Czwartek, 1 wrzesień 2022
¨Inflacja przyspiesza, wzrost PKB hamuje¨
¨Szczyt inflacji i dno recesji jeszcze przed nami¨
¨Nie spodziewajmy się przełomu w reprywatyzacji¨
¨Przybędzie pilnych spraw¨
¨Scenariusz na kryzys¨
¨Samorządy: rząd daje z naszej kieszeni¨
¨1,5 mln Polaków na urlopie od kredytu¨
¨Hipoteki niechciane i szybciej spłacane¨
¨Ci, co mogą, spłacają hipoteki i biorą wakacje¨
¨Sytuacja RPP znów się skomplikowała¨
¨Dodatek węglowy do załatania¨
¨Przestępcy środowiskowi powinni się mieć na baczności¨
¨Unieważnienie przetargu dopuszczalne tylko wyjątkowo¨
Więcej poniżej.
Czwartkowa ¨Rzeczpospolita¨ odnotowuje: ¨Inflacja przyspiesza, wzrost PKB hamuje¨. Spowolnienie gospodarcze, które rozpoczęło się w II kwartale nie wystarczyło, aby stłumić wzrost cen. W sierpniu inflacja osiągnęła nowy wieloletni rekord. Wskaźnik cen konsumpcyjnych CPI- główna miara inflacji w Polsce- według wstępnego szacunku GUS wzrósł w sierpniu o 16,1 proc. rok do roku, po zwyżce o 15,6 proc. rok wcześniej. To wynik najwyższy od marca 1997 r. Tymczasem większość ekonomistów oczekiwała, że wyraźny spadek cen paliw pociągnie inflację w dół, a w najgorszym przypadku zatrzyma ją na lipcowym poziomie. Niespodziankę sprawiły ceny żywności: wzrosły o 1,6 proc. w stosunku do lipca. W górę poszły też ceny towaru. Ponownie- być może nawet do 10 proc. rok do roku- przyspieszyła też tzw. inflacja bazowa. Większość analityków podtrzymuje jednak dotychczasowe prognozy, że w najbliższych miesiącach inflacja będzie dość stabilna. Na początku 2023 r. za sprawą podwyżek cen energii, ciepła i gazu ponownie znacząco przyspieszy, być może w okolice 20 proc. rok do roku, ale tylko na krótko. Od marca zacznie ją tłumić wysoka baza odniesienia oraz opóźnione efekty podwyżek stóp procentowych i spowolnienia gospodarczego, które dopiero się rozkręca- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨Rz¨ wraca do sprawy w kolejnym tekście: ¨Szczyt inflacji i dno recesji jeszcze przed nami¨. Spowolnienie wzrostu gospodarczego w II kw. było łagodniejsze, niż wskazywały wstępne dane. Nieuchronnie się jednak pogłębi, do czego przyczyni się dalszy wzrost inflacji. Więcej mało optymistycznych wątków- na 15 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 01.09.2022.).
¨Prawo co dnia¨ zamieszcza również tekst pod hasłem: ¨Nie spodziewajmy się przełomu w reprywatyzacji¨. Decyzja administracyjna jest zdarzeniem prawnym, z którego wynikają określone roszczenia- mówi adwokat Roman Nowosielski, były sędzia Trybunału Stanu. Odnosząc się do ostatniego rozstrzygnięcia NSA w sprawie reprywatyzacji, rozmówca ¨Rz¨ ocenia: To rozstrzygnięcie jest istotne. Natomiast nie jest tak, że orzeczenie uniemożliwia innym podmiotom uczestnictwo skuteczne w postępowaniu i uzyskanie prawa użytkowania wieczystego danego gruntu czy też odszkodowania. Wystarczy sobie przypomnieć o tym, że każdy może być pełnomocnikiem w postępowaniu administracyjnym. A ten uprawniony z dekretu warszawskiego może udzielić pełnomocnictwa nieodwołalnego i niegasnącego. Co więcej, jest możliwość zawarcia umowy przedwstępnej, jeżeli chodzi o roszczenia finansowe w zwykłej formie pisemnej. A jeżeli chodzi o prawo użytkowania wieczystego w formie aktu notarialnego z terminem zawarcia umowy ostatecznej określonej, jako ostatecznej decyzji administracyjnej, która będzie rozstrzygała sprawę. Upatrywanie w tym wyroku tamy dla obrotu roszczeniami jest nieskuteczne. Bez kłopotu da się to obejść. Wystarczy nabyć od spadkobierców czy osoby uprawnionej wprost, ogół praw i obowiązków majątkowych. Wtedy mamy do czynienia z następstwem ogólnym i osoba, która wstępuje na zasadzie następstwa ogólnego jest tak samo traktowana jak spadkobierca. Pełny tekst rozmowy- na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 01.09.2022.).
¨Prawo co dnia¨ informuje również: ¨Przybędzie pilnych spraw¨. Minister sprawiedliwości chce rozszerzyć katalog sprawami o wpisanie hipoteki umownej. Zmiana ma skrócić oczekiwanie na wpis hipoteki umownej do księgi wieczystej. Sprawami pilnymi mają także być w przyszłości sprawy o wpis do księgi wieczystej lub jej założenie, jeżeli są niezbędne do rozpoznania wniosku o wpisanie hipoteki umownej. Zaliczenie do pilnych spraw wcześniej zarejestrowanych w księdze wieczystej (w tym o jej założenie) jest związane z zachowaniem zgodności projektowanej regulacji z k.p.c., który przesądza, że o kolejności rozstrzyga chwila wpływu wniosku do właściwego sądu- czytamy na także na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 01.09.2022.).
Obok ¨Prawo co dnia¨ zauważa: ¨Scenariusz na kryzys¨. Do końca 2027 r. wydłużono obowiązek zatwierdzania przez prezesa URE taryf na gaz dla odbiorców domowych i strategicznych instytucji. 1 września wchodzi w życie ustawa o bezpieczeństwie gazowym. Przewiduje możliwość wprowadzenia stanu kryzysu energetycznego. Z punktu widzenia obywateli najważniejsze jest objęcie ochroną ponad 7 mln odbiorców gazu ziemnego do 2023 r. Firmy energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych oraz operatorzy systemów magazynowania paliw gazowych mają uwzględniać plan działań zapobiegawczych. Więcej- również na 11 stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 01.09.2022.).
¨Rz¨ informuje też: ¨Samorządy: rząd daje z naszej kieszeni¨. Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego samorządowcy odnieśli się m.in. do informacji o przekazaniu im dodatkowych środków z budżetu państwa. Już w piątek, na najbliższym posiedzeniu Sejmu, posłowie zajmą się nowelizacją o dodatku węglowym, która ograniczyć ma pole do nadużyć przy składaniu wniosków. Choć ta kwestia nie pojawiła się w żadnym z punktów posiedzenia, uczestnicząca w nim wiceminister klimatu poinformowała stronę samorządową, że resort ma już przygotowaną nowelizację ustawy o dodatku węglowym. M.in. precyzuje ona zapisy dotyczące tego, jak należy rozumieć gospodarstwo domowe. Wydłuża także termin, jaki samorządy będą miały na rozpatrzenie wniosków. Podczas posiedzenia wiceminister odniosła się także do pisma Związku Powiatów Polskich, który informował o drastycznych wzrostach cen energii. Padła deklaracja, że resort klimatu chce przeprowadzić ¨sekwencję działań doraźnych¨, które nie będą wymagały wprowadzania rozwiązań na poziomie ustawowym, a ich skutki powinny być już odczuwalne na początku października. Gorącym tematem okazała się rządowa obietnica przekazania samorządów dodatkowych środków na poziomie niecałych 17,3 mld zł. Samorządowcy podkreślają, że to nie są środki dodatkowe, tylko część środków, których samorządy zostały pozbawione po wprowadzeniu Polskiego Ładu. Dlatego apelują, by z nowelizacji został wyeliminowany zapis mówiący o rezygnacji z subwencji rozwojowej w przyszłym roku. Więcej szczegółów- na 16 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨– 01.09.2022.).
¨Rz¨ zauważa w innym miejscu: ¨1,5 mln Polaków na urlopie od kredytu¨. Z wakacji kredytowych korzysta już 44 proc. uprawnionych- wynika z danych BIK. Związek Banków Polskich spodziewa się ich jeszcze więcej. Ale liczba nowych kredytów mieszkaniowych dramatycznie spada. Biuro Informacji Kredytowej podsumowało pierwszy miesiąc obowiązywania tzw. wakacji kredytowych. Dotychczas, według stanu na 30 sierpnia, czyli w pierwszym miesiącu od wejścia w życie tego programu, sektor bankowy zaraportował do bazy BIK o 876 tys. rachunków objętych wakacjami kredytowymi o wartości 228 mld zł. Oznacza to, że zawieszenie spłaty rat dotyczy 44,5 proc. spośród 1,97 mln uprawnionych złotowych kredytów mieszkaniowych i 58 proc. ich wartości pozostającej do spłaty. Z kolei liczba kredytobiorców, którzy chcą skorzystać z finansowego oddechu, to łącznie ponad 1,5 mln osób, czyli 44 proc. z 3,4 mln uprawnionych. Więcej szczegółów- na 17 stronie części ekonomicznej głównego wydania.
(Źródło: ¨Rzeczpospolita¨ –01.09.2022).
Wątek wakacji kredytowych przytacza również ¨Dziennik Gazeta Prawna¨ w tekście: ¨Hipoteki niechciane i szybciej spłacane¨. 876 tys.- tyle umów hipotecznych w pierwszym miesiącu obowiązywania przepisów o wakacjach kredytowych zostało nimi objętych. Jednocześnie sprzedaż nowych kredytów spada, a te już zaciągnięte są szybciej spłacane. Informacji Kredytowej. ¨Zawieszenie spłaty rat dotyczy 44,5 proc. spośród 1,97 mln uprawnionych złotowych kredytów mieszkaniowych i stanowi 58 proc. ich wartości do spłaty¨ ? podaje BIK. Biuro dysponuje pełnymi danymi dotyczącymi wakacji kredytowych. Same banki nie chcą się dzielić tego typu informacjami. Z dostępnych danych wynika, że na przesunięcie spłat hipotek decydowały się osoby w dobrej sytuacji finansowej, czyli takie, które w opinii bankowców nie potrzebowały rozwiązania zaproponowanego przez rząd. Moratorium kredytowe pozwala jednak uniknąć skutków podwyżek stóp procentowych. Na rynku hipotek widać też inne efekty podwyżek stóp. Jeden to hamowanie sprzedaży nowych kredytów. Drugi kwartał okazał się pod tym względem najgorszy od początków 2009 r., czyli dna globalnego kryzysu finansowego. Kolejny efekt to wcześniejsze spłaty, które skutkują tym, że liczba czynnych hipotek w pierwszym półroczu spadła o kilkadziesiąt tysięcy. Z takim zjawiskiem mamy do czynienia pierwszy raz w historii. Podwyżki stóp zaś jeszcze się nie zakończyły. Wyższa od oczekiwań inflacja w sierpniu zapewne zmusi Radę Polityki Pieniężnej do dalszego podnoszenia kosztów pieniądza. Spodziewano się, że wzrost cen spowolni z 15,6 proc. zanotowanych w lipcu. Okazało się jednak, że przyśpieszył do 16,1 proc. Teraz rynek oczekuje, że w perspektywie kilku miesięcy główna stopa NBP, która wynosi 6,5 proc., może dojść nawet do 7,5 proc.- czytamy na pierwszej stronie głównego wydania. ¨DGP¨ wraca do sprawy w kolejnym tekście: ¨Ci, co mogą, spłacają hipoteki i biorą wakacje¨. Z możliwości przesunięcia rat kredytów mieszkaniowych najczęściej korzystają ci, którzy nie mają problemów ze spłatą- odnotowano na ósmej stronie głównego wydania. Zainteresowani znajdą też kolejny tekst pod hasłem: ¨Sytuacja RPP znów się skomplikowała¨. Spadek cen paliw nie zrównoważył podwyżek cen innych towarów i usług. Wyższa inflacja każe oczekiwać dalszego podnoszenia stóp. Tak dużego zaskoczenia w danych inflacyjnych jeszcze nie było. Inflacja w sierpniu, w ujęciu rocznym, nie tylko nie wyhamowała, ale wręcz szokująco przyspieszyła ? skomentowała główna ekonomistka Banku Pocztowego. Jej zdaniem same te dane na temat wzrostu cen uzasadniałyby podniesienie stóp procentowych na wrześniowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej o 0,5 pkt proc., ale ocenę może zmienić publikowany dziś PMI ? wskaźnik koniunktury w przemyśle. Pokaże on zapewne, że kondycja przemysłu jest kiepska- czytamy na drugiej stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 01.09.2022.).
¨DGP¨ zauważa też: ¨Dodatek węglowy do załatania¨. Resort klimatu potwierdza, że przygotowuje nowelizację ustawy o dodatku węglowym, która ma bardziej uszczelnić system i dać gminom większe możliwości weryfikacji składanych wniosków. O tym, że nowelizacja ustawy jest brana pod uwagę, ¨DGP¨ informował we wczorajszym wydaniu. Teraz resort klimatu i środowiska potwierdza, że do zmiany przepisów dojdzie. Szczegółów na razie nie zdradza. Wstępnie słyszymy, że chodzi o większe możliwości weryfikowania przez gminy wniosków o wypłatę 3 tys. zł jednorazowego dodatku, składanych przez mieszkańców. Kolejna zmiana ma wprowadzać ¨mechanizm interpretacyjny¨ dla samorządów, które często mają wątpliwości, czy w danym przypadku dodatek węglowy należy wypłacić, czy nie. Okazją do nowelizacji ustawy o dodatku węglowym będą piątkowe prace Sejmu nad projektem ustawy przyznającym dodatki na inne rodzaje paliw. Więcej- na ósmej stronie głównego wydania.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 01.09.2022.).
¨DGP¨ przypomina w innym miejscu: ¨Przestępcy środowiskowi powinni się mieć na baczności¨. Surowsze kary za szkodzenie środowisku i łatwiejsze karanie podmiotów zbiorowych, które nie szanują natury. To główne założenia ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej , która właśnie wchodzi w życie. Co się zmieni? Generalnie przestępcom środowiskowym będą groziły kary o wiele surowsze niż do tej pory. Przepisy przewidują, że w razie skazania za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku sąd obligatoryjnie zasądzi od sprawcy nawiązkę na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wyniesie ona, w zależności od ciężaru gatunkowego przestępstwa, od 10 tys. zł do nawet 10 mln zł. Jeśli przepisy naruszono nieumyślnie, sąd nadal będzie miał możliwość zasądzenia nawiązki, ale będzie to zależało od jego oceny sprawy. Jej wysokość może być też niższa, niż zakłada nowelizacja, ale tylko wówczas, gdyby powodowała uszczerbek dla utrzymania (w niezbędnym zakresie) samego sprawcy oraz jego rodziny. Okolicznością łagodząca może być także pojednanie się z pokrzywdzonym- czytamy. Więcej- na czwartej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 01.09.2022.).
¨DGP¨ przypomina również: ¨Unieważnienie przetargu dopuszczalne tylko wyjątkowo¨. Zamawiający nie może ot tak unieważnić przetargu, nawet jeśli popełnił błędy w specyfikacji. Zwłaszcza jeśli kolejny, na to samo, wszczyna dwa dni później ? uznała Krajowa Izba Odwoławcza. Urzędnikom czasem wygodniej jest rozpisać nowy przetarg, niż kontynuować już rozpoczęty. Jednak przepisy pozwalają na to tylko w konkretnych sytuacjach. Jedna z nich jest uregulowana w art. 256 ustawy ? Prawo zamówień publicznych. Przepis ten pozwala zamawiającym unieważnić postępowanie, jeżeli wystąpiły okoliczności powodujące, że dalsze jego prowadzenie jest nieuzasadnione. Klasycznym przykładem może być przetarg na remont budynku, który w trakcie jego prowadzenia się zawalił. Oczywiste jest, że skoro nie ma czego remontować, to nie można udzielić takiego zamówienia. Jak dalej czytamy, jeżeli zatem zamawiający będzie chciał w niedalekiej przyszłości przeprowadzić kolejne postępowanie na ten sam przedmiot zamówienia, to nie będzie ziszczała się możliwość dokonania czynności unieważnienia postępowania na podstawie art. 256 p.z.p. Obowiązkiem zamawiającego jest udowodnienie, że w jego interesie nie leży prowadzenie postępowania w tym konkretnym przedmiocie zamówienia. Jeśli zaś dalej chce nabyć dany przedmiot zamówienia, może dokonywać stosownych zmian specyfikacji bez konieczności unieważniania postępowania. Więcej szczegółów- na piątej stronie głównej wkładki prawnej.
(Źródło: ¨Dziennik Gazeta Prawna¨– 01.09.2022.).