Czwartek, 16 grudnia 2021

¨Kredyt coraz droższy¨
¨Raty rosną, zdolność spada¨
¨Dwa testamenty jednocześnie¨
¨Amortyzujesz, to zapłacisz więcej¨
¨Wojujący klienci niechętni do ugód¨
¨Inflacja o krok od szczytu¨
¨W piątek gospodarstwa domowe poznają nowe taryfy za gaz?¨
¨Polski Ład zmieniany po raz trzeci. I za późno¨
¨Polski Ład trzeci raz poprawiany¨
¨Fundusze nie zdominowały polskiego rynku mieszkań¨
¨Kowalski konkuruje o mieszkanie z funduszami¨
¨Podpowiedzi, które UZP wypracował razem z branżą¨

Więcej poniżej.

Czwartkowa ?Rzeczpospolita? w dodatku ?Moje pieniądze? odnotowuje: ¨Kredyt coraz droższy¨. Nad kredytobiorcami zbierają się ciemne chmury. Wysokość rat już mocno wzrosła, a to jeszcze nie koniec. To nadszarpnie wiele domowych budżetów. W tym roku Rada Polityki Pieniężnej już trzykrotnie podnosiła stopy procentowe. Stopa referencyjna wynosi obecnie 1,75 proc. Realnie oznacza to wzrost raty stałej kredytu w wysokości 300 tys. zł zaciągniętego na 20 lat o 194 zł miesięcznie. Kwota spłaty kredytu wzrośnie o ponad 46,5 tys. zł. Analitycy przewidują dalszy wzrost stóp procentowych, i to na poziomie wyższym niż prognozowany przez NBP. Większość kredytów oparta jest na zmiennej stopie procentowej, zatem wzrost oficjalnych stóp NBP dość szybko przekłada się na poziom oprocentowania kredytów. Według analityków wobec perspektywy dalszej podwyżki stóp, które mogą osiągnąć nawet i 3 proc.,  raty płacone przez kredytobiorców będą dalej rosnąć i w przypadku kredytów hipotecznych pod koniec  przyszłego roku mogą być nawet o połowę wyższe niż w połowie 2021 r. Wzrost raty kredytu wpływa także na zdolność kredytową, co dla wielu oznacza możliwość zaciągnięcia niższego kredytu, a jednoczesny wzrost cen mkw., przekłada się realnie na zakup mniejszego mieszkania. W przypadku nowych wniosków kredytowych wyższe oprocentowanie wpłynie na ograniczenie dostępności kredytów ze względu na niższą zdolność kredytową. Przy rosnących cenach nieruchomości klienci będą się tez musieli przygotować na większy wkład własny. Sytuacja ta i perspektywa dalszych podwyżek stóp procentowych także może ostudzić decyzje klientów, którzy kupują nieruchomości w celach inwestycyjnych-  czytamy na pierwszej stronie dodatku, który kontynuuje ten niewesoły wątek w kolejnym tekście: ¨Raty rosną, zdolność spada¨. Skutki wzrostu stóp procentowych to wzrost raty kredytu, spadek zdolności kredytowej i możliwość zakupu mniejszego mieszkania. Analityczny tekst opisujący mechanizmy skokowego wzrostu raty kredytu hipotecznego- na drugiej stronie dodatku.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

¨Prawo co dnia¨ zauważa z kolei: ¨Dwa testamenty jednocześnie¨. Małżonkowie nie napiszą wspólnie ostatniej woli. Mogą oświadczyć ustnie w tej sprawie wobec tych samych świadków. To sedno niedawnego orzeczenia Sądu Najwyższego. W tej sprawie małżonkowie jeszcze w 1994 r. sporządzili testament, przekazując cały swój nieduży majątek, na który składała się działka siedliskowa, swojej synowej, choć mieli kilkoro dzieci i kilkoro wnuków. Byli jej wdzięczni za pomoc, której im udzielała, mieszkając z nimi, i chcieli zabezpieczyć jej trójkę dzieci osieroconych przez ich syna. Spadkodawczyni nie umiała jednak dobrze pisać, a jej mąż nie chciał skorzystać z testamentu własnoręcznego. Jednocześnie mieli poważnie utrudniony dostęp do notariusza, więc testament sporządzili przed sekretarzem gminy, i w obecności dwóch świadków, oświadczając swoją ostatnią wolę do protokołu: że do całego spadku powołują synowa. Sekretarz gminy nie zdawał sobie sprawy z ograniczenia wynikającego z art. 942 kodeksu cywilnego, który stanowi, że testament może zawierać rozporządzenia tylko jednego spadkodawcy. Gdy doszło do postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, sąd rejonowy orzekł, że sporządzony testament jest nieważny jako zawierający rozporządzenia więcej niż jednego spadkodawcy. Oświadczenia małżonków spełniają jednak warunki formalne testamentu ustnego. Sąd Okręgowy we Wrocławiu werdykt ten utrzymał. Rozpatrujący odwołanie SN przypomniał, że nieważność testamentu spowodowana zamieszczeniem w nim rozporządzeń dwóch spadkodawców nie stanowi przeszkody w uznaniu oświadczeń woli złożonych przez spadkodawców za dwa oddzielne testamenty ustne. Co więcej, nie ma w tym wypadku zastosowania rygor, że testament ustny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały jego sporządzenie. Dlatego że nieważność pierwotnego testamentu wywołana została zaniedbaniem urzędnika gminy, który miał obowiązek czuwać nad zachowaniem warunków formalnych testamentu- czytamy. Więcej szczegółów- na 14 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

¨Prawo co dnia¨ informuje również w innym miejscu: ¨Amortyzujesz, to zapłacisz więcej¨. Jeśli jedyną aktywnością podatnika jest działalność gospodarcza, to od wszystkich nieruchomości płaci najwyższą daninę. W środę NSA wydał bardzo ważny wyrok dla podatników podatku od nieruchomości. A chodziło o wznowienie sprawy sądowej po przełomowym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 lutego 2021 r., w świetle którego przedsiębiorcy nie mogą być obciążani najwyższą stawką podatku wyłącznie z powodu posiadania nieruchomości, które nie służą im do prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce nie wszystko jednak zostało w nim wyjaśnione, z czym musi się mierzyć teraz NSA. Sąd zgodził się, że wyrok TK co do zasady może stanowić podstawę do wniesienia skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego. Jednak w spornym przypadku nie dopatrzył się podstaw do jej uwzględnienia. I co ważniejsze, dokonał wykładni przepisów o podatku od nieruchomości, zarówno w kontekście dotychczasowego orzecznictwa TK, jak i własnego. Jak tłumaczy NSA, chodzi o szeroki przekaz nie tylko dla podatników, ale przede wszystkim dla ponad 2 tys. organów gmin. NSA szczegółowo odniósł się, od jakich kryteriów zależy zastosowanie stawki maksymalnej w świetle orzecznictwa TK. W tym kontekście stwierdził, że nieruchomość jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej przede wszystkim, gdy dochodzi do rzeczywistego, efektywnego wykonywania w budynku, na gruncie lub ich części zorganizowanej działalności zarobkowej przez przedsiębiorcę (innego prowadzącego działalność), we własnym imieniu i w sposób ciągły. A także podejmowania przez takiego przedsiębiorcę na nieruchomości czynności przygotowawczych niezbędnych do jej podjęcia, jak remont, modernizacja, gromadzenie wyposażenia itp. NSA orzekł więc, że u podatników, których jedyną formę aktywności stanowi prowadzenie działalności gospodarczej, do zastosowania najwyższej stawki wystarczy samo posiadanie nieruchomości, niezależnie od tego, czy jest wykorzystywana na prowadzenie działalności. W spornej sprawie o objęciu podatnika stawką przesądził wpis do ewidencji środków trwałych i korzystanie z amortyzacji. Sąd zauważył, że w ten sposób nieruchomość stała się elementem przedsiębiorstwa. Nie ma znaczenia, że podatnik nie mógł wpisać do ewidencji jej części. Podatnik nie może korzystać w PIT z amortyzacji i z bonusa w podatku od nieruchomości. Więcej szczegółów- na 15 stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

¨Rz¨ zauważa też: ¨Wojujący klienci niechętni do ugód¨. Przykład PKO BP pokazuje, że porozumienia nie przekonują kredytobiorców prowadzących spór sądowy. Z nieoficjalnych informacji ¨Rz¨ wynika, że frankowicze toczący sądowy spór z PKO BP w bardzo niewielkim stopniu są skłonni do zawierania porozumień. Na koniec września przeciw bankowi toczyło się 10,8 tys. spraw dotyczących tych kredytów (cały portfel frankowy PKO BP liczy 100 tys. umów). Od początku października oferuje możliwość zawierania ugód (na bazie pomysłu KNF) niemal wszystkim swoim frankowiczom. Do tej pory otrzymał 18,6 tys. wniosków o mediację i zawarł 2,9 tys. ugód, kolejnych 1,9 tys. mediacji zakończyło się sukcesem, ale jeszcze nie podpisano umowy. To dla banku zła wiadomość, bo oznacza, że spuchną koszty: unieważnienie jest blisko dwuipółkrotnie droższe niż ugoda w wariancie KNF- odnotowano na 18 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

¨Rz¨ także krótko: ¨Inflacja o krok od szczytu¨. W grudniu inflacja jeszcze przyspieszy, przebijając pierwszy raz w tym stuleciu 8 proc. rocznie. Później powinna wyhamować, ale jej powrotu do celu NBP nie widać na horyzoncie. W listopadzie, jak podał w środę GUS, wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI)- główna miara inflacji w Polsce- wzrósł o 7,8 proc. rok do roku, po zwyżce o 6,8 proc. w październiku. Kołem zamachowym inflacji są obecnie ceny towarów, które wzrosły w grudniu o 8,1 proc. r./r., po 6,8 proc. w październiku. Ekonomiści zgodnie oceniają, ze w grudniu inflacja osiągnie szczyt. Później zacznie stopniowo maleć, choć w połowie 2022 r., jeśli wygasną najważniejsze mechanizmy tzw. tarczy antyinflacyjnej, może chwilowo znów zbliżyć się do 7 proc. Do celu NBP (2,5 proc.) inflacja nie wróci nawet w 2023 r. i to pomimo podwyżek stóp procentowych- czytamy na 19 stronie części ekonomicznej głównego wydania.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

Niżej ¨Rz¨ zastanawia się: ¨W piątek gospodarstwa domowe poznają nowe taryfy za gaz?¨. Obecne stawki obowiązują do końca roku. W związku z tym podwyżki, których wprowadzenie i tak jest nieuniknione, powinny zostać ogłoszone do 17 grudnia. W środę cena gazu ziemnego w transakcjach spotowych zawieranych na TGE osiągnęła kolejny najwyższy poziom w historii polskiej giełdy. Tym razem za MWh trzeba było zapłacić aż 592,43 zł. To o 4,4 proc. więcej niż we wtorek i ponad sześć razy więcej niż na początku tego roku. Błękitne paliwo jeszcze droższe jest w dostawach na styczeń. Ceny kontraktów obejmujących ten okres wyniosły w środę 603,79 zł. Ceny rynkowe mają kluczowe znaczenie dla działania wielu firm. W Polsce dotyczą zwłaszcza producentów nawozów, paliw, chemii i energii. Wkrótce podwyżki dotkną także gospodarstwa domowe. Kluczowe dla ponad 6 mln odbiorców będą taryfy detaliczne określone dla PGNiG Obrót Detaliczny. Do Urzędu Regulacji Energetyki wpłynął we wtorek wniosek sprzedawcy złożony na podstawie nowej ustawy, rozkładającej podwyżki na trzy kolejne lata. URE prowadzi postępowanie zgodnie z zapisami nowej ustawy, która weszła w życie w ub. piątek. Chodzi o obowiązujące od 10 grudnia znowelizowane prawo energetyczne. Przewiduje ono, że sprzedawcy gazu mogą przedkładać wniosek o nową taryfę detaliczną skalkulowaną na podstawie tylko części kosztów zakupu gazu. Pozostałe koszty będą mogli odzyskać w kolejnych taryfach obowiązujących od początku 2023 r. lub cenach i stawkach opłat ustalonych przez kolejne trzy lata, czyli do końca 2025 r. Więcej szczegółów- także na 19 stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 16.12.2021.).

¨Dziennik Gazeta Prawna¨ odnotowuje z kolei: ¨Polski Ład zmieniany po raz trzeci. I za późno¨. Do wejścia w życie podatkowej rewolucji zostały tylko dwa tygodnie, a w Senacie w najlepsze trwają prace nad nowelizacjami uchwalonych 29 października przepisów. Dwie nowelizacje zmieniają przepisy o podatku akcyzowym, a przy okazji także Polski Ład. Obie mają identyczny tytuł i obie trafiły do Senatu 10 grudnia. Jedna z nich naprawia istotny legislacyjny błąd, na który zwrócił uwagę ¨DGP¨ (dotyczy składki zdrowotnej od przedsiębiorców liniowych). Trzecia to nowelizacja przyjęta przez Sejm 17 listopada. Ona również łata kolejny błąd w Polskim Ładzie (składka zdrowotna u osób zwolnionych z PIT). Wszystkie trzy nowelizacje mają zostać uchwalone do końca tego tygodnia. To patolegislacja w pigułce. Który zagraniczny inwestor będzie chciał rozwijać swój biznes w państwie, które zmienia przepisy ¨za pięć dwunasta¨ i co więcej- robi to w kilku różnych ustawach (często nawet niepodatkowych) w zależności od tego, która jest aktualnie procedowana w Sejmie?- pyta retorycznie jeden z prawników cytowany w tekście. Więcej- na pierwszej stronie głównego wydania. I w kolejnym, obszernym tekście: ¨Polski Ład trzeci raz poprawiany¨. Jeszcze nie weszła w życie rewolucja podatkowa uchwalona przez Sejm 29 października br., a jest już trzeci raz zmieniana. Na dodatek poprawki są nie tylko na korzyść, lecz także na niekorzyść podatników. Pytanie- czy nie jest na nie za późno. To pokazuje, w jakim tempie wprowadzane są i przyjmowane zmiany do Polskiego Ładu. Jego trzecia nowelizacja- podobnie jak dwie poprzednie- to przede wszystkim łatanie dziur oraz naprawianie legislacyjnych niedoróbek. Szczegóły- na drugiej i trzeciej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 16.12.2021.).

¨DGP¨ informuje również: ¨Fundusze nie zdominowały polskiego rynku mieszkań¨. Według branży znacząca część nabywców to inwestorzy indywidualni, którzy kupują, by zarabiać na wynajmie. Mieszkań na wynajem w rękach funduszy jest dopiero 6,1 tys.- czyli ok. 2 proc. nowych zasobów mieszkaniowych. W fazie budowy i przygotowania mają niecałe 25 tys. mieszkań, które trafią do wynajmu w ciągu trzech- czterech lat. To znikoma część rynku- ocenia Echo Investment w reakcji na niedawną publikację ¨DGP¨– ¨Kowalski konkuruje o mieszkanie z funduszami¨. Jak podaje dr Adam Czerniak ze Szkoły Głównej Handlowej, do końca 2023 r. liczba lokali w sektorze najmu instytucjonalnego może sięgnąć niemal 33 tys., podczas gdy obecnie jest to ok. 7,2 tys. Jak wylicza, w Warszawie w lipcu 2021 r. w sektorze PRS funkcjonowało prawie 2,5 tys. lokali- najwięcej w całym kraju. Zgodnie z przewidywaniami, w grudniu 2023 r. liczba ta wyniesie niemal 12 tys. Dla porównania mieszkańcy Wrocławia w lipcu 2021 r. mogli korzystać z oferty ponad 1 tys. lokali, a ich udział w całkowitym zasobie mieszkaniowym wynosił jedynie 0,3 proc., z wizją dojścia do 1,2 proc. w grudniu 2023 r. W polskich miastach, według danych GUS, jest ponad 10 mln mieszkań. Od początku 2017 r., według danych firmy JLL, deweloperzy sprzedali w sześciu głównych miastach ok. 300 tys. nowych mieszkań. Znaczną część nabywców stanowili inwestorzy indywidualni, kupujący mieszkania, by zarabiać na wynajmie. Na podstawie danych JLL i deklaracjach deweloperów można ich liczbę oszacować na ok. 100 tys. Jednak z tezą o braku wpływu funduszy na ceny mieszkań polemizuje Bartosz Turek, główny analityk HRE Investments. Jego zdaniem gdy na rynku nieruchomości kapitału jest za dużo, to o mieszkanie jest trudniej. Wpływ małego inwestora kupującego mieszkanie na wynajem jest niczym przy tym, co robi zagraniczny fundusz dysponujący miliardami. Przyznaje, że dziś fundusze mają mało gotowych lokali, ale nic w tym dziwnego, skoro kupują na różnych etapach realizacji. W jego ocenie problem w tym, że dziś mieszkań brakuje, a fundusze zgarniają nawet 20 proc. ofert. To ma wpływ na ceny. Aby rosły wolniej, można rozważyć podatek od skrajnej spekulacji- dowodzi ekspert. Więcej szczegółów- na ósmej stronie głównego wydania.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 16.12.2021.).

¨DGP¨ w innym miejscu zamieszcza natomiast ¨Podpowiedzi, które UZP wypracował razem z branżą¨. Podział zamówienia na części, szczegółowe określenie kryteriów równoważności i niedyskryminacyjne wymagania- rekomendacje urzędu mają zwiększyć konkurencję w przetargach na systemy IT. Choć wartość zamówień na systemy IT jest bez porównania mniejsza niż na roboty budowlane, to jednocześnie jest to druga branża pod względem liczby odwołań składanych na tym rynku. W przygotowaniu przetargów uznawanych za najtrudniejsze do przeprowadzenia, pomóc mają rekomendacje UZP, przyjęte właśnie przez Komitet Rady Ministrów ds. Cyfryzacji- czytamy w ramach wstępu. Więcej- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.

(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 16.12.2021.).