Piątek, 12 sierpień 2022
¨Co sześć lat dostawcy wody ocenią ryzyko¨
¨Ściąganie zaległości nie zawsze jest najważniejsze¨
¨Koła zębate, fabryczne maszyny¨
¨Biura flex. Trzecie miejsce pracy¨
¨Zasypać deficyt mieszkań¨
¨Rękojmia czy gwarancja? Uprawnienia nabywcy¨
¨Popyt na mieszkania nie zniknął. Jest tylko wstrzymany.¨
¨Ograniczenia w dostawach energii- konsekwencje dla firm¨
¨Wojna w Ukrainie- jak waloryzować kontrakty budowlane?¨
¨Uszczelnienie systemu ściekowego. Obowiązki gmin, przedsiębiorstw i właścicieli nieruchomości¨
Więcej poniżej.
¨Prawo co dnia¨ w piątkowej ¨Rzeczpospolitej¨ odnotowuje: ¨Co sześć lat dostawcy wody ocenią ryzyko¨. Rozpoczęły się konsultacje nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Potrwają do końca sierpnia. Celem projektu jest przystosowanie porządku prawnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/2184 z 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia. Jej wejście będzie miało wpływ na poprawę jakości wody w gospodarstwach domowych. Nowelizacja m.in. doprecyzowuje kompetencje organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz procedury nadzoru nad jakością wody. Przewiduje też uregulowanie obowiązków dostawców wody, Wód Polskich oraz Ministerstwa Infrastruktury w postaci opracowania planów działania w celu ograniczenia strat wody. Dostawcy wody co sześć lat będą dokonywać oceny ryzyka i stosować środki zarządzania ryzykiem w strefie zasilania ujęcia wody oraz przekazywać właściwym organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawozdania o ocenie i zarządzaniu tym ryzykiem. Projekt ustawy zakłada również, że przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Termin transpozycji unijnych dyrektyw upływa 12 stycznia 2023 r.- czytamy na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
¨Prawo co dnia¨ informuje też: ¨Ściąganie zaległości nie zawsze jest najważniejsze¨. Jeśli sytuacja materialna zalegającego z opłatą za śmieci powoduje, że egzekucja będzie uciążliwa dla wierzyciela i dłużnika, to trzeba wziąć to pod uwagę przy wniosku o jej umorzenie. WSA w Krakowie uwzględnił skargę właściciela, któremu urzędnicy odmówili umorzenia opłaty za śmieci. Chodziło o prawie 1600 zł zaległości plus 233 zł odsetek. W marcu 2021 r. mężczyzna zwrócił się z prośbą o udzielenie ulgi uznaniowej w postaci umorzenia długu w całości. Prezydent miasta jej odmówił. Co prawda analizując sytuację wnioskodawcy, urzędnicy przyznali, że utrzymuje się z niewielkiej renty, leczy się w jednej z poradni, a miasto przyznało mu świadczenie w postaci gorącego posiłku. Niemniej zauważyli, że oprócz nieruchomości, której dotyczy zaległość, jest też właścicielem działki. Doszli więc do wniosku, że umorzenie długu stanowiłoby zbyt daleko idącą usługę. Sprawa trafiła do WSA, który na podejściu urzędników nie zostawił suchej nitki. Jego zdaniem dowody zgromadzone w sprawie potwierdzają, iż sytuacja życiowa skarżącego zarówno pod względem materialnym, jak i zdrowotnym jest wyjątkowo trudna. Dlatego nie można się zgodzić z twierdzeniem, że wnioskujący nie spełniał kryterium zagrożenia egzystencji. Renta 778 zł nie jest wystarczająca do jednoczesnego wywiązywania się ze wszystkich zobowiązań i zaspokajania potrzeb życiowych. Więcej szczegółów- na 10 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
Dodatek ¨Rz¨- ¨Nieruchomości Komercyjne i Mieszkaniowe¨ zamieszcza z kolei tekst: ¨Koła zębate, fabryczne maszyny¨. Deweloperzy i klienci lubią industrialne klimaty. W starych murach powstają mieszkania, usługi, gastronomia, rozrywka. Trwają prace nad projektem zagospodarowania dawnej fabryki sprzętu spawalniczego Perun przy ul. Grochowskiej w Warszawie. Nowa koncepcja zakłada rewitalizację i wyeksponowanie czterech zabytkowych hal przemysłowych, których historia sięga początków XX w. Może w nich powstać lokalne centrum aktywności z handlem i usługami. A w nowej zabudowie zaplanowano 270 mieszkań. Sukces większości projektów rewitalizacji w poprzemysłowych obszarach Warszawy- na Pradze, Woli, Powiślu- potwierdza, że jest to atrakcyjne rozwiązanie i dla inwestorów, i dla użytkowników. Jak dalej czytamy, zainteresowanie osiedlami ¨z charakterem¨ jest ogromne. Deweloperzy w poszukiwaniu ciekawych projektów chętnie podjęliby się takich wyzwań. Po drodze muszą jednak pokonać wiele problemów, by uzyskać pozwolenie na budowę, co zniechęca nawet najwytrwalszych. Potencjał jest duży, zainteresowanie też możliwości coraz mniejsze. Aurec Home realizuje w Warszawie industrialną inwestycję Fabrica Ursus. Na działce o powierzchni 2,5 ha deweloper planuje ok. 800 mieszkań. Inwestycja ma być gotowa w 2027 r. Projekt, w myśl postmodernistycznych trendów architektonicznych, przywraca do życia i konserwuje pozostałości starej, historycznej części miasta, oddając ją miejskiej społeczności w postaci pełnego zieleni osiedla. Zobaczymy tu m.in. wtopione w chodnik koła zębate czy wyeksponowane maszyny produkcyjne. Jako detale architektoniczne zostaną użyte fragmenty metalowej konstrukcji dachu. Dawne tereny przemysłowe i handlowe, a także niszczejące kamienice często znajdują się w bardzo atrakcyjnych lokalizacjach. Są pozytywnie odbierane przez nabywców, szczególnie przez osoby ceniące zabytkową architekturę. Ich rewitalizacja i nadanie im nowej, bardziej współczesnej funkcji pozwalają na stworzenie atrakcyjnej tkanki miejskiej. Więcej szczegółów- na pierwszej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
W ¨Nieruchomościach…¨ czytamy również: ¨Biura flex. Trzecie miejsce pracy¨. Popyt na elastyczne biura rośnie. W pierwszym półroczu operatorzy wynajęli więcej powierzchni flex niż w całym 2021 r. W Polsce jest już ponad 337 tys. mkw. elastycznych biur, co stanowi ok. 2,6 proc. całkowitych zasobów biurowych- wynika z danych firmy doradczej Savills. Najwięcej tego typu powierzchni do pracy- 190 tys. mkw. – operatorzy oferują w Warszawie. Kraków ma 56,1 tys. mkw. biur flex, Wrocław ? 34,5 tys. mkw., Łódź- 16,4 tys. mkw., a Trójmiasto- 14,8 tys. mkw. W Katowicach podaż elastycznej powierzchni biurowej przekracza już 10 tys. mkw. W pozostałych miastach oferta jest poniżej tego poziomu. Operatorzy elastycznych biur w I półroczu 2022 r. wynajęli więcej powierzchni niż w całym ub.r. Ekspert Savillas zwraca uwagę, że szukają oni budynków o wysokim standardzie w ścisłym centrum dużych miast. Znalezienie takich obiektów pod biura typu flex jest jednak sporym wyzwaniem. Poziom pustostanów w centralnych lokalizacjach jest bardzo niski. To luka podażowa. Eksperci branży oczekują, że sytuacja zmieni się w 2024 r. Chętnych na pracę w elastycznych biurach przybywa. Wskaźniki obłożenia u operatorów to 80- 90 proc. Krótkoterminowy najem zapewnia niezbędną na trudnym rynku elastyczność. Z badania przeprowadzonego przez firmę Zymetria na zlecenie spółki biurowej Skanska wynika, że pracownicy chcą wracać do biur, ale raczej w modelu hybrydowym. Wiele wskazuje na to, że w dłuższej perspektywie rynek będzie podążał właśnie w tym kierunku. Naturalną przewagę konkurencyjną zyskają deweloperzy, którzy- podobnie jak Skanska- obok tradycyjnego modelu najmu będą proponować biura serwisowane. Więcej szczegółów- na drugiej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
¨Nieruchomości…¨ zamieszczają również tekst pod hasłem: ¨Zasypać deficyt mieszkań¨. Rząd przyspiesza prace nad przepisami, które pozwolą przekształcać biurowce i galerie handlowe w mieszkania. Żadnej patodeweloperki. Te wszystkie mieszkania muszą spełniać odpowiednie standardy- w takim duchu o projekcie nowego prawa pozwalającego na zmianę sposobu użytkowania niektórych budynków niemieszkalnych wypowiada się Piotr Uściński, wiceminister rozwoju i technologii. Przekształcanie opustoszałych biurowców i centrów handlowych w budynki mieszkalne to pomysł rządu na zwiększenie podaży mieszkań, także komunalnych. Nowe przepisy mają też ułatwić zmianę przeznaczenia terenów, które w lokalnym studium są zarezerwowane pod wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Bo tych dzisiejszy, zmieniony pandemią rynek, niespecjalnie potrzebuje. Pustkami świeci również wiele biur. Pracujemy zdalnie albo hybrydowo. Niewykorzystane powierzchnie przynoszą straty. Stąd propozycja zmian. Z takich rozwiązań Europa Zachodnia korzysta od lat. Według szacunków Knight Frank w Paryżu już ponad 1 mln mkw. powierzchni biurowej zmieniło funkcję. Służy celom mieszkalnym. Jak dalej czytamy, takich projektów będzie coraz więcej, także w Polsce. To również szansa dla deweloperów inwestycji w świetnych lokalizacjach. Z drugiej strony- jak wskazują eksperci- wysypu takich inwestycji nie ma się co jednak co spodziewać. Koniunktura w budownictwie nie jest najlepsza, popyt na mieszkania zdecydowanie osłabł. Pustoszejących biurowców i centrów handlowych nie ma też tak dużo, aby mówić o masowej skali. Także cytowany w tekście szef działu inwestycji alternatywnych w CBRE, pomysł przekształcania starych biurowców i centrów handlowych w obiekty mieszkalne uznaje za ¨ciekawy¨. W sytuacji niedoboru mieszkań i rosnących cen wszelkie działania mające na celu zmianę tego stanu należy oceniać pozytywnie. Z kolei ekspert firmy REDD zauważa, że zagadnienie jest złożone. Wymaga koordynacji także na szczeblu samorządowym. Takim przekształceniom mogłyby również podlegać niewykorzystywane tereny przemysłowe, portowe. Eksperci zastanawiają się też nad wpływem projektu na rozwój sektora PRS, czyli najmu instytucjonalnego. Resort mówi o łatwo dostępnych mieszkaniach na wynajem. Warto w tym kontekście przypomnieć inicjatywy takich miast jak Haga czy Amsterdam. Największa dzielnica biznesowa Amsterdamu- Zuidas- jest świetnie skomunikowana m.in. z terenami, które są przeznaczone na budynki PRS. Więcej szczegółów- na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
Niżej w ¨Nieruchomościach…¨ czytamy: ¨Rękojmia czy gwarancja? Uprawnienia nabywcy¨. Sprzedający i kupujący często nie rozróżniają dwóch oddzielnych reżimów odpowiedzialności i wpadają w pułapki wzajemnie na siebie zastawiane. Rękojmia jest obowiązkowa, gwarancja- dobrowolna. Upraszczając ten bardzo zawiły problem, można przyjąć, że korzystniejsza dla kupujących jest rękojmia, ponieważ jej warunki są określone w przepisach i przedsiębiorca nie może ich w żadnym zakresie zmieniać na niekorzyść konsumenta. Wybór rękojmi daje konsumentowi większą pewność posiadanych uprawnień i ułatwia dochodzenie roszczeń. Inaczej jest w przypadku gwarancji. Zakres odpowiedzialności przedsiębiorcy i uprawnienia konsumenta określa wówczas samodzielnie gwarant, mogą więc one być mniej korzystne do regulacji ustawowych związanych z rękojmią. Wynika ona z art. 556 kodeksu cywilnego i nie można jej wyłączyć. Termin zgłaszania roszczeń z tego tytułu w przypadku nieruchomości wynosi pięć lat, licząc od dnia wydania przedmiotu umowy. Rękojmia obejmuje zarówno wady prawne, jak i fizyczne. Nabywca posiada zatem uprawnienie do zgłaszania wad, jakie ujawniają się w trakcie użytkowania lokalu. Deweloper musi zweryfikować zgłoszenie, nawet jeżeli usterka nie wynikła z jego winy, a jest przykładowo następstwem niewłaściwego użytkowania i doprowadzenia np. do grzyba na ścianach. Nabywca ma rok, w którym musi zrealizować swoje uprawnienia, tzn. wyjść z roszczeniem usunięcia usterek lub skorzystać z pozostałych opcji, np. obniżenia ceny lokalu. Klienci muszą zatem zdecydować, czego oczekują od dewelopera. Strony w umowie sprzedaży mogą oczywiście ustalić dłuższy, korzystniejszy dla konsumenta termin. Więcej- także na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
¨Nieruchomości…¨ zamieszczają również obszerny tekst: ¨Popyt na mieszkania nie zniknął. Jest tylko wstrzymany.¨. Tak samo jak spowolnienie było szybkie i mocne, tak poprawa sytuacji powinna przebiec podobnie. Duzi deweloperzy raczej nie będą panikować i przeczekają ten czas- ocenia Eyal Keltsh, wiceprezes Grupy Robyg. W I połowie 2022 r. firma podpisała 1241 umów deweloperskich i przedwstępnych, w szalonym ub.r. taki rząd sprzedaży deweloper uzyskiwał w skali trzech miesięcy. Odpowiadając na pytanie o ocenę perspektyw rynku, rozmówca ¨Rz¨ ocenia: Po bardzo udanym dla branży ubiegłym roku, na początku 2022 r. sytuacja zmieniła się na całym świecie. Głównym tego powodem była rozkręcająca się inflacja. Należy jednak podkreślić, że zapotrzebowania na mieszkania w Polsce jest cały czas bardzo wysokie, z uwagi na strukturalny deficyt. Popyt w rozumieniu chęci nabycia lokum nie zmniejszył się, jednak wraz z szybkim wzrostem stóp procentowych dramatycznie zmniejszyła się dostępność możliwości nabywania mieszkań przez ludzi. I to jest powodem spadku sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym. Wiceprezes Grupy Robyg jest zdania, że w perspektywie kilku miesięcy będziemy widzieli kontynuację spadku, biorąc pod uwagę, jak trudno jest w obecnym otoczeniu wziąć kredyt hipoteczny. Zakupy inwestycyjne z udziałem kredytów praktycznie nie istnieją, a udział transakcji gotówkowych mocno wzrósł- w przypadku Grupy Robyg- do blisko 80 proc. w ostatnich miesiącach. Z drugiej strony mamy napływ uchodźców z Ukrainy, według różnych szacunków od 0,75- 1 mln osób zostanie w Polsce. Wśród nich jest wielu potencjalnych nabywców mieszkań, co oznacza zapotrzebowanie na dodatkowe 250- 300 tys. lokali, czyli jeszcze większy strukturalny deficyt. Odnośnie możliwych obniżek cen mieszkań, rozmówca ¨Rz¨ przyznaje: Część deweloperów może teraz obniżać ceny, żeby utrzymać tempo sprzedaży, ale to nie będą jakieś znaczące redukcje, maksymalnie 3 proc. i pewnie tylko u mniejszych deweloperów. Już pod koniec tego roku sytuacja powinna się pod tym względem ustabilizować, a w przyszłym roku nie należy się spodziewać spadku cen. Podstawą inwestycji są teraz grunty, kupowane już po wyższych cenach. Inflacja napędza koszty materiałów i pracy, więc trudno sobie wyobrazić, by nowe projekty miały być uruchamiane ze znacząco niższymi cenami. Nie ma nadpodaży wobec popytu jak w 2008 r. Duzi deweloperzy raczej przeczekają ten czas, bo dzisiaj sprzedaż pod presją czasu nie ma sensu. Obecnie klienci mają okienko na szukanie okazji, szczególnie w ofertach deweloperów w nieco trudniejszej sytuacji finansowej- bo przecież wzrost stóp procentowych to także wzrost kosztów finansowania dla firm. Takich graczy okoliczności mogą zmuszać do ustępstw i upłynniania mieszkań. Pełny tekst rozmowy- na czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
Kolejny dodatek ¨Rz¨- ¨Biznes w czasie pandemii¨ zamieszcza tekst: ¨Ograniczenia w dostawach energii- konsekwencje dla firm¨. Niektóre budynki użyteczności publicznej, galerie handlowe czy biurowce, do których dostarczana jest energia elektryczna, mogą podlegać ograniczeniom w dostawie energii. Za brak dostosowania się do tych ograniczeń, odbiorcy mogą ponieść surowe konsekwencje. Ostatnie wyłączenia bloków elektrowni węglowych w Polsce, fala długotrwałych upałów, niski stan wody w rzekach i wysokie zapotrzebowanie na energię elektryczną w szczycie sezonu wakacyjnego spowodowały, że coraz więcej firm bacznie analizuje i przygotowuje procedury na ewentualną konieczność redukcji zużycia energii elektrycznej. Dotychczas wielu odbiorców takich jak galerie handlowe, biurowce, niektóre budynki użyteczności publicznej, do których dostarczana jest energia elektryczna, nie zdawało sobie sprawy, że mogą w ogóle podlegać ograniczeniom w dostawie energii. Kwestia ta okazuje się jednak bardzo istotna zważywszy na fakt, iż za brak dostosowania się do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, odbiorcy mogą ponieść surowe konsekwencje. Na ile zagrożenie wprowadzenia ograniczeń jest realne, jakie podmioty mogą zostać objęte ograniczeniami i czy ewentualne wprowadzenie ograniczeń może utrudnić pracę niektórym odbiorcom energii… O wszystkich tych kwestiach szczegółowo dowiemy się z tekstu- na pierwszej i czwartej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
¨Biznes w czasie pandemii¨ zamieszcza również rekomendacje Prokuratorii Generalnej RP w tekście: ¨Wojna w Ukrainie- jak waloryzować kontrakty budowlane?¨. Wykonawcy i zamawiający otrzymali wskazówki od instytucji publicznej dotyczące waloryzacji wynagrodzeń w umowach budowlanych, z powodu wystąpienia na rynku nadzwyczajnych okoliczności rzutujących na koszty realizacji robót. W ubiegłym tygodniu Prokuratoria Generalna RP opublikowała długo wyczekiwane rekomendacje dla zamawiających publicznych w kwestii waloryzacji wynagrodzeń wykonawców w związku z nieprzewidywalnymi zmianami cen materiałów i robót budowlanych obserwowanymi w wyniku wojny w Ukrainie. Stanowisko Prokuratorii może stanowić istotny krok na drodze ku większej otwartości zamawiających na urealnienie wynagrodzeń wykonawców o roboty budowlane, choć nie jest pozbawione mankamentów. PGRP zwróciła uwagę, że brak waloryzacji wynagrodzenia może skutkować daleko bardziej niekorzystnymi konsekwencjami dla zamawiającego niż zachwianie równowagi ekonomicznej na niekorzyść wykonawcy. Zamawiający ma wprawdzie swobodę w przystąpieniu do aneksu waloryzacyjnego, niemniej odmowa jego zawarcia w razie istniejących podstaw do podwyższenia wynagrodzenia może być w ostatecznym rozrachunku działaniem niegospodarnym. Waloryzację wynagrodzenia w przypadku spełnienia przesłanek warunkujących zmianę umowy należy więc kwalifikować jako przejaw obowiązku współdziałania stron wynikającego z art. 354 § 2 k.c. W odniesieniu do zamawiającego jest to powinność podejmowania dopuszczalnych i uzasadnionych czynności dla umożliwienia wykonania umowy i zrealizowania celu publicznego. Całość tekstu z wytycznymi Prokuratorii Generalnej RP dla zamawiających- na trzeciej stronie dodatku.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨- 12.08.2022.).
¨Dziennik Gazeta Prawna¨ swój ¨Poradnik Gazety Prawnej¨ poświęca kwestii uregulowań gospodarki wodno- ściekowej. W tekście wprowadzającym- ¨Uszczelnienie systemu ściekowego. Obowiązki gmin, przedsiębiorstw i właścicieli nieruchomości¨ czytamy: Od prawie siedmiu lat Polska nie realizuje swoich traktatowych zobowiązań dotyczących postępowania z nieczystościami ciekłymi. W wielu miejscowościach nadal nie ma sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków. Nieczystości, zanim trafią do wód czy na pola, nie są właściwie oczyszczane, co zagraża środowisku. Nie ma też regularnej kontroli nad indywidualnymi szambami. Za te wieloletnie zaniedbania Polsce grożą unijne sankcje ? dziś jest to już 6 mld euro. Rząd próbuje ratować sytuację, wprowadzając plan inwestycyjny i dostosowując wreszcie polskie prawo do unijnej dyrektywy. Zmiany wprowadzono nowelizacją prawa wodnego i dwóch innych ustaw: o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Co do zasady weszły one w życie 9 sierpnia 2022 r. Dotyczą zarówno samorządów, przedsiębiorstw, jak i właścicieli nieruchomości. Przed każdym z tych podmiotów postawiono nowe obowiązki, pod groźbą kar. W przypadku gmin konieczne będą zmiany w regulaminach utrzymania czystości i porządku oraz uchwałach w sprawie górnych stawek opłat za pozbywanie się nieczystości ciekłych. Będą miały na to czas maksymalnie do 9 lutego 2023 r. Gminy, na których terenie zaludnienie albo działalność gospodarcza są odpowiednio skoncentrowane, będą musiały pilnować, czy ścieki komunalne są zbierane i przekazywane do oczyszczalni albo do końcowego punktu zrzutu tych ścieków zgodnie z wytycznymi UE. JST w ciągu roku od wejścia nowelizacji w życie będą również musiały zmienić uchwały określające wymagania wobec przedsiębiorców ubiegających się o uzyskanie zezwolenia na działalność związaną z opróżnianiem szamb czy osadników w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Dla firm nowelizacja oznacza nowy zakres sprawozdań z prowadzonej działalności i inny sposób naliczania kar za niedopełnienie tego wymogu. Jeśli chodzi o właścicieli nieruchomości, to będą oni zobowiązani do zawarcia umów na opróżnienie osadnika z osadów. Zaniechanie będzie oznaczać przejęcie zadania przez gminę i konieczność uiszczania na jej rzecz opłat za wywóz nieczystości ciekłych. Nowelizacja wprowadza też kontrowersyjną zmianę związaną z opiniowaniem planów inwestycyjnych przedsiębiorstw wodociągowo–kanalizacyjnych przez Wody Polskie, co może pogłębić konflikt między tą branżą a regulatorem. Cykl tekstów na ten temat znajdziemy w piątkowym wydaniu ¨Poradnika…¨.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨- 22.08.2022.).
