portfolio spółki są dziś dwa tego typu obiekty. Jeden to gotowy już Magiczny Horyzont w Wiśle. W trzech kameralnych budynkach poza ścisłym centrum powstało 28 lokali od 50 do 90 mkw. Do apartamentów są przypisane tarasy i duże ogródki. Nad jeziorem na Mazurach firma planuje osiedle całorocznych domów typu second home. Koncepcja ma być taka sama: wyższy standard, architektura wtopiona w przyrodę, a nad jeziorem wspólna przestrzeń. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
Niżej w ¨Nieruchomościach…¨ czytamy: ¨Trzy dni w biurze, dwa dni w domu- taki model dominuje¨. Model hybrydowy przyjął się na dobre i wniknął do DNA pracowników biurowych- powiedziała w programie #RZECZoNIERUCHOMOSCIACH Ewelina Kałużna, szefowa zespołu ds. strategicznego doradztwa dotyczącego miejsc pracy w spółce biurowej Skanska. W jej ocenie doświadczamy historycznej zmiany, na pewno bezprecedensowej, kiedy model pracy stał się bardzo istotnym czynnikiem. W ostatnich badaniach widać, że model hybrydowy przyjął się na dobre. Co ważne, te badania nie są już obarczone pewnym błędem- bo wcześniej model pracy był wymuszony sytuacją, nakazami, zakazami. Odsetek osób, które pracują w modelu hybrydowym dalej rośnie, w ciągu roku o prawie 30 pkt proc., śmiało możemy mówić, że prawie 60 proc. pracowników pracuje w ten sposób. Średnio trzy dni pracujemy w biurach, a dwa dni w domach. 73 proc. firm wprowadziło model hybrydowy i zasady jego funkcjonowania. Co zaskakujące w wynikach badań: 30 proc. respondentów wskazało, że zgodziliby się nawet na obniżenie wynagrodzenia, żeby tylko móc decydować, w które dni i ile będą mogli pracować hybrydowo. Odpowiadając na pytanie, jak zatem w tych warunkach mają wyglądać biura, wskazuje: Biura muszą być w stanie przyciągać pracowników. Priorytetami dla respondentów są lokalizacja i to, jak biuro wygląda, jakie ma funkcje i udogodnienia. Większość wskazuje, że jeśli już ma być podjęty ten wysiłek przyjazdu do biura, musi to być miejsce, które umożliwi efektywną pracę w ciszy i skupieniu. Pracownicy wyraźnie mówią, że nie chcą już przebywać w dużych otwartych przestrzeniach. Więcej- także na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
¨Nieruchomości…¨ zauważają też: ¨Nieruchomość z rozwodem sprzedam¨. Kupując nieruchomość od małżonków w trakcie rozwodu, trzeba zbadać księgi- radzi adwokatka Anna Niecikowska. Rozważając kwestie wielu problemów, jakie może nastręczyć transakcja sprzedaży nieruchomości przez małżonków w trakcie rozwodu, rozmówczyni ¨Rz¨ podkreśla: Jeżeli oboje są wpisani do księgi wieczystej jako współwłaściciele na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej, gdy nie ma zgody drugiego małżonka, taka nieruchomość praktycznie jest niesprzedawalna do czasu prawomocnego orzeczenia rozwodu. Są natomiast klienci, którzy już w trakcie sprawy rozwodowej chcą sprzedać swój ¨udział¨ w domu lub mieszkaniu nabytym z drugim małżonkiem. Czasami mają już podpisane umowy przedwstępne sprzedaży swojego udziału pod warunkiem orzeczenia rozwodu. Takie umowy, jako sprzeczne z prawem, są nieważne. Może to rodzić dla sprzedającego małżonka szereg problemów, zwłaszcza gdy przy umowie wziął zadatek. Szczegóły dla zainteresowanych- na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
Niżej ¨Nieruchomości…¨ informują: ¨Stawiamy coraz mniej mieszkań i domów¨. Trudne otoczenie makro przekłada się na niską efektywność spółek deweloperskich i inwestorów indywidualnych. Może się za to poprawić podaż lokali na rynku najmu. W skali dziesięciu miesięcy br. deweloperzy w całej Polsce ruszyli z budową 101 tys. lokali- podał GUS. To o 28 proc. mniej niż w analogicznym okresie zeszłego roku i o 4 proc. mniej niż w osłabionym pandemią 2020 r. Październik był czwartym miesiącem z rzędu, kiedy statystyki utrzymują się na niskim poziomie. Stygnie też zapał Kowalskich. W październiku rozpoczęli oni budowę 6,2 tys. domów , o 33 proc. mniej niż rok wcześniej. Zdaniem cytowanej w tekście ekspertki CBRE, w kolejnych miesiącach liczba rozpoczynanych mieszkań będzie dalej spadała. Zmniejszy to presję na spadek cen (wskutek ograniczenia oferty) i w przyszłości ochroni rynek przed problemem z nadmierną liczbą relatywnie drogich pustostanów. Z drugiej strony deweloperzy już teraz muszą podejmować decyzje, jak funkcjonować przy znacznie mniejszej skali działalności. Możliwości prowadzenia nowych inwestycji są nadal bardzo duże. W samym 2022 r. liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenie, już przekroczyła o ponad 79 tys. liczbę mieszkań, których budowę rozpoczęto. Może dziwić, że mimo zastoju na rynku nadal pozyskuje się pozwolenia na budowę na poziomie porównywalnym z 2018 r. Prawdopodobnie jest to wynik pewnej bezwładności procesów inwestycyjnych i efekt znacznie wcześniej podejmowanych decyzji. W przypadku deweloperów mieszkaniowych, część ¨zamrożonych¨ w ten sposób decyzji może stać się przedmiotem oferty kierowanej do inwestorów instytucjonalnych. Szczegóły- także na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
W ¨Nieruchomościach…¨ znajdziemy również tekst: ¨Liebrecht dalej stawia na Pragę¨. Drucianka to uzupełnienie Konesera, poza biurami powstaną mieszkania na sprzedaż i wynajem oraz akademiki- zapowiada Magdalena Bartkiewicz- Podoba, szefowa Liebrecht & wooD w Polsce. Firma zapowiedziała nową dużą inwestycję w Polsce: Drucianka Campus już jest nazywana Koneserem II. Nic dziwnego, bowiem charakter inwestycji podobny- mixed use w pofabrycznych murach. Na zarzut, ze oba te projekty mogą się kanibalizować, rozmówczyni ¨Rz¨ odpowiada: Postrzegamy Druciankę jako uzupełnienie Konesera, a nie zagrożenie. To nasz kolejny krok w kierunku rozwoju prawobrzeżnej Warszawy. To również będzie inwestycja miastotwórcza i przy jej realizacji będziemy czerpać z doświadczeń Konesera. Odnosząc się do niestabilnych warunków makroekonomicznych, jakie panują w chwili rozpoczęcia inwestycji ocenia: 150 mln euro to nakłady na cały kampus, czyli trzy nowe budynki i rewitalizację zabytkowych zabudowań. Projekt rozłożony jest na fazy, nie ma więc konieczności wykładania wszystkich środków naraz. Wierzymy, że rynki finansowe się niebawem ustabilizują. Co więcej, banki bardzo interesują się możliwością finansowania tej inwestycji. Jak dalej czytamy, pandemia mocno zmniejszyła aktywność deweloperów biurowych w Warszawie i prognozowana jest ogromna luka podażowa- firma che wykorzystać ten moment. Ważny jest też charakter Drucianki- nie wszyscy najemcy chcą siedziby w szklanych wieżach, wolą projekty kameralne, wyróżniające się architekturą i unikalnym klimatem miejsca. Odnosząc się do zrealizowanych inwestycji budzących zainteresowanie potencjalnych nabywców, rozmówczyni ¨Rz¨ przypomina: Jest wiele funduszy inwestycyjnych, które tego typu projekty widzą w swoich portfelach. Powodów jest kilka. Przede wszystkim to ogólnoświatowy trend tworzenia miejsc pracy w otoczeniu wielofunkcyjnym, gdyż doświadczenie pandemii i badania nad przyszłością biur wykazały, że pracownicy wymagają od miejsca do pracy czegoś więcej niż biurka i komputera. Drugi trend to ESG i coraz surowsze wymogi z zakresu ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej i przejrzystości prowadzonej działalności. Pełny tekst rozmowy- na czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
¨Nieruchomości…¨ informują również: ¨Lider Nieruchomości, czyli konkurs z misją dla pośredników i deweloperów¨. Ruszyła piąta edycja konkursu Lider Nieruchomości Otodom, którego organizatorem jest najpopularniejszy serwis z ogłoszeniami kupna i sprzedaży nieruchomości. To nie tylko jubileuszowe wydanie, ale i pierwsze z całkowicie nową kategorią, jaką są deweloperzy. Tym razem do konkursu zostaną zakwalifikowane wszystkie agencje, których ogłoszenia można znaleźć w serwisie, po to, by dokonać kompleksowego przeglądu jakości ofert wystawionych w 2022 r. Na dalszych etapach przeprowadzona zostanie pogłębiona ocena praktyki nieruchomościowej zakwalifikowanych uczestników oraz jakość obsługi klientów i na tej podstawie wyłonieni zostaną zwycięzcy. Nowością jest również to, że po raz pierwszy w historii konkursu o tytuł Lidera Nieruchomości ubiegać się mogą również deweloperzy- zainteresowane firmy mogą nadsyłać swoje zgłoszenia do 6 grudnia. Zwycięzców poznamy w kwietniu 2023 r. Jak dalej czytamy konkurs, do którego zgłoszenia nominowanych firm nie wymagają opłaty, odgrywa ważną misję edukacyjną. Jego celem jest podnoszenie jakości świadczonych usług na rynku poprzez propagowanie najlepszych praktyk biznesowych. Więcej szczegółów- także na czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
Kolejny dodatek ¨Rz¨– ¨Biznes w czasie kryzysu¨ zamieszcza tekst pod hasłem: ¨Nie da się szybko zakończyć kontraktu, gdy stroną jest upadły¨. Postanowienia umowy zastrzegające na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub jej ogłoszenia zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są nieważne. Podobne zasady dotyczą postępowań restrukturyzacyjnych. Przedsiębiorcy obawiając się negatywnych skutków upadłości kontrahenta próbują zabezpieczyć się poprzez wprowadzanie do zawieranych umów specjalnych postanowień, które mają zminimalizować wpływ ogłoszenia upadłości kontrahenta na ich własną działalność. Jedne z najczęściej spotykanych zapisów umownych stanowią, że: ¨zamawiający może wypowiedzieć niniejszą umowę w przypadku złożenia przez Wykonawcę wniosku o ogłoszenie upadłości lub też zamawiający może wypowiedzieć niniejszą umowę w przypadku ogłoszenia upadłości wobec Wykonawcy¨. Jednak dalej czytamy: Ustawodawca wprowadził do prawa upadłościowego przepis ar. 83, zgodnie z którym, postanowienia umowy zastrzegające na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są nieważne. Lektura dla zainteresowanych- na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 25.11.2022.).
